Андхра-Прадеш
| Үндістан штаты | |||
| Андхра-Прадеш | |||
| хинди आन्ध्र प्रदेश урду: آندھرا پردیش ағылш. Andhra Pradesh | |||
| |||
| Әкімшілігі | |||
|---|---|---|---|
| Ел | |||
| Астанасы | |||
| Ірі қалалары | |||
| Губернатор |
Эккаду Сринивасан Лакшми Нарасимхан | ||
| Тарихы мен географиясы | |||
| Координаттары |
17°21′58″ с. е. 78°28′34″ ш. б. / 17.366° с. е. 78.476° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 17°21′58″ с. е. 78°28′34″ ш. б. / 17.366° с. е. 78.476° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
| Жер аумағы |
275 069 км² | ||
| Уақыт белдеуі |
[[UTCUTC+5:30]] | ||
| Тұрғындары | |||
| Тұрғыны |
84 665 533 адам (2011) | ||
| Тығыздығы |
307,80 адам/км² | ||
| Ресми тілі | |||
Андхра-Прадеш шекарасы
| |||
.svg)
Андхра-Прадеш ( хинди आन्ध्र प्रदेश, ағылш. Andhra Pradesh) — Үндістанның оңтүстік-шығысындағы штат (1956 жылдан бастап). Астанасы және ең ірі қаласы - Хайдарабад .
Халықы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Халық саны - 84 665 533 адам (5-ші орында) 2011 ж. мәліметі бойынша. Негізінен телугулер.
Ресми тілі - телугу (83 %). Басқа тілдер: урду (8,63 %), хинди (3,23 %), тамил тілі (1,01 %), Маратхи тілі (0,8 %), Каннада тілі (0,74 %), Ория тілі (0,44 %), малаялам (0,08 %).[1].
88,3 % — индуисттар, 9,16 % — мұсылмандар, 1,7 % — христиандар.
6 ірі қаласында 1 млн тұрғыннан астам тұрады. Ең ірі қалалары (2007-2010 ж, мәліметімен)
- Хайдарабад — 3 637 000 адам
- Вишакхапатнам — 3 845 000 адам
- Виджаявада — 1 411 100 адам
- Варангал — 1 356 000 адам
- Тирупати — 1 237 000 адам
- Гунтур — 1 025 000 адам
- Раджамандри — 968 000 адам
- Неллор — 827 000 адам
Адам санының көбеюінің динамикасы:
- 1961: 35 983 000 чел.
- 1971: 43 503 000 чел.
- 1981: 53 550 000 чел.
- 1991: 66 508 000 чел.
- 2001: 75 727 000 чел.
- 2011: 84 655 533 чел.
Әкімшілік бөлінуі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Штат 24 аймаққа бөлінеді:
- Адилабад
- Анантапур
- Варангал
- Визианагарам (1979 ж.)
- Вишакхапатнам
- Шығыс Годавари
- Гунтур
- ЕСР (Кадапа)
- Батыс Годавари
- Каримнагар
- Кришна
- Курнул
- Кхаммам ( 1953 ж.)
- Махбубнагар
- Медак
- Налгонда
- Неллор
- Низамабад
- Пракасам ( 1970 ж.)
- Рангаредди ( 1978 ж.)
- Хайдарабад
- Читтур
- Шрикакулам
Географиясы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Үндістан түбегінің шығысында, Бенгаль шығанағы жағалауында. Штаттың территориясын Декан қыраты алып жатыр. Жері - 275 069 км² (4-ші орында). Ірі өзендері - Годавари, Кришна , Пеннар және Тунгабхадра.
Климаты тропиктік, қаңтар айында орта температурасы 20°-24°С, мамырда 28°-31°С. Жылдық жауын-шашын мөлшері - 1500 мм. Тропиктік өсімдіктер өседі.
Экономикасы Аграрлы аудан. Негізгі культуралар: күріш, мақта, қызыл бұрыш, құрақ қанты, манго, темекі.
Қазып алатын кендері бойынша Үндістанда екінші орнында. Ізбес тасының 20 млрд. тоннасының кені бар. Және табиғи газ бен көмірдін кен орындары бар.
Хайдарабадта фармацеытикалық өнеркәсіп дамыған.
Назар аударарлық орындар
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Штатта діни қажылық жерлер көп.
- Тирумалы Венкатешвары ғибдатханасы Тирумала қаласында орналасқан, Читтур аймағы— бүкіл Үндістан индусттарының қажылық жасайтын орыны.важное место паломничества индусов со всей Индии.
- Симхачалам ғибдатханасы - Вишакхапатнамадан 20 км жерде орналасқан.
Үндістанның космодромы Андхра-Прадеш штатына қарайтын Шрихарикота аралында орналасқан. .
Білім жүйесі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Андхра-Прадешта 20-дан астам жоғары оқу орындары бар.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Distribution of 10,000 Persons by Language — India, States and Union Territories – 2001. Office of the Registrar General & Census Commissioner, India (2001). Тексерілді, 16 маусым 2010.
- “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
Сыртқы сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Andhra Pradesh Tourist Map
- Andhra Pradesh government Мұрағатталған 15 маусымның 2014 жылы. Official Portal
- Andhra Pradesh Legislative Assembly Мұрағатталған 23 наурыздың 2006 жылы. Andhra Pradesh Legislative Assembly Live
- Andhra Pradesh Portal on The Indian Analyst Detailed information, index of News, Analysis, and Opinion from many sources