بۆ ناوەڕۆک بازبدە

İسمەت İنöنü

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
İسمەت İنöنü
Iماگە دانس Iنفۆبۆخ.
İسمەت İنöنü
سەرۆکوەزیرێ ترکیەیێ
-
İسمەت İنöنü
سوات حایر Üرگüپلü (ەن)
سەرۆکوەزیرێ ترکیەیێ
-
İسمەت İنöنü
İسمەت İنöنü
سەرۆکوەزیرێ ترکیەیێ
-
İسمەت İنöنü
سەرۆککۆمارێ ترکیەیێ
-
سەرۆکوەزیرێ ترکیەیێ
-
İسمەت İنöنü
سەرۆکوەزیرێ ترکیەیێ
-
İسمەت İنöنü
İسمەت İنöنü
سەرۆکوەزیرێ ترکیەیێ
-
İسمەت İنöنü
İسمەت İنöنü
منستەرئۆ ف ناتۆنالئە دوجاتۆن
-
منستەرئۆ ف ناتۆنالئە دوجاتۆن
1 -
سەرۆکوەزیرێ ترکیەیێ
-
İسمەت İنöنü
İسمەت İنöنü
سەرۆکوەزیرێ ترکیەیێ
-
İسمەت İنöنü
سەرۆکوەزیرێ ترکیەیێ
-
İسمەت İنöنü
سەرۆکوەزیرێ ترکیەیێ
-
İسمەت İنöنü
İسمەت İنöنü
وەزیرێ کارێن دەرڤەیی
-
یوسوف کەمال تەنگرشەنک (ەن)
شüکرü کایا (ەن)
ق106614762
-
جهەفئۆ ف تهە تورکسه گەنەرال ستافف
-
ئەندامێ مەجلیسا مەزنئا نەتەوەیی یا ترکیەیێ
ئەندامێ مەجلیسا مەزنئا نەتەوەیی یا ترکیەیێ
ژدایکبوون
مرن
جهێ گۆرستانێ
ئانıتکابر (ەن)ل سەر ویکیدانەیێ ببینەئوو  بگوهێرە
حەڤوەلاتی
پەروەردە
دبستانا لەشکەری یائۆ سمانی (ەن)ل سەر ویکیدانەیێ ببینەئوو  بگوهێرە
پیشە
حەڤژین
مەڤهبە İنöنü (ەن) هەتا )ل سەر ویکیدانەیێ ببینەئوو  بگوهێرە
زارۆک
Öزدەن تۆکەر (د)
Öمەر İنöنü (د)
ئەردال İنöنü
Iززەت Iنöنü (د)ل سەر ویکیدانەیێ ببینەئوو  بگوهێرە
پارتیا سیاسی
ئارتێش
تورکسه لاند فۆرجەس (ەن)ل سەر ویکیدانەیێ ببینەئوو  بگوهێرە
پایەیا لەشکەری
برنج فەرک (ەن) (-)ل سەر ویکیدانەیێ ببینەئوو  بگوهێرە
شەرێن تەڤلێبوویی
شەرێ جیهانی یێ یەکەم
گرەجۆ-تورکسه وار (ەن)ل سەر ویکیدانەیێ ببینەئوو  بگوهێرە
شانەناڤا İسمەت İنöنü
شانەناڤ
وێنەیێ گۆرستانێ

موستافا İسمەت İنöنü (ژدب. 24ێئی لۆنا 1884ان ل ئیزمیرێ، ئیمپەراتۆریائۆ سمانی – م. 25ێ کانوونا پێشین ا 1973ان ل ئەنقەرەیێ، ترکیە)، سیاسەتمەدارئوو لەشکەرێ ترکئوو دویەم سەرۆککۆمارێ ترکیێ یە.

تێ گۆتن کو ژ مالباتەکە کوردئێ ژ هەرێما مەلەتیێ یە.[چاڤکانی هەوجە یە] پشتی قەداندنا پەروەردەیا لەشکەری د سالا 1906ی دە دبەئە ندامێ سازیا کو نە ژ ترکان پێک تێ لێ نیژادپەرەستیا ترکان دکن، İتتهات ڤە تەراکک جەمیەت. ل ور تێکلیا خوە ب موستافا کەمالئا تاتüرک رە خورت دکەئوو دبە هەڤالێئا تاتüرک.

د شەرێ ترکئوو گرەکان دە رۆلەکە مەزن دلەییزە. ژ بەر شەرێ دویەمئێ هەرێمائی نöنü ل دژی یەونانان د دەرکەتنا زاگۆنا پاشناڤان دە پاشناڤائی نöنü ددن وی. لێ د قەیدێن ت دیرۆکی دە بەهسا ڤێ شەری نینە. یەونانا ب خوە ژی شەرەکێ ب ڤی ناڤی ناپەژرینن. د پەیمانا لۆزانێ یا کو پارچەبوونا کوردستانێ دپەژرینە دە ل سەر ناڤێ کۆمارا نوو یا کو د بن سیا بریتانیانئوو سەرکەفتیێن دنئێ ن شەرێ جیهانی یێ یەکەم دە هاتبووئا ڤاکرن،ئا نگۆ ل سەر ناڤێ کۆمارا ترکیێ جه دگرە.

İنöنü پشتی مرنائا تاتüرک دبە سەرۆککۆمارئوو سەرۆکێئا رتێشێ. ب ناڤێ "شەفێ نەتەوەیی" (ب ترکی: ملل شەف) تێ بناڤکرن[چاڤکانی هەوجە یە]ئوو هەیا مرنا خوە ب دەستهلاتیەکە تایبەت ترکیێ برێڤەدبە. ناڤێ خوە ل سەر دراڤێ ترک داتینەئوو بانکایێن نەتەوەیی دکە بن فەرمانداریا خوە.

د دەما دەستهلاتداریا خوە دە ب ناڤێ مۆدەرنیزمێ سەرانسەر ئاناتۆلیائوو کوردستانێ دخە بن سنگۆیا لەشکەران. ل کوردستانێ ل سەر سیاسەتائا تاتüرکئا خاڤتنا زمانێ کوردی، کنجێن کوردانئێ ن فۆلکرۆریک، جەژنێن کوردان، ناڤێن جۆگرافیکئێ ن کوردی هود هەمیان قەدەخە دکە. ب هەزاران کورد ژ بەر کو پووشی ل خوە کرنە تێن کوشتن.[چاڤکانی هەوجە یە]

ئەو پشتی دەستپێکرنا رەژیما پرر پارتی یان سازوومانیا دەمۆکراتیک ژی شەفتیا خوە بدەستبەرنادەئوو هەیا مرنێ ترکیێئی دارە دکە.