Proelium apud Navas Tolosae

Proelium ad Navas Tolosanas
Pars Recuperationis Hispanicae
Depictio proelii saeculo undevicesimo
Annus:	16 Iulii 1212
Locus:	Navas Tolosae in Vandalitia
Fortuna:	Victoria regum Christianorum
Exercitus
Regnum Castellae    Regnum Aragoniae    Regnum Navarrae    Militia Sancti Iacobi    Lusitania	Almohades
Duces
Alphonsus VIII (rex Castellae)  Sanctius VII (rex Navarrae)  Petrus II (rex Aragoniae)	Amiramamolinus
Copiae
5 classes (initialiter) 70 000 militum	6 classes (initialiter) 150 000 militum
Mortui sauciique
2 000	90 000

Proelium vel Pugna apud Navas Tolosae aut ad Navas Tolosanas (Hispanice: Batalla de las Navas de Tolosa; Arabice: Al-Uqab معركة العقاب) fuit maximum proelium in Mevio Aevo Hispanico, pugnatum die 16 Iulii anni 1212, in quo regna tria Christiana (Regnum Castellae, Regnum Aragoniae et Regnum Navarrae) in singulo exercitu Almohades superaverunt.

Historia

Post Bellum Alarcuris anni 1195, in quo rex Castellae victus est a Almohadibus, archiepiscopus Toletanus Rodericus Ximenius auxilium petivit Papae Innocentio contra Mauros. Innocentius III tunc cruciatam proclamavit contra Mauros Hispaniae, et permulti equites ac milites Franciae ad Castellam profecti sunt.

In urbe Toletana copiae cruce signatorum congregaverunt, cum militibus regis Castellae. Tunc reges ipsi Navarrae Sanctius VII et Aragoniae Petrus II cum suis Toletum intraverunt. Exercitu creato, mense Iulio Alphonsus Castellae contra Mauros profectus est.

Copiae

Exercitus Christianorum

Copiae exercitus Christiani erant:

1. Milites Castellani, ex urbibus viginti conscripti, erant numero 50 000 virum, Alphonso rege et Didaco Lupi domino Biscaiae ducibus.
2. Copiae Navarrorum et Aragoniae, regibus ducibus, numero 20 000 virum.
3. Milites Christi, ordinis Sancti Iacobi, Calatravae, Milites Templi et Hospitalarii
4. Milites Legionis atque Lusitaniae, sine regibus.
5. Cruce signati Francici, qui in proelio non pugnaverunt, quod leges Castellae continenter violaverunt et domum rediverunt.

Exercitus Almohadum

Copiae Califae Amiramamolini constabat 120 000 militum:

1. Milites ac pedites Maurorum.
2. Milites Andalusiae urbium.
3. Equites almohadum.
4. Mercenarii Turci, atque equites sagittariorum.
5. Pedites Califae, qui cum catenis iugati erant.

Pugna

Rex Navarrus impetum ultimum fecit

In campo proelii, exercitus Christianorum in seriebus tribus locatus est. Prima et secunda series impetus fecerunt, sed victa sunt a Mauris, quod isti numerosissimi erant. Tunc, peditibus Christianis quasi fugentibus, reges tres impetum ultimum fecerunt. Nobis narratur Aldefonsum Castellae atque Rodericum Ximenium Archiepiscopum dixisse:

Ita rex Aldefonsus dixit Archiepiscope, ego et vos hic moriamus.
-Nequaquam, inmo hic prevalebitis inimicis.
-Festinemus, primis succurrere in periculo constituis.
(Tunc rex et archiepiscopus profecti sunt ad pugnam. Tum,)
-Hic, archiepiscope, moriamur, talis enim in talis articulo mors non dedecet.
-Si Deo placet, corona victoriae, non mors, instat. Si autem aliter Deo placuit vobis comori omnes communiter sumus parati.

– Rodericus Ximenius, Historia de rebus Hispaniae, VIII:X

Impetum regum trium cum omnibus equitibus tertiae seriis, copiae Almohadum tremulosae effugerunt. Rex Navarrus Sanctius cum paucis suis adversus Califam equitavit, et ipse eum vulneravit. Exercitu Almohade fugente, reges victoriam accipierunt.

De catenis

Signum Navarrae cum catenis

Anno 1234 Rex Navarrae in monasterio offeravit catenas, quas in proelio cepit e collis maurorum. Ita catenae ostenduntur in signo Navarrae.

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad Proelium apud Navas Tolosae spectant.

Notae

Proelia Recuperationis Hispanica