Гуниб район
Муниципалитетдин район
Дагъустандин картадал Гуниб район
|
Гуниб район (урус. Гунибский район, авар. ГӀандалал мухъ) — Урусат Федерациядин Дагъустан республикада авай муниципалитетдин район.
Администрациядин юкь — Гуниб хуьр я.
География
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Район Дагъустан Республикадин юкьван пата ала. Гуниб район Гергебиль , Леваши, Лак, Чарода , Шамил ва Хунзах районрихъ галаз са сергьятра ава.
Райондин чилерин майдан — 609,5 км² я.
Тарих
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]ДагЦИК-ан 22.11.1928 тарихдин 4-й сессиядин къарардалди, виликан Гуниб округдин чилерал, виликан Лак округдин Бухты хуьруьнсовет гилигуналди, кьилин хуьр Гуниб хуьр яз Гуниб кантон арадал гъанвай. ВЦИК-ан 3.06.1929 тарихдин къарардалди, кантон райондиз элкъуьрнай. 1937 йисуз райондин юкь Ругуджа хуьруьз, гуьгъуьнлайни 1944 йисуз Чох хуьруьз тухванай. ПВС РСФСР-дин 1.02.1963 тарихдин къарардалди, терг авунвай Чарода райондин чилер Гуниб райондихъ гилигна, кьилин хуьр Гуниб хуьр яз Гуниб хуьруьн район арадал гъанвай. ПВС РСФСР-дин 12.01.1965 тарихдин къарардалди, Гуниб район виликан сергьятра гуьнгуьна кухтунай.
Агьалияр
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Йисариз килигна Гуниб райондин агьалийрин дегиш хьунин динамика:
Йис | 2002 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 |
Агьалияр | 25 106 [1] | ↗ 25 432 [2] | ↗ 25 559 [3] | ↗ 25 750 [4] | ↗ 25 921 [5] | ↗ 26 196 [6] |
2002 йисан Вири Урусатдин агьалияр сиягьдиз къачунин нетижайрин малуматриз килигна, Гуниб райондин миллетрин сиягь [7]:
Халкь | Кьадар, кас |
Пай вири агьалидикай, % |
---|---|---|
аварар | 23 655 | 94,22 % |
даргияр | 784 | 3,12 % |
дидояр | 500 | 1,99 % |
къумукьар | 48 | 0,19 % |
урусар | 41 | 0,16 % |
яхулар | 27 | 0,11 % |
муькуьбур | 51 | 0,20 % |
вири санал | 25 106 | 100,00 % |
Администрациядин паюнар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Райондик 18 муниципалитетдин образование (хуьруьнсовет) акатзава [8].
Гуниб райондин хуьруьнсоветар ва абурук акатзавай хуьрер, (къалин шрифтдив администрациярин юкьвар къалурнава);
- «Бацада» хуьруьнсовет — Бацада, Кулла
- «Бухты» хуьруьнсовет — Бухты
- «Гонода» хуьруьнсовет — Гонода
- «Гуниб» хуьруьнсовет — Гуниб
- «Кегер» хуьруьнсовет — Кегер, Агъа Кегер
- «Корода» хуьруьнсовет — Корода, Карадах
- «Кудали» хуьруьнсовет — Кудали, Силта
- «Мегеб» хуьруьнсовет — Мегеб
- «Обох» хуьруьнсовет — Обох
- «Ругуджа» хуьруьнсовет — Ругуджа, Мадала, Мучула, Ункида, Хопор
- «Салта» хуьруьнсовет — Салта
- «Согратль» хуьруьнсовет — Согратль, Наказух
- «Тлогоб» хуьруьнсовет — Тлогоб, Агада, Урала, Ала, Балануб, Большой Урала, Амуариб, Асхабиль-Кули, Балдутль, Басар, Бацикварих, Газилала, Годобери, Гарбилазда, Зазилькала, Мачада, Умайласулазда, Хенда, Чарах, Шубада, Малый Урала, Дадулазда, Ивайлазда, Кукер , Лахчайда, Мугдаб, Обонуб, Росутль, Сех, Хамагиб, Хацуноб, Хебдиб, Цамла, Цалада, Чоноб, Эгеда ва Энсеруда
- «Хиндах» хуьруьнсовет — Хиндах
- «Хоточ» хуьруьнсовет — Хоточ
- «Чох» хуьруьнсовет — Чох, Коммуна ва Гамсутль
- «Шангода» хуьруьнсовет — Шангода, Шитли
- «Шулани» хуьруьнсовет — Шулани, Унты
Экономика
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Хуьруьн майишат
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Гуниб район хуьруьн майишатдин продукция гьасилунин кьадардай Дагъустанда виридалайни кӀвенкӀве аваз физва.
Кеспият
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]Райондин кеспиятдин предприятияяр:
- ОАО «Дружба» къуват 7000 туб.
- Гуниб ЦЭС къуват 15 МВт, Къаракойсу вацӀал ала.
- Хьракханаярни рекъвер.
Баянар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]- ↑ 33. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2002 г. Архивация 31 январь 2022 йисан.
- ↑ 33. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2011 г.
- ↑ 35. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2012 г.
- ↑ 33. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 г.
- ↑ 33. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 г. Архивация 7 апрель 2014 йисан.
- ↑ 33. Численность постоянного населения Республики Дагестан по муниципальным образованиям на 1 января 2015 г. Архивация 5 март 2016 йисан.
- ↑ Дагъустандин миллетрин состав. 2002
- ↑ ЗАКОН РЕСПУБЛИКИ ДАГЕСТАН ОТ 13.01.2005 N6 О СТАТУСЕ И ГРАНИЦАХ МУНИЦИПАЛЬНЫХ ОБРАЗОВАНИЙ РЕСПУБЛИКИ ДАГЕСТАН
ЭлячӀунар
[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]- Дагъустан Республикадин президентдин сайтуна Гуниб райондикай малуматар(кьейи элячӀун)
- Официальный сайт Гунибского района Архивация 1 апрель 2022 йисан.
- Гунибский район: фотографии Архивация 2 май 2010 йисан.