Houwitser
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'nen Houwitser is e stök artillerie det wuuertj gebroek vanaaf d'n Ieëste Werreldkrieg. 'nen Houwitser is e wórpgesjöt det 't projectiel neet in 'ne rechte lien aafvuurtj, wie e knón, mer in 'n baan mit 'n krómming. Houwitsers kónne projectiele toet 30 km wied aafsjete. E veurbild van 'ne groeate, bekandjen houwitser is de Diekke Bertha.
d'n Houwitser is anen ènj vanne neugentieëndjen ieëf óntwikkeldj gewaore toet e waope womit de vieëndj vanaaf 'nen aafstandj kan waere besjaote. d'n Houwitser wuuertj veural ane begin van 'ne veldjslaag ingezatj. Snel-optrèkkendje aanvallendje legers kónne dore verdaejigers mit houwitsers waere gebombardeerdj, nag veurdet dees häör stèllinge höbbe betróch. Aanvallendj kónne houwitsers ouch waere gebroek veure stèllinge vanne vieëndj te besjete, veurdet zie toeten eigentliken aanval euvergaon.
'nen Houwitser haet 'ne rilletief korte luip of sjeetbuus (5 toet 15 kieër 't kaliber), wodoor de munjingssnelheid lieëg is. De lieëg munjingssnelheid rizzelteertj in 'n króm ballistische baan, wodoor 't aafgesjaote projectiel euver hinjernisse haer kan waere gesjaote. Houwitsers kónne vieënjlike troeppe vanaaf 'ne groeaten aafstandj besjete, euvere eige lienjes haer. E naodeil is det windjrichtig en windjsnelheid de baan kónne beïnvleuje, wodoor dit tuup aan gesjöt 'n aanzeenlike aafwieking haet. 'n Anger naodeil is det me döks gei drek zich haet op 't doel, wodoor me mót vertroewen oppe aanwiezinge van waornummers op kilomaeters aafstandj. Hiedoor koom 't in 't vergangene waal veur det me regelmaesig óngemèndj de eige troeppe besjoot door foutief (verstange) aanwiezinge.
'nen Houwitser is e temmelik groeat waope. Dore óngenewwigheid van 't waope mót de lajing zwaor zeen, det meistes 't gebroek van e faors kaliber inhèltj. Modern houwitsers waeren op pantserveurtuug geplaats, wobie de sjeetbus döks einveljig inne huuegdje es inne brèdje kan waere gerich; dit is anges es bie 't knón wo dit juus angesóm is.