Aljebra
.svg)
Ny aljebra dia sampan' ny matematika izay ahafahana manehoa ny toetran' ny fikajiana sy ny famahana ny fampimirana ary mitarika amin' ny fandalinana ny rafitra aljebrika. Ny teny hoe aljebra dia avy amin' ny teny arabo hoe الجبر / al-jabr. Arakaraka ny vanim-potoana sy ny lentan' ny fandalinana heverina, dia izao no azo amariparitana azy:
- ny aritmetika mivelatra, manitatra amin' ny zavatra sy habe ny kajy mahazatra fanao amin' ny isa;
- ny teôrian' ny fimirana sy ny maromiantoana;
- hatramin' ny fiandohan' ny taonjato faha-20, ny fandalinana ny rafitra aljebrika (resahina ny aljebra ankapobeny).
Ny sehatra fampiharana ny aljebra dia manomboka amin' ny olana aritmetika, izay misahana ny isa, ka hatrany amin' ireo avy amin' ny jeômetria toy ny jeômetria analitikan' i Descartes na ny isa haro. Noho izany, ny aljebra dia manana toerana lehibe eo anelanelan' ny aritmetika sy ny jeômetria, ka ahafahana manitatra sy mampiray ny sehatry ny isa.
Miaraka amin' ny jeômetria, ny fanadihadiana, ny tôpôlôjia, ny fangaro (combinaison) ary ny teôrian' ny isa, ny aljebra dia anisan' ny rantsan' ny matematika madio. Ny ampahan' ny aljebra lazaina hoe fototry ny aljebra dia matetika ianarana any an-tsekoly.
Tantara
[hanova | hanova ny fango]Tamin' ny Andro Taloha
[hanova | hanova ny fango]
Ny Egiptiana sy Babilaônianina fahiny dia efa nanana vahaolana amin' ny fitadiavana ny valin' ny olana azo adika ho fampimirama ambaratonga voalohany na faharoa. Tsy mbola nampiasa mpisolotoerana fantarina anefa izy ireo fa i Diophante avy ao Aleksandria no nolazaina fa nampiasa ny mpisolotoerana amin' ny aljebra voalohany. Izy no nandika ireo mpisolotoerana ireo ho isa ary izy no lazaina fa rain' ny aljebra.
