Бронте (семејство)

Ен, Емили и Шарлот Бронте околу 1834 г.

Бронте (Brontë) — британско книжевно семејство од XIX век поврзано со Хаворт во Западен Рајдинг во Јоркшир, Англија. Сестрите, Шарлот (родена на 21 април 1816), Емили (родена на 30 јули 1818) и Ен (родена на 17 јануари 1820), се исто така познати како триото на поетско и романско семејство. Тие ги издавале своите поеми и новели првично под машки псевдоними продолжувајќи го обичајот на времињата кога пишувале женските автори. Нивните приказни веднаш привлекувале внимание, иако не секогаш најдоброто, за нивната страст и оригиналитет. Првиот што покажал успех бил „Џејн Ер“ на Шарлот, додека „Оркански височини“ на Емили и Кираџијата на Вилдфел Хал на Ен и други дела подоцна беа прифатени како чуда на литературата.

Трите сестри и нивниот брат Бранвел биле многу блиски и ги развивале нивните детски фантазирања преку заедничкото пишување на многу комплицираните раскази. Соочувањето со смртта, отпрвин на нивната мајка, подоцна на нивните постари сестри ги потресле многу длабоко и влијаеле врз нивното пишување. Нивната слава се должи многу на нивните сопствени трагични судбини како и на нивната претпазливост. Од нивната рана смрт и после до смртта на нивниот татко во 1861, тие беа подложени на случаи кои не престануваа да растат. Нивниот дом, манастирот на Хаворт од Јоркшир, сегашен Манастирски музеј на Бронте, стана место на поклонение на стотици илјади посетители секоја година.

Потеклото на името

Семејството Бронте може да се пронајде до ирскиот клан Ó Pronntaigh, којшто литературно значи „Внук на Пронте“. Тие беа семејство на наследени списи и учени мажи во Фермана. Верзијата на Ó Proinntigh којшто на почетокот била дадена од Отец Вулф во неговото Sloinnte Gaedheal е гал (презимињата на Гал и странецот) и репродуцирано од MacLysaght, а меѓу другото не може да биде прифатено како точно затоа што тогаш имало голем број на добропознати списи со ова име напишано на ирски на XVII и XVIII век и сите од нив го користеле спелувањето Ó Pronntaigh. Ова име води потекло од зборот pronntach или bronntach, коешто се поврзува со зборот bronnadh, што значи давање или подарување (pronn е дадено како верзија на Алстер на bronn во ирско-англискиот речник на O'Reilly. Отец Вулф предлага дека името има потекло од proinnteach ( училница во манастир).

Членовите на семејството Бронте

Патрик Бронте

Патрик Бронте

Патрик Бронте (17 март 1777 – 7 јуни 1861), е роден во Каунти Даун во Ирска во едно многу сиромашно фармерско семејство. Тој стана англикански курат во парохијата на Хаворт и била поет, писател и полемист. Тој бил англикански свештеник на ирската делба, роден на денот на Св.Патрик во 17 март 1777. Тој е автор на Колибските поеми (1811), Селскиот свирач (1814), и многубројни памфлети и статии во весници,но исто така и на многу различни селски песни. Тој присуствувал на неколку калфувања додека не станал учител и се преселил во Кембриџ каде што студирал теологија, општи предмети, стара и современа историја. Додека се здоби со додипломска диплома на уметност и се запопил на 10 август 1806. Во 1812, тој ја запозна и се ожени со 29 годишната Марија Бранвел и до 1920 се преселил во свештеничкото место на Хаворт каде што се здоби со титулата на секогашен курат. Тие имаа шест деца. На смртта на неговата жена во 1821, неговата јатрва, Елизабет Бранвел, дојде да му помогне да ги израсне децата. Отворен, паметен, широко граден и лично грижејќи се за нивното воспитание тој ги купуваше сите книги и играчки што децата ги бараа и им даде потполно слобода, но ги огорчи нивните животи поради неговите ексентрични навики и чудните теории на воспитание. После неколку обиди да најде нов партнер, Патрик ја прифати неговата улога како вдовец на 47 годишна возраст и го поминуваше неговото време посетувајќи ги болните и сиромашните, давајќи миса, екстремно елеосвештение и пеејќи молитви, оставајќи ги трите сестри Емили, Шарлот, Ен и нивниот брат Бренвел сами со нивната тетка и слугинка, Табита Екроид (Теби) којашто без одмор се потсетуваше на месните легенди во нејзиниот Јоркширски дијалект додека го подготвуваше јадењето. Тој го надживеа целото негово семејство и умре на 84 годишна возраст, шест години после смртта на Шарлот. Бил помаган и од неговиот зет, свештеникот Артур Бел Николс.

Марија Бранвел

Сопругата на Патрик, Марија Бронте, родена Бранвел (15 април 1783 – 15 септември 1821), имала потекло од Пензанс, Корнвал и била дојдена од богато семејство на средната класа. Нејзиниот татко имал голема продавница за чај и намирници и имал собрано големо богатство. Марија умрела на 38 годишна возраст, веројатно од рак на стомакот. Таа се омажила на ист ден како и нејзината помлада сестра Шарлот, во црквата на Гисли, откако нејзиниот свршеник венчал уште две пара. Таа била позната за нејзиниот жив дух, среќа и нежност, и била таа која ги дизајнирала примероците коишто се прикажани во музејот. Нив ги везела за нејзините деца. Таа оставила спомени со нејзиниот сопруг и со Шарлот, најстарата жива сестра, како многу жива жена во свештеникчиот дом. Најмладите, посебно Емили и Ен оставиле само малку магливи слики од нивната мајка посебно од нејзиното страдење во смртната постела.

Елизабет Бранвел

Елизабет Бранвел (2 декември 1776-29 октомври 1841) дошла од Пензанс во 1821 после смртта на Марија, нејзината помлада сестра, за да му помогне на Патрик околу грижата на неговите деца, и била позната како „тетка Бранвел“.

Децата

Патрик и Марија имаа шест деца: Марија, првата од децата Бронтее е родена во куќата Клоу , Хај Таун на 23 април 1814 и умре на единаесет годишна возраст во Хаворт на 6 мај 1825. Таа страдаше од глад, ладно и изолација во Училиштето Кован Бриџ, како и од тиранијата од другите ученици и предавана на учителите во врска со проклетството до бескрај и огните на пеколот (оган и сулфур). Таа се врати со напреден случај на туберкулоза. Посебно Шарлот ја опишува како многу жива личност, многу осетлива и посебно напредната во нејзиното читање и поминување на слободното време. Елизабет (1815-1825), второто дете и се придружи на нејзината сестра Марија во Кован Бриџ каде што и таа ја претрпе истата судбина. Елизабет била попасивна од нејзиниот брат и нејзините сестри и била очигледно помалку напредната за нејзината возраст. Сепак нејзината прерана смрт не можеше да претскаже каква би можела да биде нејзината иднина, кога би можела да ги одржува интелектуалните пасии на нејзиното семејство. Таа умре на 15 јуни 1825, две недели после враќањето дома кај нејзиниот татко. Шарлот, родена во Торнтон блиску Брадфорд, Западен Рајдинг на Јоркшир на 21 април 1816 била поет и романописец и исто така е автор на Џејн Ер, нејзиното најдобро познато дело и три други романи. Таа почина на 31 март 1855 малку пред да ја достигне 39 годишната возраст. Патрик Бранвел е роден во Торнтон на 26 јуни 1817. Познат како Бранвел бил уметник, писател и понекогашен работник. Стана зависен од алкохол и лауданум и почина во Хаворт на 24 септември 1848 на 31 годишна возраст. Емили Џејн, родена во Торнтон на 30 јули 1818, била поет и романописец. Таа почина во Хаворт на 19 декември 1848 на 30 годишна возраст. Нејзиниот единствен роман бил „Оркански Височини“. Ен, родена во Торнтон на 17 јануари 1820 била поет и романописец и умре на 29 годишна возрст. Таа напиша голем автобиографски роман со наслов Агнес Греј. Нејзиниот втор роман, Кираџијата на Вилдфел Хал (1848) бил многу поамбициозен. Таа почина на 28 мај 1849 во Скарборо, Северен Рајдинг во Јоркшир.

Воспитание

Училиштето Кован Бриџ

Во 1824, четирите постари девојчиња (исклучувајќи ја Ен) се запишаа во училиштето Кован Бриџ, којшто ги воспитуваше децата на посиромашните членови на свештенството чијшто член бил и господин Бронте. Следната година Марија и Елизабет се разболеле тешко и биле отстранети од училиштето, но починале кратко време после тоа оделно само неколку недели една од друга, на 6 мај и 15 јуни 1825. Шарлот и Емили беа исто така извлечени од училиштето и вратени во Хаворт. Загубата на нивните сестри претставуваше траума која се покажа во пишувањето на Шарлот. Во Џејн Ер, Кован Бриџ е прикажан како Ловуд, сиротата фигура на Марија е претставена преку улогата на младата Хелен Брнс, свирепоста на раководителката госпоѓица Ендрус преку таа на госпоѓица Скачерт и тиранијата на директорот, свештеникот Карус Вилсон, преку таа на господин Брокелхрст. Туберкулозата која што ги зарази Марија и Елизабет 1825 беше евентуалната причина на смрт на преостанатите преживеани Бронте сестри. Бранвел во септември 1848, Емили во декември 1848, Ен осум месеци подоцна во мај 1849 и на крајот Шарлот во 1855.

Училиштето на Г-ца Вулер

Елен Наси

Во 1831, 14 годишната Шарлот беше запишана во училиштето на г-ца Вулер во Ро Хед, Мирфилд. Патрик можеше да ја испрати неговата ќерка во поевтино училиште во Кили, поблиску до дома но г-ца Вулер и нејзините сестри имаа добра репутација и тој се сеќавање на зградата преку која поминуваше кога се шеташе во епархиите на Кирклис, Девсбури и Хардшед-Кум-Клифтон кајшто тој беше викар. Маргарет Вулер покажуваше нежност кон сестрите и ја придружи Шарлот до олтарот на денот на нејзината свадба. Изборот на Патрик за училиште беше одличен – таму Шарлот беше среќна и учеше многу. Таму таа стекна животни пријатели, особено мирната и горда Елен Наси и поубавата Мери Тејлор којашто подоцна се пресели во Нов Зеланд пред да се врати во Англија. Шарлот се врати од Роу Хед во 1832 недостигајќи им на нејзините пријатели, но среќна што се враќа кај нејзиното семејство. Три години подоцна, г-ца Вулер и понуди на нејзината поранешна ученичка позиција како нејзин асистент. Семејството одлучи дека Емили треба да ја придружува за да продолжи со студиите кои инаку не би можеле да си ги дозволат. Партицијапцијата на Емили беше делумно покриена од платата на Шарлот. Емили беше 17 годишна и тоа и претставуваше првпат да излезе од Хаворт откако го напушти Кован Бриџ. На 29 јули 1835, сестрите заминаа за Роу Грин. Истиот ден Бранвел напиша писмо до кралската академија на науките во Лондон за да ги прикаже неколкуте цртежи како дел на неговата кандидатура како пробен студент. Шарлот предаваше без особена учтивост кон учениците коишто ги прикажуваше во нејзините списи како што ќе направи подоцна во Брисел со уште поголем сарказам. Емили не се смести и после три месеци изгледаше како да опаѓа и требаше да биде вратена дома во манастирот. Ен го презеде нејзиното место и остана до Божиќ 1837. Шарлот ја одбегнуваше здодевноста следејќи го развојот на Ангрија којшто го примаше во писмата од нејзиниот брат. За време на празниците во Хаворт, таа пишуваше долги поглавја додека беше карана од нејзиниот татко којшто сакаше повеќе да се посвети на работите на парохијата. Тие доаѓаа до кулминација со зголемувањето на црковните даноци и со локалните даноци коишто беа принудени врз парохиите каде што множината на луѓето беа дисиденти. Во меѓувреме, г-ца Вулер се пресели во куќата Хелд во Дусбери Мур, каде што Шарлот се жалеше дека влажноста на воздухот ја разболува. Таа замина од установата во 1838 откако ја прими Визијата на Дон Родерик и Рокеби, збирка на поеми од Валтер Скот како подарок за заминување од г-ца Вулер.

Литературна еволуција

Децата се заинтересираа во пишувањето на романи уште од рана возраст, првично како игра која подоцна прерасна во страст. Иако тие сите имаат талент за раскажување беа тие помладите коишто подоцна ќе го искористат нивното слободно време во развивањето на разкажувањето. Во центарот на нивната детска креативност беа дванаесет дрвени војници коишто Патрик Бронте му ги подари на Бранвел во јуни 1826. Овие војници играчки веднаш ја разискрија нивната фантазија и тие зборуваа за нив како за малите луѓе, и им даваа имиња. Сепак нивните идеи земаа пишана форма во декември 1827, и романот Стаклениот Град, со местоположба во Лондон, Париз и Вавилон се роди, придружен од имагинарните кралства на Гондал, и секој беше воден од жена. Овој роман и Ангрија беа напишани од Емили и Ен после заминувањето на Шарлот во 1831. Овие раскази беа напишани во форма на неколку стотици мали книги со големина на кибритска кутија (околу 1.5-2.5 инчи (3.8-6.-4цм)), и истите беа поврзани со конец. Страниците беа полни со ситни минијатурни букви, често со големи букви без знаци на интерпункција и полни со илустрации, детални мапи, шеми, пејзажи и планови на згради, создадени од децата според сечие подрачје. Комплексноста на нивните раскази созреа како што се развиваше и нивната детска имагинација, потхранета од читањето на три неделни или месечни списанија коишто секојдневно се купуваа од продавницата за локални вести на Џон Гринвуд.

Литературно и уметничко влијание

Овие фиктивни светови беа производ на плодната фантазија потхранета од читање, дискусија и страст за книжевност. Далеку од страдањето од негативните влијаниа коишто никогаш не ги напуштаа и коишто секогаш се огледуваа во делата на нивните подоцнежни и позрели години, децата Бронте нив ги примаа со отворени раце. Поврзаноста на децата беше сигурност дека овие влијаниа се заеднички и дека иако не ги прочитале истите автори, нивнита жива дискусија би им гарантирал на секој од нив информираност околу секоја нова културолошка случка. Семејството имаше виртуелна библиотека, не таква со шкафови затоа што повеќето книги беа позајмени, но таква во форма на белешките кои тие ги пишуваа и книгите кои тие ги паметеа. Многу беше лесно да се праша за информација или за критика дури и за цитат. Некои од нив секогаш го знаеше одговорот и се прашувале еден со друг без страв од создавање на конфузност.

Печатот

Неделните весници на кои Патрик Бронте беше претплатен беа рудник на информации за неговите деца. Весникот Leeds Intelligencer, списанијето Blackwood Edinburgh, конзервативен и добро напишан, но подобар од Quarterly Review којшто ги бранеше и сите политички идеи додека целеше кон помалку рефинирано читателство (причината поради која г-дин Бронте не ја читаше); беше експлоатиран во секоја подробност, особено и Blackwood's Magazine, којшто не беше само извор на нивните знаења околу случувањата во светот, но исто така претставуваше мапа на Африка издадена во јули 1831. Ова веднаш ги заинтересира децата затоа што ја потврди вистинитоста на нивниот свет од Стаклен град којшто го беа сместиле во Западна Африка. Нивното знаење од географија беше комплетирана од Граматиката на општата географија на Голдсмит, од кој имаше примерок во нивната парохија.

Лорд Бајрон

Децата Бронте многу брзо ја променија Манихејската форма на нивните приказни до повеќе Бајронски стил каде што хероите имаа многу силен сексуален магнетизам и страствен дух,но во исто време демонстрирајќи ароганција и дури голема суровост. Во списанијето на Блек Вуд во август 1825 тие го запознаа Бајрон за првпат,но којшто беше умрел претходната година. Од овој миг името на Бајрон стана синоним за сите забранети дрскости како што би ја забрзала самата основа на зголемувањето на овие забранети нешта. Бранвел и Шарлот на овој начин ја натераа Заморна, едната од хероините на Вердополис, кон едно многу двосмислено однесување, и истото влијание и еволуција почнуваат со Емили Бронте, особено во личностите на Хитклиф во Орканските Височини, и г-дин Рочестер во Џејн Ер, коишто ги прикажуваат особеностите на Бајронскиот херој. Многубројни други дела оставиле траги во делата на членовите на семејстовото Бронте; имено Илијада и една ноќ, којшто го инспирира Џинот да се стави себеси во центарот на нивното кралство, во исто време додавајќи допир на егзотичност.

Џон Мартин

Нивната детска имагинација беше исто така влијаена од трите изданија на гравирања во мезотин од Џон Мартин околу 1820. Шарлот и Бранвел направија копии од изданијата Belshazzar's Feast, Déluge и Joshua Commanding the Sun to Stand Still, коишто висеа на ѕидовите на парохијата. Фантастичната архитектура на Мартин се огледува врз Стаклениот Град и Ангрија, каде што се појавува самиот помеѓу Јувенилија на Бранвел, и под името на Едвард Де Лил, најголемиот уметник и цртач на портрети на Вердополис, главниот град на Стаклениот град. Еден од главните дела на Едвард Де Лил Les Quatre Genii en Conseil, е инспирирано од Мартиновата илустрација на Изгубениот Рај на Џон Милтон. Заедно со Бајрон, Џон Мартин е еден од најголемите уметички влијанија коишто беа прекумерно важни за универзумот на семејството Бронте.

Моралите и реализмот на Ен

Влијанието покажано од Агнес Греј и Кираџијата на Вилдфел Хал е многу нејасно. Делата на Ен најмногу се темелат врз нејзиното искуство како гувернанта и врз тоа на падот на нејзиниот брат. Додатно, тие ги демонстрираа нејзините убедувања, наследство од нејзиниот татко, дека книгите треба да обезбедуваат морално воспитание. Оваа смисла на морална должност и потребата истата да се документира се многу поочигледни во Кираџијата на Вилдфел Хал, напишан после смртта на Бранвел. Влијанието од готскиот роман на Ен Редклиф, , Horace Walpole, Gregory "Monk" Lewis и Charles Maturin е очигледно, но исто така тоа од Валтер Скот, но само затоа што хероината, напуштена и оставена сама, преживува не само поради нејзините скоро супер природни таленти но повеќе заради силата на нејзиниот темпарамент.

Други влијанија

Џејн Ер, Агнес Греј, потоа Кираџијата на Вилдфел Хал, Ширли, Вилете и дури Професорот претставуваат линеарна структура коишто опишувале личност којашто напреднува преку животот после неколку потешкотии, за да најде некаква среќа во љубовта и добродетелта, потсетувајќи и се на делата со религиозна сорджина на XVIII век, како што е Напредокот на Аџијата од Џон Бунијан или неговиот Милоста изобилова во кралот на грешниците. Во многу по профан начин херојот или хероината го проследува пикарескниот распоред како што се случува во Мигел Де Сервантес (1547-16), Даниел Дафо (1660-1731), Хенри Филдинг (1707–1764) и Тобијас Смолет (1721–1771). Оваа жива традиција продолжува до XIX век со жанрот од партали до богатства коешто го илустрирало речиси целото големо Викторијанско романописецство. Протагонистот е фрлен од судбината во сиромашност и после многу потешкотии постигнува златна среќа. Честопати вработен е член за да го овозможи преминот од една положба до друга како што е неочекуваното наследство, волшебен подарок, велико повторно обединување итн. И во смисла, таа е рутината следена од протагонистите Шарлот и Ен, иако богатствата коишто тие ги добиваат повеќе се од тие на срцето отколку од тие на џебот. Освен неговите Готски елементи, Оркански Височини се движи како грчка трагедија- ја содржи неговата музика, космичките димензии на епиката на Џон Милтон, и силата на шекспиријанскиот театар. Може да се слушне ехо од Крал Лир како и сосема различни личности од Ромео и Јулија. Семејстовото Бронте исто така беше заведувано од пишувањата на Валтер Скот, и во 1834 Шарлот изјави „за фикција, читајте го Валтер Скот и само него – сите романи после него немаат вредност.

Гувернантата и идејата на Шарлот

Алтернатива: гувернанта или школска учителка

Семејството Бронте ретко имаше контакт со месното население надвор од кругот од интимни семејни пријатели, и потрагата беше затоа што жената не би можела да направи ништо ако не е богата, но која и покрај тоа не припаѓа на работничката класа, но се предава на работата во нивите и станува слуга. Преку влијанието на нивниот татко и на нивната сопствена интелектуална љубопитност тие можеа да придобијат од едно воспитание коајшто ги смести меѓу умните луѓе, но приходите на г-дин Бронте беа скромни. Единствените отворени опции на девојчињата беа или да се омажат чесно дури иако бракот треба да биде удобен – решение којшто тие сакаа да го избегнат, или пак избор помеѓу професијата на школска учителка или гувернанта. После нивните неуспешни обиди да основаат училиште, тие беа принудени да најдат места во семејство и да ги образоваат нивните често бунтовнички млади деца, или да бараат вработување како школски учителки. Можноста да се стане платен придружник на богата и осамена жена би можела да биде уназадена улога и со која тие би биле здосадени до бескрај. Делото наМери Волстонкрефт, Револуционарниот живот на Џенет Тод ја споменува таквата несреќа и ниедна од сестрите Бронте не помислувале на слична судбина. Самата Емили никогаш не стана гувернанта и нејзинето единствено стручно искуство е експериментот на предавање за времетраењене од шестмесечното протераност која што таа не можеше да го претрпи, во училиштето на г-ца Пачет во Ла Хил близу Халифакс. Спротивно Шарлот имаше учителско место во училиштето на г-ца Маргарет Вулер, и во Брисел кај семејството Хегерс. Таа стана гувернанта за Сигвидс, Стонегејпс и Лотердејлс каде што работеше неколку месеци во 1831, после со г-ѓа Вајт во Уперхаус Хаус, Раудон, од март до септември 1841. Ен стана гувернанта и работеше кај г-ца Ингам во Блејк Хал, Мирфилд од април до декември 1839, после за г-ѓа Робинсон во Торп Грин Хал, Мал Озбон блиску до Јорк, каде што таа исто така се вработи кај нејзиниот брат за да се обиде да го стабилизира; работа којашто сепак се претвори во катастрофа.

Принудена да стане гувернанта

Финансиите на семејството не цветаа и тетка Бранвел ги трошеше внимателно парите. Емили имаше голема потреба за нејзиниот дом и природата што ја опкружуваше, и да замине од него би и причинувало да пропаѓа и да страда. Шарлот и Ен, коишто беа пореалистични, и не се колебаа да најдат работа, од април 1839 до декември 1841 двете сестри имаа неколку позиции како гувернанти. Не останувајќи долго со секое семејство, нивното вработување трааше неколку месеци или една сезона. Сепак Ен остана со Робинсонови во Торп Грин каде што работите одеа добро, од мај 1840 до јуни 1845. Во меѓувреме Шарлот се здоби со идеја којашто ги привлече наклоностите кон нејзината страна. Со предлог од нејзиниот татко и пријатели, таа и нејзините сестри имаа интелектуален капацитет да создадат училиште за младите девојчиња во парохијата каде што имаа часови од неделното училиште. Беше прифатено да им се предложи можност за идните планови на идните ученици за да можат правично да ги научат живите јазици и дека ова треба да се подготвува на самото место, коешто водеше до понатамошно одлучување. Меѓу можностите се размислуваше за Париз и Лил но овие беа затворени заради омразата кон французите. На вистина Француската револуција и војните на Наполеон не беа заборавени од ториевиот дух и длабоката конзервативност на девојките. Преку предлогот на свештеник од Брисел којшто сакаше да помогне, одбрана беше Белгија каде што исто така можеа да научат германски и музика.

Училиштен проект и студиска екскурзија во Брисел

Улогата на Елизабет Бранвел

Елизабет Бранвел, којашто ги израсна децата по смртта на нивната мајка, беше методист. Сепак изгледа дека од нејзината деноминација не произлезе некакво влијание врз децата. Беше Тетка Бранвел таа што ги научи децата аритметика, азбуката, како да шијат, вез и зашивање наменето за девојчиња. Тетка Бранвел исто така им даде книги и се претплати на Списанијето на Фрејзер, помалку интересно од тоа на Блеквуд, но сепак понудувајќи доста материјал за дискусија. Таа беше великодушна личност којашто го посвети нејзиниот живот на нејзините внуки и внукот, не сакајќи да се омажи ниту да се врати и да ги посети нејзините роднини во Корнвал, и беше таа којашто им овозможи финансии за проектот во Брисел.

Патувањето за Брисел на Емили и Шарлоте

Константин Хегер

Емили и Шарлоте пристигнаа во Брисел во февруари 1842 придружени од нивниот татко. Кога стигнаа таму тие се запишаа во интернатот на училиштето Мисју и Мадам Хегер во Ру Дизабел за шест месеци. Клер Хегер беше втората жена на Константин, и беше таа којашто го основа и го раководеше училиштето додека Константин имаше должности кон високите француски класи. Според г-ца Вилврајт, поранешна ученичка, тој имал интелект на генијалец. Тој имаше страст кон неговата облека и од неговите ученици бараше многу предавања, перспективи и структурални анализи. Тој исто така беше убав маж со добри облини, густа коса, многу црни мустаќи и имаше возбудлив изглед додека зборуваше со големи автори коишто ги канеше за неговите ученици да можат да направат имитација на генерални или филозофски теми. Часовите, посебно тие на Константин Хегер многу беа ценети од Шарлот, и двете сестри покажаа исклучително интелигенција, иако на Емили не и се допаѓаше нејзиниот учител и на некој начин се бунтуваше. Емили учеше германски и свирење на пијано со природен талент, и многу бргу двете сестри почнаа да пишуваат книжевни и филозофски есеи во напредно ниво на француски јазик. После шест месеци на студирање Мадам Хегер предложи да останат во интернатот на училиштето бесплатно, за возврат на предавање на неколку часови. После големо двоумење, девојките прифатија. Ниедна од нив не беше особено поврзана со нивните ученици и само една г-ца Де Басомпиер, тогаш 16 годишна, подоцна искажуваше мала восхит за нејзината учителка што изгледаше дека е обострано за Емили која што и направи подарок на потпишан и детален цртеж на извеано и уништено од олуја борово дрво.

Враќање и потсетување

Смртта на нивната тетка во октомври истата година ги натера уште еднаш да се вратат во Хаворт. Тетка Бранвел ги беше оставила сите нејзини добра во еднакви делови на нејзините внуки и на Елиза Кингстон, нејзина роднина во Пензанс, којашто веднаш имаше ефект во чистењето на сите нивни долгиви и обезбедувајќи мала резерва на средства. Сепак од нив беше барано да се вратат во Брисел затоа што таму се смета како способни и на секоја од нив им беше понудено учителско место, училишниот интерна- сè уште англиски за Шарлот и музика за Емили. Сепак Шарлот сама се врати во Белгија во јануари 1893 додека Емили остана критична за г-дин Хегер иако тој имаше одлично мислење за неа. Тој подоцна изјави дека таа имала „душа на маж„ и дека веројатно би станала голем патник благодарејќи на нејзиниот талент на супериорна логика која и дозволуваше да го собере старото познавање и да го претвори во нови сфери на познавања, и дека нејзината непотклекнувачка сила на вољата би триумфирала над сите пречки.

Огорчена, Шарлот се враќа

Скоро една година, сакана за некое време од г-дин Хегер, Шарлот се откажа и се врати во Хаворт. Нејзиниот живот таму не беше без страдања и во една прилика таа влезе во катедрала и сакаше да се исповеда. Таа можеби сакала да се преобрати во католицизам но тоа би можело да биде само за кратко време. Нејзиниот живот во Хаворт се отежна откако таа беше заминала. Г-дин Бронте го изгоби видот иако неговото перде сигурно било оперирано со успех во Манчестер и беше таму во август 1846, кога Шарлот пристигна до неговата постела, тогаш почна да го пишува Џејн Ер, додека нејзиниот брат Бранвел почна брзо да пропаѓа. Неговото пропаѓање беше проследено со драми, пијанства и делириум. Должејќи се делумно на лошата репутација на Бранвел, школскиот проект беше напуштен и пропадна. Шарлот напиша четири долги, многу лични и понекогаш двосмислени писма до г-дин Хегер, но некогаш не примаше одговор. Големите чувства на Шарлот Бронте за Хегер не беа потполно реализирани до 1913, кога нејзините писма до него беа издадени за првпат. Хегер првпат и ги покажа на г-ѓа Гаскел кога таа го посети во 1856 додека истражуваше за нејзината биографија Животот на Шарлот Бронте, но таа го сокри нивното вистинско значење. Овие писма, општо познати како „Писма до Хегер„ во некои случај биле искинати од Хегер, но неговата сопруга ги собирала парчињата од кантата за ѓубре и многу внимателно ги лепела или ги шиела истите. Пол Хегер, синот на Константин и неговите сестри ги предадоа овие писма до Британскиот музеј и бргу после тоа беа печатени во Списанието The Times.

Книжевната кариера на Сестрите Бронте

Прво издание поеми од Курер, Елис и Актон Бел

Пишувањето што беше почнало толку рано никогаш не замина од семејството. Шарлот ја делеше амбицијата на брат и (иако Бранвел се држеше отстрана од нејзиниот проект) и му напиша писмо на поетот лауреат Роберт Саути да предаде неколку поеми од неговиот стил. Таа прими од него не толку охрабрувачки одговор после неколку месеци. Саути сè уште многу познат иако неговата ѕвезда малку беше овенала, претставуваше една од големите фигури на англискиот романтицизам, со Вилијам Вордсворт и Самуел Тејлор Колериџ, и ги делеа предрасудите на времето: книжевноста беше сметана како машка работа и не беше соодветна професија за дами. Сепак, Шарлот не си дозволи да се обесхрабри. Додатно на ова, на нејзина помош дојде случајност. Еден ден во есента 1845 додека таа седеше сама во трпезаријата примети дека има мала тетратка којашто лежеше отворена во шкафот на пишувачката клупа на Емили, со ракописот на мојата сестра Емили. Таа го прочита и беше восхитена од убавината на песните за коишто не знаеше дека постојат. Таа се потсетуваше на ова пронајдено богатство пет години подоцна, и според Џулиет Баркер, таа го избришала возбудувањето што го чувствувала повеќе од изненадување, длабоко убедување дека овие не се обични возбудувања ниту најмалку како поезијата што обично ја пишуваат жените. За нив имав мислење дека се збиени и кратки, строги и оригинални. За моето уво тие беа музика – дива, меланхолична и подигнувачка. Во следниот параграф Шарлот ја опишува гордата реакција на нејзината сестра кога таа навлегла во толку интимно место без да биде казнета. На Емили и требаа неколку часа да се смири и неколку денови да се убеди да ги издаде тие песни. Шарлот се ангажира за да ги издаде заеднички делата на трите сестри. Ен не беше толку придобиена од проектот, и работата се делеше, се споредуваше и се подобруваше. Кога еднаш се одбраа ракотворбите, деветнаесет за Шарлот и дваесет и едни заеднички за Ен и Емили, Шарлот почна да бара издавач. Таа го прифати предлогод од Вилијам и Роберт Чејмберс од Единбург, раководител од еден од нивните омилени списанија, Chambers's Edinburgh Journal. Се мисли дека иако не постојат документи за да ја поддржат изјавата дека тие ги советувале девојките да ги контактираат Ејлот и Џонс, мала издавачка куќа на 8, Патерностер Роу во Лондон кои прифатиле да ги издадат делата, но повеќе на авторскиот сопствен ризик како што тие чувсвуваа дека комерцијалниот ризик за компаниајта е преголем. Делото на овој начин се појави во 1846 под машките псевдоними на Курер (Шарлот), Елис (Емили) и Актон (Ен) Бел. Овие беа многу необични имиња но иницијалите на секоја од сестрите беа сочувани и патронимот би можел да биде инспириран од тој на викарот на парохијата Артур Бел Николс. Беше всушност во 18 мај 1845 кога тој ги презеде должностите во Хаворт, во моментот кога издавачкиот проект беше добро напреднат. Книгата не привлече речиси никакви внимание. Беа продадени само три книги од кои една беше купена од Фредрик Енок, којшто живееше во Корнмаркет, Ворик, којшто со обожување му напиша писмо на издавачот да побара автограм – единствениот документ којшто ги содржи потписите на трите автори во нивните псевдоними. Тие продолжија да создаваат проза и секоја од нив напиша по една книга една година подоцна. Трите девојки секогаш работеа скришно, дискусирајќи без престан во врска со нивното пишување со часови во вечерната маса, додека после тоа нивниот татко би ја отворил вратата во 9 навечер за да им рече Не останувајте до доцна девојки!, за потоа да го навие часовникот и да се качи горе преку скалите.

Слава

1847, бериќетна година

Џејн Ер на Шарлот, Оркански Височини на Емили и Агнес Греј на Ен се појави во 1846 после многу потешкотии повторно поради причината на пронаоѓање на издавач. Пакетите што ги содржааа ракописите честопати се враќаа во парохијата и Шарлот само додаваше нова адреса и ова го правеше најмалку дузина пати во годината. Првиот на крај беше издаден од Смит Постариот и Ко во Лондон на која 23 годишниот сопственик Џорџ Смит до тогаш беше специјализиран во издавање на научни членови и беше помаган од неговиот секогашен читател, Вилијам Смит Вилијамс и остана верен на семејството. Тие на Емили и Ен беа во доверба на Томас Цотли Њуби којшто имаше намера да разработи тројна книга која што беше поевтина за продажба и за издавање во нивните ротирачки книжарници. Двете први изданија ги вклучуваа Оркански височини а третото беше со Агнес Греј. Двете романи привлекуваа голема критика но повремено строга за Оркански височини, фалена за нејзиното оригиналност на предметот и за нејзиниот раскажувачки стил но беше гледано со сомнителност затоа што содржуваше омразено насилство и неморал – сигурно, пишуваа критиците, тоа е дело на човек со болен ум. Критиките беа повеќе неутрални за Агнес Греј којашто примаше повеќе фалба иако коментаторите ја одрекуваа како начело на добар морал. За Џејн Ер се сметаше дека е книга која што денес би се сметала како бестселер.

Џејн Ер и крајот на анонимниста

Насловна страница на првото издание на Џејн Ер

Анонимното издание на Џејн Ер во 1847 преку името Курер Бел и автобиографијата воспоставија одлична репутација за Шарлот. Во Јули 1848, Шарлот и Ен (Емили не сакаше да оди со нив) патуваа со воз до Лондон за да им докажат на Смит, Постариот&Ко дека секоја сестра беше навистина независен автор, затоа што Томас Котли Њуби, издавачот на Оркански Височини и Агнес Греј озборуваше дека трите дела се работата на еден автор коишто до тоа време беа Елис Бел (Емили)ќ Џорџ Смит беше незамисливо изненаден кога виде дека две парталави и неубаво облечени селски девојки парализирани од страв, коишто за да се идентификуваат, ги држеа на рака писмата адресирани до Г-дин Актон, Курар и Елис Бел. Обземен од таквото изненадување, тој ги запозна нив со неговата мајка со целото достоинство којшто нивниот талент го заслужуваше и ги покани на опера за настапот на „Берберот од Севиља„ на Росини.

Силните ветрови на Оркански Височини

Насловна страница на првото издание на Оркански Височины

Оркански Височини на Емили Бронте, беше издаден во 1846 под машкиот псевдоним Елис Бел, од Томас Котли Њуби, во две заеднички изданија со тоа на Ен (Актон Бел), Агнес Греј. Ова дело е контроверзно од самиот почеток. Неговиот оригиналитет, предметот, раскажувачкиот стил и вознемирувачката акција предизвикуваа интрига. Некои критици го осудуваат делото но нејзината продавачка беше доволна добра за роман од непознат автор и којшто ги прекршуваше сите конвенции. Тоа е дело на црн Романтицизам којшто ги покрива трите генерации изолирани во ладното или во пролетта во село со две противречни елементи: достоинствената куќа на Трашкрос Грејнџ и парталавиот и распаднатиот куп на Оркански Височини. Главните протагонисти, терани од метежите на земјата, небото и срцата се чудни и често опсесирани со нечувани недела и лишувања. Приказната е раскажувана на школски начин, со две раскажувачи, патникот и кираџија Локвуд, и домаќинката/гувернанта, Нели Дин, со две делби во прво лице, едно директно, едно скирено, коишто самите себе се прескокнуваат со одбегнувања и под-расплети коишто формираат, од очигледно расфрлани фрагменти, едно разбирливо и завршено дело.

1848, вториот роман на Ен

Насловна страница на првото издание на Кираџијата на Вилдфелд Хал

Една година после нејзината смрт во мај 1849, Ен издаде втор роман. Многу поамбициозен од нејзиниот претходен роман, Кираџијата на Вилдфелд Хал, беше, како Агнес Греј еден обичен но намачен дел од животот. Се работи за една млада гувернанта којашто се соочува со мртовечница на големи земјени буржуи, и се основа врз нејзиното сопствено искуство, иако индиректно овој пат во овој роман се работи за падот на нејзиниот брат Бранвел. Главната тема е алкохолизмот на еден маж којшто го предизвикува падот на неговото семејство. Хелен Грем, главниот карактер, се мажи од љубов со Артур Хантингтон, но многу скоро таа открива дека тој е мрзлив, насилен и алкохоличар. Таа е натерана да ги скрши конвенциите коишто ја чуваат во семејниот дом којшто станал пекол, и да замине со нејзиното дете за да најде тајно прибежиште во старата куќа на Вилдфел Хал. Кога алкохолот го зема последниот замав за нејзиниот сопруг, таа се враќа за да се грижи за него во целосно одрекување до неговата смрт.

Шарлот Бронте

Борбата: одрекувањето од училиштата со интернат (Јејн Ер)

Шарлот Бронте, портрет од Џорџ Ричмонд

Условите во училиштето Кован Бриџ, каде што Марија и Елизабет можеби се заразиле со туберкулозата од која и умреле, најверојатно не биле подобри од тие кај многу други училишта на времето. (На пример, неколку декади пред искуството на сестрите Бронте во Кован Бриџ, Џејн Остен и нејзината сестра Касандра се заразиле со тифус во сличен интернат, каде што Џејн за малку не умрела. Образованието на сестрите Остен, како тоа на сестрите Бронте, било продолжено дома.) Сепак, Шарлот го обвинуваше Кован Бриџ за смртта на нејзините сестри, особено за слабата медицинска грижа што во главно се состоела од повторувачко еметирање и пуштање на крв, исто така и од негрижата на училишниот доктор, кој исто така бил зетот на директорот. Живите сеќавања на Шарлот од немаштијата во Кован Бриџ беа разработени во нејзиниот детален опис на училиштето Ловуд во Џејн Ер: недоволната и на времиња расипаната храна, недостигот на греење и адекватна облека, сезонските епидемии на болести како што се ниска треска (веројатно тифус), строгоста и суровоста на казнувањето, дури и суровоста на некои учители (една г-ца Ендрус којашто предавала во Кован Бриџ го претставува моделот со којашто Шарлот ја опишува г-ца Скачерт во Џејн Ер). Елизабет Гаскел, лична пријателка и прв биографер на Шарлот, потврдуваше дека Кован Бриџ е моделот на Шарлот за Ловуд и инсистираше дека условите таму во времето на Шарлот биле страшни но понеодамнешните биографери расправаат дека исхраната, облеката, греењето, медицинската нега, дисциплината итн. во Кован Бриџ не биле сметани како под стандардот на верските училишта во тоа време. Еден писар дури го пофали Патрик Бронте за неговата мудрост што ги извлекол неговите ќерки од тоа училиште само неколку недели пред смртта на Марија и Елизабет.

Книжевни средби

Следувајќи на воодушевувачкиот успех на Џејн Ер, Шарлот беше под притисок на Џорџ Смит, нејзиниот издавач, да патува во Лондон и потоа во Единбург за да се запознае со нејзината публика. Наспроти нејзината преголема срамежливост којашто ја парализираше помеѓу странците и ја правеше скоро неспособна да се изрази, Шарлот одобри да биде биде прославена и во Лондон таа беше запознаена со други големи писатели на времето, вклучувајќи ја Хариет Мартине и Вилијам Мејкпис Текери од кои двајцата се спријателија со неа. Шарлот посебно го обожаваше Текери, чијшто портрет, којшто и го даде Смит, сè уште виси во трпезаријата во манастирот во Хаворт. Во една случајност Текери изгледа дека ја запознал Шарлот со неговата мајка за време на едно јавно собирање како и за Џејн Ер, и кога Шарлот го посети следниот ден доби остро прекорување на кое требаше да интервенира Смит. За време на нејзиното патување во Лондон во 1851 таа ја посети Големата Изложба и Кристалната Палата. Во 1849 таа ја издаде Ширли и во 1853 Вилет.

Брак и Смрт

Артур Бел Николс

Сестрите Бронте беа многу развеселувани од однесувањето на куратите коишто ги запознаваа. Артур Бел Николс (1818 – 1906) беше курат на Хаворт за седум и пол години, кога спротивно на сите очекувања и за бес на Патрик Бронте, тој и предложи брак на Шарлот. Иако беше воодушевена од неговата гордост и длабокиот глас, како и од неговиот комплетен емоционален колапс кога таа го одби, таа откри тој е строг, конвенционален и во некој начин тесноград „како и сите курати„ – како што и напиша на Елен Наси. Откако таа го одби предлогот, Николс прогонет од гневот на Патрик Бронте, се откажа од неговата функција за неколку месеци. Сепак малку по малку нејзините чувства за него растеа и откако полека го убедуваше нејзиниот татко, на крај таа се омажи со Николс на 29 јуни 1854. На враќање од медениот месец во Ирска каде што таа била запознаена со тетката и роднините на г-дин Николс, нејзиниот живот целосно се промени. Таа ги преземала нејзините нови должности како сопруга што го одземало повеќето нејзино време.Таа им пишувала на нејзините пријатели дека Николс е добар и внимателен сопруг но дека таа сепак чувстувала еден вид на голем страв кон нејзината нова ситуација. Во едно писмо до Елен Наси (Нел), во 1854, таа напиша, Навистина навистина Нел свечено и чудно но и опасно е за жената да стане сопруга. Следната година таа почина на 39 годишна возрст. Причината дадена во тоа време беше туберкулозата но можело да биде и компликација од тифусна треска (водата во Хаворт најверојатно била нечиста должејќи се на слабата санитарна чистота и големите гробишта коишто ја опкружувале црквата и парохијата) и нејзината бременост во рана фаза. Првата биографија на Шарлот беше напишана од Елизабет Клегхорн Гаскел на барање на Патрик Бронте, издадена во 1857, помагајќи да се создаде мит за семејства на осудени гении кои живееле во болна и романтична осаменост. После престојот во Хаворт неколкупати и после сместувањето на Шарлот во Плимут Гров во Манчестер и по станувањето на нејзина пријателка и доверителка, г-ѓа Гаскел сигурно имаше предност да гоза познае подобро семејството. Романи

• Џејн Ер, една автобиографија (1847).
• Ширли (1849).
• Вилет (1853)
• Професорот (1857)

Незавршени фрагменти

Овие се фрагменти кои освен Ема се неодамна објавени.

• Ашфорд, напишан помеѓу 1840 и 1841 каде што неколку ролји од Ангрија се префрлени до Јоркшир и се вклучени во реалистичен заплет.
• Вили Елин, започнат после Ширли и Вилет, и со кој Шарлот работела релативно малку во мај и јули 1853, претставува приказна во три слабо поврзани делови во коишто заплетот во последната фаза останува малку нејасен.
• Мурови, е фрагмент со две кратки поглавја и со две улоги, браќата Роберт Мур- доминатор, и Џон Хенри Мур, интелектуален фанатик.
• Ема, веќе објавен во 1840 со вовед од Текари. Овој исклучителен фрагмент без сомневање би станал роман од слично гледиште со нејзините претходни романи.
• Зеленото Џуџе, објавен во 2003 година. Овој расказ најверојатно е вдахновен од Црното Џуџе на Валтер Скот чиишто романи и беа омилени на Шарлот. Романот е фиктивна историја во врска со една војна којашто започнува помеѓу Вердополис (главниот град на конфедерацијата Стаклен Град) и Сенегал.

Бранвел Бронте

Бранвел Бронте

Патрик Бранвел Бронте, (1817–1848), од неговиот татко и неговите сестри беше сметан како гениј. Од друга страна, книгата на Дафне де Мурие (1986), Пеколниот Свет на Бранвел Бронте, состои бројни навестувања за неговата зависност на алкохолот лауданум. Тој бил интелегентно момче со многу таленти и се интересирал за многу предмети, особено за книжевноста. Тој честопати бил движечката сила во градењето на имагинарните светови. Имал уметнички дух и бил охрабрен од неговиот татко да го следи неговиот уметнички талент. Додека се обидувал да создаде име како уметник, тој заминал за Лондон но за неколку дена го потрошил џепарлакот од неговиот татко во кафеани со лоша репутација. Неговите обиди да работи лошо платени работи потвфлиле и многу бргу тој се оддал на алкохолот и лауданот и не бил способен да го поврати стабилитетот. Ен Бронте му нашла работа во јануари 1843 но речиси три години подоцна тој бил отпуштен. Во септември 1848 и после неколку години на пропаѓање тој умрел од туберкулоза. На денот на неговата смрт, неговиот татко повторувал со солзи во очите „моето одлично момче„ додека трезвената и лојалната Емили напишала дека неговата состојба била „безнадежна„. Бранвел е авторот на Јувенилија којашто ја напишал како дете со неговата сестра Шарлот. Стаклениот град и Ангрија, поеми, делови од проза и песни под псевдонимот на Нортангерленд како што Рил Рест бил објавуван од Халифакс Гвардијан на 8 ноември 1846 година од неколку членови прифатени од локалните списанија и еден незавршен роман веројатно околу 1845 со наслов И уморните сега одмараат.

Емили Бронте

Емили Бронте

Емили Бронте (1818–1848) била именувана Сфингата на Книжевноста, пишувајќи без најмала желба за слава но само за нејзино сопствено уживање. Таа била опсесивно срамежлива надвор од семејниот круг до точката на вртење на грбот од нејзините соговорители не кажувајќи ни збор кога тие разговарале. Со еден роман, Оркански Височини и поеми со елементарна сила таа ја достигнала највисоката точка на книжевноста. Речиси непозната за време на нејзиниот живот, нејзините потомци ја ставаат во највисокото ниво на книжевноста. Над се, Емили сакала да замислува за дивиот пејзаж на мочуриштата околу Хаворт. Во септември 1848 нејзиното здравје почнало многу брго да опаѓа. Со туберкулоза но одбвајќи било како да се лечи освен со примање на посета од лекар од Лондон – затоа иако било многу доцна, нејзините роднини инсистирале. Таа умрела во декември во каучот на нејзината трпезариска соба. Можно е таа да оставила незавршен ракопис којшто бил изгорен од Шарлот за да се избегне таквата контраверзија којашто го следеше издавањето на Оркански Височини. Постојат неколку документи коишто покажуваат на оваа можност иако не постои доказ којшто го поддржува овој предлог.

Песните на Емили Бронте

Песните на Емили веројатно биле напишани за да се вметнат во сагата на Гондал од којшто таа се иденфитикувала самата себеси со некои од карактерите дури и во нејзината зрелост. Во 28 годишна возраст таа сè уште ги глумела сцените од малите книги со Ен додека патувале во воз до Јорк. Паметења беше една од 21те песни на Емили коишто биле одбрани за заедничкото издание на 1846 пред кое Емили ги беше избришала сите повикувања до Гондал.

Ен Бронте

Ен Бронте

Ен беше сметана како најмалку талентираната од сестрите. На овој начин, во Кратката Оксфордска Историја на Англиската Книжевност пишува дека нејзиниот прв роман бил во сенка на тие на Шарлот и Емили и дека раскажувачот изобилува со понижувања, снобизам и нехуманост од нејзините работодавачи со јака одлучност и смисла за должност и висока морална свесност. Крониката, испрскана со личните искуства на Ен претставува основа на Агнес Греј којшто изгледа како полуавтобиографски роман. Здравјето на Ен почнало нагло да опаѓа како тоа на нејзиниот брат и нејзината сестра неколку месеци претходно. На 5 април 1849 таа писмено ја замолила Елен Наси да ја придружува во Скарборо на источниот брег. Ен се надеваше дека ,орскиот воздух ќе го подобри нејзиното здравје како што било препорачено од нејзиниот лекар така што Шарлот конечно одлучи да појде. Во неделата наутро таа се чувствуваше послаба и замоли да се врати во Хаворт. Лекарот потврди дека нејзе и се ближи смртта и Ен му се заблагодари за искреноста. „Храбро, храбро„ таа и шепотеше на Шарлот. Умре во 2 часот попладне во понеделник на 18 мај. Таа е погребена во гробиштата на Св.Марија во Скарборо. Во нејзината могила има грешка во врска со нејзината возраст затоа што таа умрела во 29 а не во 28 годишна возраст. Тоа беше забележано од Шарлот за време на нејзината единствена посета, а и имаше намера да го замоли ѕидарот да ја поправи грешката. Лошото здравје не му даде време да ја поправи грешката и могилата останала со истиот натпис со којшто е и денес.

Северна Англија во времето на Бронте

Во нејзината биографија од 1857 со наслов Животот на Шарлот Бронте, г-ѓа Гаскел почнува со две објаснувачки и описни поглавја. Првото се работи за дивата селска природа на Западен Рајдинг во Јоркшир, малото село на Хаворт, парохијата и црквата опкружена со широките гробишта којашто стрчела во врвот на ридот. Второто поглавје претставува една студија во врска со општествените, санитарните и економските услови на регионот. Следните дела се најнови: Бронте од Џулиет Баркер (1994).

Општествени, здравствени и економски услови во Хаворт

Бројот на умрени во семејството на Бронте не беше необично и оставаше мал впечаток врз населението на селото коишто самите се соочуваа со секојдневна смрт. Кога пристигна Патрик Бронте, парохијата страдеше од невработеност. Мажите бараа работа во каменоломите и месните работилници. Единствените преостанати бизниси беа аптеките коишто ги снабдуваше Бранвел, и стационарната продавница на Џон Гринвуд во која семејството Бронте беше најредовен купувач. Населението на Хаворт растеше многу брго од првата половина на XVIII век, од 1000 до 3365 во 50 години. Селото немаше канализација и добрата водата од бунарот беше отруена со фекални материи и од распаѓањата на телата од гробовите на горниот рид. Животниот век беше помалку од 25 години и смртноста на новороденчињата беше 41% под шест месечна возраст. Поголемиот дел од населението живееше работејќи ја сиромашната земја на мочуриштата, и нивните примања ги надоместуваа со домашна работа како што се везењето и ткаење на волната од овците коишто пасеа околу мочуриштата. Условите се променија и текстилната индустрија, тогаш активна од крајот на XVII век, прерасна во мелниците на бреговите на реката Ворт, чиишто води ги вртеа тркалата и коишто веднаш бараа помалку луѓе за работа. Храната беше ретка, честопати малку повеќе од каша, и од ова резултираше недостиг на витамини. Не постоеше јавна хигиена и бањите беа најпрости. Тоалетите во парохијата не претставуваа ништо повеќе од една талпа со дупка во една колиба на крајот и со пониска талпа за децата. Во нејзините 30-тини години Шарлот беше опишувана како личност со бесзаба вилица од личности како што се г-ѓа Гаскел, којашто објави во писмо датирано на 25 август 1850 до Кеслин Винворт: голема уста и и фалеа многу заби. Сепак, во семејството храната беше доволна. Наутро имаше добро наполнети порции со каша и многу компири се лупеа секојдневно во кујната додека Теби раскажуваше приказни за нејзината земја или додека Емили повторуваше германска граматика, или понекогаш г-дин Бронте се враќаше дома од неговите посети во селата со дивеч дониран од парохијаните.

Улогата на жената

Според поетот лауреат Роберт Саути во неговото мислење за Шарлот, дамите од доброто потекло треба да бидат задоволни со едно воспитание и брак и обогатена со некој декоративен талент. Г-дин Бронте исто така му рече на еден од карактерите во неговиот роман Девојката од Киларни без никој да знае дали навистина се оцртува општото мислење за да се поддржи или да се осуди: Воспитанието на жената треба, најсигурно, да биде компетентно за да може таа самата да ужива и да биде добра придружувачка на еден маж. Но верувајте ми, милата, деликатна и нежна жена не е формирана од природата да ги прелистува темните страни на грчката и романската книжевност, или да размислува за математичките проблеми ниту Божеството не ја задолижило нејзе да има сфера на акција исто така ниту за канцеларијата или за пољето. Нејзиното форте е нежноста, мекоста и грациозноста. Во секој случај ова изгледа дека е спротивно на неговиот став кон неговите ќерки кои ги охрабрувал иако не бил комплетно свесен за тоа што тие прават во слободното време.

Воспитанието на младите девојки во скромна положба

Се крена прашањето во врска со воспитанието на девојките на скоро средната класа кога не располагале со важни врски или адекватни средства за да бидат испратени во установените училишта на високите класи. Решението било училиште каде што партиципациите биле намалени до минимум – тн. милостини – со мисија да им дојдат на помош на семејствата како тие од пониските свештенства. Г-дин Бронте не може да се укори дека не направил сè што е можно за да го најде тоа што мислел дека е најприкладна за неговите ќерки. Како што коментирал Баркер, тој беше прочитал во весникот Лидс Интелегенцер на 6 ноември 1823, дека имало пријави од општиот суд во Бауес, и други пријави на 24 ноември 1824 блиску Ричмонт, дека во две градови од кругот на Јоркшир, учениците биле јадени од стаорци и страдале од неухранатост до тој степен каде што некој од нив го изгубиле видот.

Ништо не предложуваше дека Училиштето за свештеничките ќерки на Карус Вилсон не може да им одговори на неговите очекувања. Училиштето не беше посебно евтино и неговите сопственици беа сите почитувани луѓе вклучувајќи и ја ќерката на г-ѓа Хана Мур, авторка на признаени дела и добра пријателка на познатиот поет Вилијам Купер, двајцата борци за добро воспитание на младите девојки и на децата на различните прелатури и дури некои познанства на Патрик, вклучувајќи го Вилијам Вилберфорс коишто го завршија нивното воспитание во Ст. Џонс, така тој веруваше дека е опкружен со сите потребни гаранции.

Местото на сестрите Бронте во книжеството

Должејќи се на нивната принудена или сопствена изолација, сестрите Бронте оформија одделна книжевна група којашто немаше ниту претходници ниту наследници. Не постои ниедна Бронте линија како што постои меѓу авторите на реалистички и натуралистички романи, и во поезијата, во романтичната и во симболичната.

Нивното влијание сигурно постоело но не е можно таа точно да се дефинира. Писателите коишто ги следеле несомнено мислеле на нив додека ги пишувале нивните темни и ужасни светови како што се Томас Харди во неговиот Јуда Чудниот, или Теса на Дубервилови, или Џорџ Елиот со Адам Бид и со Воденицата на Флос. Има уште повеќе конвенционални автори како што се Метју Арнолд, кој во едно место на 1853 за Шарлот кажува дека самата глуми дека е нечувствителна „ништо освен гладот, бунтовништвото и омразата„ спортивно, г-ѓа Хамфри Варт, авторката на Роберт Елсмир и Моралните романи, пронаоѓа само дидактика во делата на Шарлот но во исто време таа ја цени среќната мешавина на романса и реализам во делата на Емили. Сепак не постои нешто коешто не може да предизвика книжевна суета.

Поклоненијата во Хаворт од 1860

До 1860 Шарлот беше умрена пет години и единствените луѓе коишто живееја во парохијата беа г-дин Бронте, неговиот зет, Артур Бел Николс и две слуги. Во1857 биографијата за Шарлот на г-ѓа Гаскел беше објавена и иако г-дин Бронте во неговото прво читање не го дозволи неговото издавање, неколку месеци подоцна тој покажуваше сомневање. Портретот на Николс, делумно овозможен од довербата на Елен Наси, за него изгледаше несоодветно. Елен Наси, којашто го мразеше Артур тврдеше дека неговите брачни барања го испревртиле пишувањето на Шарлот и дека таа требаше да се бори против прекинувањето на нејзината кариера. Вистина е дека Артур мислеше дека Наси е преблиска со неговата сопруга и тој тврдеше дека таа треба да ги уништи нејзините писма – иако ова никогаш не се случи. Книгата на г-ѓа Гаскел предизвика голема сензација и беше продавана преку целиот свет. Полемиката пуштена од таткото резултираше во караница којашто само служеше да се зголеми славата на семејството. За времето на животните пријатели на Шарлот, спонзорите ја посетуваа парохијата, вклучувајќи го Сер Џејмс и Лејди Кеј Шатлворт, Елен Наси, Елизабет Гаскел, Џон Стор Смит, млад писател од Манчестер, Беси Паркерс којашто ја препиша нејзината посета до г-ѓа Гаскел, и Абрахам Холројд, поет, старинар и историчар. Сепак после објавувањето на книгата и јавното протестирање на пасторот, парохијата стана место на поклонение за обожавателите коишто сакаат да го видат со свои очи. Сопругот на Шарлот се потсетуваше дека требал да го заштити неговиот свекор кога на краткиот пат до црквата тие требале да се пребијат преку толпата на луѓето кои сакале да го достигнат и да ја допрат капата на таткото на девојките Бронте. Стотиците посетители станаа илијадници, коишто доаѓаа од цела Велика Британија и дури од преку Атлантикот. Кога и да се согласуваше да се сретне со нив, Патрик ги примаше со најголема љубезност и се потсетуваше на приказните на неговите величествени ќерки и никогаш не пропушташе да го покаже неговото незадоволство во врска со сопругот на Шарлот. Редицата на посетители сè уште не застанала. Навистина, парохијата во Хаворт е едно од најпосетените места во светот.

Општеството Бронте

Парохискиот Музеј на Бронте се менаџира и се одржува од страна на Организацијата Бронте, којашто организира изложби и се грижи за културното наследство претставено од објекти и документи коишто припаѓале на семејството. Организацијата има гранки во Ирска, САД, Канада, Австралија, Јужна Африка, Скандинавските земји и Франција.

Феноменот Бронте

Во 1904, Вирџинија Вулф го посети Хаворт и објави член во списанието Гвардијан на 21 декември. Таа коментираше за симбиозата или за поврзаноста помеѓу селото и сестрите Бронте, фактот дека помошните алатки и облеката којашто нормално би исчезнала пред тие што ги користеле да ги преживеат, на некого му овозможува подобро да го разберат нивното единствено присуство. Таа исто така напиша: Хаворт ги претставува сестрите Бронте, сестрите го претставуваат Хаворт и тие се вклопуваат како полжавот за неговата куќичка.

Сестрите Бронте во популарната култура

Кино

• Американскиот филм Приврзаност 1946 од Кртис Бернхард, се состои од биографија на сестрите Бронте. Ида Лупино ја игра Емили Бронте и Оливија Де Хавиланд ја игра Шарлот Бронте.
• Во 1967 во францускиот филм Викенд од Жан-Лик Годар, Емили Бронте се појавува во сцена каде што една од протагонистите ја прашува за географска ифнормација.
• Сестрите Бронте е француски филм од 1979 од Андре Текине. Изабела Аџани ја игра улогата на Емили Бронте, Мари Франсе Писие ја игра улогата на Шарлот Бронте, додека Изабела Хуперт ја игра Ен. Патрик Меги ја игра улогата на Патрик Бронте, додека улогата на Бранвел Бронте ја игра Паскал Грегори.

Опера

• Орканските височини бил субјект на најмалку три целосни опери со истото име: Бернард Херман ја напиша неговата верзија помеѓу 1943 и 1951 и делото на Карлајл Флојд имаше премиера во 1958. Фредерик Чеслин исто така напиша оперска верзија. Фредерик Делиус ја започна работата со оперската верзија на Орканските височини но многу рано се откажа.

Друго

• Шарлотбронте е името на астероидот #39427, пронајден од Паломарската опсерваторија на 25 септември 1973. Астероидите #39428 и #39429 (двете пронајдени на 29 септември 1973 во Паломарската опсерваторија) се именувани како Емилибронте и Енбронте.
• Ударниот кратер Бронте е именуван за чест на семејството Бронте и е широк со пречник од 60 км во површината на планетата Меркур.
• Некои кореографски дела на XX век се вдахновени од животот и делото на сестрите Бронте. Балетот на Марта Грем, Смрт и Влезови во 1943, чиј наслов е земен од поемата на Дилан Томас.
• Во 1995 танчерот Гилијан Лин претстави една композиција именувано Бронте.
• Во епизодата на Семеен тип „Нов бубрег во градот„ во еден скратен скеч ги покажуваат Шарлот и Емили како си честитаат едно на друга за нивните книжевни достугнувања, додека Ен е покажана како едноставна глупачка (што навестува дека нејзините книжевни достигнувања биле уназадени во споредба со тие на нејзините сестри).

Џејн Ер

Џејн Ер е славен и влијателен роман од англиската писателка Шарлот Бронте. Првпат беше објавен во Лондон, Анлгија, во 1847 од Смит, Постариот & Ко со насловот Џејн Ер, автобиографија, под потписното име „Курер Бел„, наводниот објавувач на „автобиографијата„. Првото американско издание беше пуштено следната година од Харпер & Браќата во Њујорк. Изданието на Пенгвин го опишува како „влијателен феминистички текст„ затоа што во него се истражуваат силните и длабоки женски чувства. Романот ги меша елементите на три различни жанрови. Има форма на Билдунгсроман, приказна за едно детство до созревањето и којашто се сосредоточува на чувствата и искуствата којашто го придружуваат растењето до созревање. Романот исто така содржи многу општествена критика, со високи чувства за моралот во нејзината внатрешност и на крај има квалитет на размислување и Бајронски карактер типичен за Готскиот роман. Овој роман често се смета како напреден за неговото време должејќи се на неговото време оцртувања на развивањето на размислувањата на една млада жена којашто е индивидуалист, желна за потполен живот, додека во исто време претставува високо морално дело. Џејн израснува од нејзините почетоци како сиромашна и проста жена без сопствен шарм до нејзината зрела фаза кко созалувачка и потполна жена полна со самодоверба. Како што таа созрева, коментира многу за сложеноста на условите на луѓето. Џејн исто така има длабога лично доверба во Господ, но исто така е многу самоуверена. Иако Џејн страда многу, таа никогаш не е прикажана како дама во невоља која треба да се спаси. Заради ова честопати романот се смета како важен ран феминистички (или прафеминистички) роман.

Прераскажување на заплетот

Романот започнува со десетгодишно сираче коешто се вика Џејн Ер, и којашто живее со семејството на нејзиниот чичко, Ридсови, како последна желба на нејзиниот чичко. Мајката на Џејн умрела во пораѓање а нејзиниот татко од тифуз. Тетката на Џејн, Сара Рид не ја сака и се однесува со нејзе како со слуга. Таа и нејзините три деца ја малтретираат Џејн психички и физички. Еден ден Џејн е затворена во собата каде што умрел нејзиниот чичко и ја фаќа паника кога ги гледа неговите привидувања. Таа е конечно спасена кога и е дозволено да присуствува во училиштето за девојки Ловуд. Џејн пристигнува во институцијата Ловуд, училиштето за милостина, со обвинение дека е лажлива. За време на еден преглед Џејн ненамерно го крши нејзиниот шкрилец, и г-дин Броклехрст, самобундисаниот свештеник кој го води училиштето, ја етикетира како лажливка и ја посрамотува пред целото собрание. Џејн бара утеха во нејзината пријателка, Хелен Брнс. Г-ца Темпел, една нежна учителка, и помага на Џејн да се одбрани и му пишува на г-дин Лојд, чијшто одговор се согласува со тој на Џејн. Конечно Џејн е јавно ослободена од обвиненијата на г-дин Броклехрст. Осумдесетте ученици во Ловуд се подложени на ладни соби, лоши оброци и тенка облека. Многу ученици се разболуваат кога удира тифозната епидемија. Пријателката на Џејн, Хелен, умира од туберкулоза во нејзнините раце. Кога негрижата и подлоста на г-дин Брокелхрст е откриена, неколку добротворци подигнуваат нова зграда и условите во школото темелно се подобруваат. После осум годишно школување Џејн одлучува да си замине, како и нејзината пријателка и доверителка г-ца Темпел. Таа дава оглас за нејзините служби како гувернанта, и прима еден одговор. Одговорот е од Елис Ферфакс којашто е домаќинка во Торнфилд Хал. Џејн ја прифаќа работата, грижејќи се за Адел Варенс, младо француско девојче. Додека Џејн се шета една ноќ во едно блиско гратче, близу нејзе поминува коњаник. Неговиот коњ слизнува врз мраз и го фрла коњаникот на земја. Таа му помага. Подоцна, на враќање до резиденцијата таа открива дека овој човек е Едвард Рочестер, господар на куќата. Тој се прашува дали таа го маѓепсала неговиот коњ за да му предизвика пад. Адел е неговата посвоеничка, којашто можеби му е ќерка; била оставена во грижата на г=дин Рочестер кога неговата мајка била пронајдена со соперникот на г-дин Рочестер како се смеат на неговите недостатоци. Г-дин Рочестер се одрекува од татковството и ја бриша од тестаментот. Г-дин Рочестер и Џејн уживаат во нивното друштво и поминуваат многу време заедно. Џејн копнее за него. Чудни нешта се случуваат во куќата: чудно смеење, мистериозен огар во собата на г-дин Рочестер, во која Џејн фрла вода и напад врз гостинот на Рочестер, г-дин Мејсон. Џејн открива дека нејзината тетка ја бара затоа што страдела многу откако нејзиниот син Џон направил самоубиство. Таа се враќа во Гејтшед и останува таму неколку месеци грижејќи се за нејзината тетка којашто е на умирање. Г-ѓа Рид и дава на Џејн писмо од вујкото на Џејн, Џон којшто ја бара за да живее со него. Г-ѓа Рид признава дека и кажа на вујкото дека Џејн умрела од треска. Многу скоро потоа, тетката на Џејн умира и Џејн се враќа во Торнфилд. После враќањето во Торнфилд, Џејн размислува за блискиот брак на г-дин Рочестер со Бланш Инграм. Но во една летна вечер тој ја признава неговата љубов за Џејн и и предлага брак. Како што Џејн се подготвува за нејзината свадба, има лошо претчувство кога една чудна и дива жена се украдува во нејзината соба една ноќ и и го кине велот на две парчиња како и со претходните мистериозни случувања, г-дин Рочестер го препишува случајот на пијанството на Грејс Пул, една од неговите слугинки. За време на свадбената церемонија, г-дин Мејсон и еден адвокат изјавуваат дека г-дин Рочестер не може да се ожени затоа што е веќе оженет со сестрата на г-дин Мејсон, Берта. Г-дин Рочестер признава дека ова е точно, но објаснува дека неговиот татко го измамил да се ожени за нејзините пари. Кога тие биле заедно, тој открил дека таа многу брго полудува и во меѓувреме ја заклучил во Торнфилд, измајмувајќи ја Грејс да се грижи со неа. Кога Грејс станува пијана, неговата жена бега и предизвикува чудни случувања во Торнфилд. Г-дин Рочестер ја моли Џејн да го придружува во југот на Франција и да живеат како маж и жена, иако тие не можат да се венчаат. Одбивајќи да оди против нејзините сопствени принципи, и иако го љуби, Џејн заминува од Торнфилд сред ноќта. Џејн патува во Англија користејќи го малиот џепарлак што го сочувала. Таа ги остава нејзините работи во кочијата и треба да спие во пустелија, трудејќи се да ги замени нејзиниот шал и нејзините ракавици за храна. Преморена, таа стигнува до домот на Дијана и Мери Риверс, но е истерана од домаќинката на куќата. Таа се онесвестува пред вратата, очекувајќи ја смртта. Џон Риверс, братот на Дијана и Мери, ја спасува. Откако го повратува здравјето, Џон и наоѓа место како учителка во блиското училиште. Џејн се спријателува со сестрите, но Џон се дистанцира. Сестрите и заминуваат за гувернантски места и Џон се зближува со Џејн. Џон го открива вистинскиот идентитет на Џејн и ја изненадува покажувајќи и писмо во кој пишува дека нејзиниот вујко Џон умрел и и го оставил целото богатство од 20 илијади фунти. Кога Џејн почнува да го прашува, Џон открива дека вујкото Џон е исто така и нивен вујко. Тие еднаш се надевале да добијат дел од наследството но подоцна се откажале. Џејн, пресреќна што го пронашла семејството, одлучува да ги сподели парите со нејзините роднини, и Дијана и Мери се враќаат дома. Мислејќи дека таа ќе биде добра сопруга на мисионер, Џон и предложува брак на Џејн за да можат да одат заедно во Индија, не од љубов но од должност. Џејн од првин прифаќа да оди во Индија но го одбива бракот со Џон. Одлучноста на Џејн почнува да ослабнува кога на мистериозен начин го слуша гласот на г-дин Рочестер како ја повикува. Џејн се враќа во Торнфилд и наоѓа само изгоретини. Открива дека сопругата на г-дин Рочестер ја запалила куќата и направила самоубиство скокајќи од покривот. Во неговите обиди да ја спаси, г-дин Рочестер ја губи раката и го губи видот. Џејн се враќа кај него но тој се плаши дека таа ќе се згрози од неговата состојба. Кога Џејн го осигурува дека го сака и дека никогаш нема да го напушти, г-дин Рочестер повторно и предложува брак. Во меѓувреме нему му се враќа видот доволно за да го види прво родениот син.

Наводи

Белешки

Белешки

Библиографија

Литература

• Alexander, Christine and Sellars, J. (1995) The Art of the Brontës, Cambridge; New York: Cambridge University Press, ISBN 0-521-43248-0

Надворешни врски

• Brontë Parsonage Museum in Haworth
• The Brontës
• Russian web site about Bronte Sisters Архивирано на 12 август 2011 г.