Ернани (опера)
Ернани | |
---|---|
Опера од Џузепе Верди | |
Кога изгледа дека се добро ќе се заврши, Силва почнува да свири на трубата | |
Изворно | Ernani |
Либрето | Франческо Марија Пјаве |
Јазик | Италијански |
Според | Драмата „Ернани“ од Виктор Иго |
Премиерна изведба | |
Датум | 11 март 1851 |
Место | Ла Фениче, Венеција |
Ернани е оперска драма лирико во четири чина од Џузепе Верди по италијанско либрето од Франческо Марија Пјаве, заснована на драмата Ернани од 1830 година од Виктор Иго.
Верди добил надомест од Театро Ла Фениче во Венеција за да напише опера, но изнаоѓањето на добра тематика потрајало одредено време.[1]
Ернани била премиерно изведена на 9 март 1844 година и веднаш станала популарна.[1] Таа била најпопуларната опера на Верди, а по 1853 година тој епитет го презела операта Трубадур. Во 1904 година Ернани станала првата опера која била целосно снимена.
Создавање на операта
[уреди | уреди извор]По успехот со оперите Набуко и Ломбардијците, на Верди му пристапиле многу оперски компании кои сакале да напише опера за нивните куќи.
Есента 1843 г., Верди започнал да работи на новата опера, Ернани, заснована на истоимената драма од Виктор Иго, за венецијанскиот театар Ла Фениче. Театарот на Верди му препорачал поетот Франческо Марија Пјаве да работи на либретото. Верди бил толку инспириран од драмата на Иго, така што тој самиот го подготвил планот на операта, го одредил списокот на оперски пејачи и развил посебни сцени. Така, задачата на Пјаве била ограничена само на пишување стихови за либретото. Операта била искомпонирана многу брзо, за околу еден месец. Овие напори на крајот се исплатиле: операта постигнала голем успех - била поставена во речиси сите театри во Италија.
Улоги
[уреди | уреди извор]Улога | Тип на глас | Премиерна глумечка екипа, 9 март 1844 година [2] (Диригент: - Гаетано Марез ) |
---|---|---|
Ернани, разбојникот | тенор | Карло Гуаско |
Дон Карло, подоцна Карло V, цар на Свеото Римско Царство | баритон | Антонио Суперчи |
Дон Руј Гомес де Силва | бас | Антонио Селва |
Елвира, неговата внука и свршеница | сопран | Софи Лове |
Џована, нејзината дадилка | сопран | Лаура Саини |
Дон Рикардо | тенор | Џовани Ланер |
Јаго | бас | Андреа Белини |
Бунтовници, разбојници, придружници, витези, слуга, благородници, дами - Хор |
Синопсис
[уреди | уреди извор]Чин 1
[уреди | уреди извор]Планините во Арагон
Ернани е заљубен во Елвира која треба да се омажи против своја волја со стариот Гомес де Силва (О tu che l'alma adora). Затоа бара од бандитите да ја киднапираат.
Во одајата на Елвира
Елвира е загрижена за бракот кој ѝ претстои (Сцена:„Сега тоне сонцето и Силва не се враќа“; Каватина: Ernani, Ernani involami/ „Ернани, Ернани, спаси ме“) додека слугите ѝ ги носат свадбените подароци на Силва. Таа повторно ја искажува својата љубов кон Ернани (Tutto sprezzo che d'Ernani). Влегува кралот Карлос, преправен во селанец, но Елвира го препознава и ја отфрла љубовта што тој ѝ ја нуди. Додека тој се обидува да употреби сила, таа дофаќа кама, но одеднаш Ернани пристигнува и го запира Карлос (Трио: „Пријател ти доаѓа на помош“). Карлос го препознава Ернани како водач на бандитите. Ернани одговара дека Карлос му ја одзел земјата и го натерал на бандитски живот. Додека го повикува на Карлос да се бори, се појавува Силва и го гледа Ернани (Infelice!... e tu credevi ... che mai vegg'io! / „Страшна глетка“; Каватина на Силва: „Несреќен човек! Мислевте дека прекрасново ... е твое“).
Ернани сака да се бори со двајцата, но Рикардо тогаш го препознава кралот. Силва е ужаснат и му се извинува на кралот, а Ернани ѝ шепоти на Елвира да се подготви за бегство.
Чин 2
[уреди | уреди извор]Сала во палатата на Силва
Влегува Ернани маскиран како аџија. Силва го остава да преноќи, а потоа дознава дека Елвира верува дека Ернани е мртов. Ернани ѝ го открива својот вистински идентитет на Елвира а таа му кажува дека планира да се самоубие пред олтарот (Дует: Ah, morir potessi adesso / „Ах, кога би можел да умрам сега“). Во тој момент влегува Силва, го затекнува парот, но се согласува да го одржи зборот кон Ернани и да го заштити од кралот, за што Ернани вечно ќе му биде должен. (Трио: No, vendeta più tremenda). Пристигнува Карлос, а Силва одбива да го предаде Ернани (Арија на Карлос: Lo vedremo, veglio audace /„Ќе видиме, храбро старче“). Луѓето на Дон Карлос не можат да го најдат Ернани. Силва си го одржува зборот, дури и кога кралот ја зема Елвира како заложник. Силва го ослободува Ернани, а потоа го предизвикува на двобој. Ернани одбива да се бори, и се придружува на плановите на Силва да ја ослободи Елвира од кралот. Ернани дава завет дека ќе се појави на неговиот повик, без разлика каде се наоѓа во тоа време ( Odi il voto o grande Iddio / „О Боже, слушни го заветот“),
Чин 3
[уреди | уреди извор]Крај гробното место на Карло Велики во Ахен
Карло го посетува гробот на императорот Карло Велики, во моментот кога делегати од соодветните земји бираат нов цар на Светото Римско Царство. Карлос решава да го промени својот живот ако биде крунисан (Каватина:Oh, de' verd'anni miei// „Ох, соништата и измамите на мојата младост“). Криејќи се зад гробот, слуша заговорници меѓу кои Силва и Ернани. Ернани се колне дека ќе го убие Карло. Заговорот е осуетен и влегуваат придружниците на Карлос, а заговорниците се затечени. Кралот повела да бидат погубени сите предавници. Ернани истапува, и вика дека тој не е разбојникот Ернани, туку Дон Хуан од Арагон, чија земја му била одземена. Елвира, која била донесена кај Карлос како неговата царица, моли милост за нејзиниот љубовник, а Карлос, чие расположение се променило, им простува на двајцата и ја става раката на Елвира во раката на Ернани.
Чин 4
[уреди | уреди извор]Замокот Ернани
Елвира и Ернани се штотуку венчани, и во тој момент Ернани запрепастен го слуша рогот. Пристигнува Силва и тивко му подава кама на Ернани. Ернани бара уште малку време за да „голтне од чашата на љубовта“ ( Ascolta, ascolta un detto ancor / „Слушај, само еден збор...“), но, Силва му вика дека е кукавица. Ернани го одржува заветот и се прободува во срце (Трио со Силва: È vano, o donna, il piangere, è vano / „Залудно ти е плачењето, жено“). Тој умира во прегратките на Елвира, велејќи ѝ да живее.
Наводи
[уреди | уреди извор]Наводи
[уреди | уреди извор]Наведени извори
[уреди | уреди извор]- Балдини, Габриеле, (прев. Роџер Паркер) (1980), Приказната за Џузепе Верди: Оберто до Ун Бало во Машера . Кембриџ и сор. : Cambridge University Press.ISBN 0-521-29712-5ISBN 0-521-29712-5
- Буден, Џулијан (1984), Оперите на Верди, Том 1: Од Оберто до Риголето. Лондон: Касел.ISBN 0-304-31058-1ISBN 0-304-31058-1 .
- Де Ван, Жил (прев. Гилда Робертс) (1998), Театарот на Верди: Создавање драма преку музика . Чикаго и Лондон: Прес на Универзитетот во Чикаго.ISBN 0-226-14369-4ISBN 0-226-14369-4 (тврден грб),ISBN 0-226-14370-8
- Кимбел, Дејвид, во Холден, Аманда (уред.) (2001), Водич за операта на новиот пингвин, Њујорк: Пингвин Путнам.ISBN 0-14-029312-4ISBN 0-14-029312-4
- Мелиц, Лео (1921), оперски синопсис во Целосниот водич на операта Гуер
- Паркер, Роџер (1998), „ Ернани " во Стенли Сејди, (Уред.), Оперскиот речник на Њу Гроув, кн. 2, стр. 70–73. Лондон: MacMillan Publishers, Inc.ISBN 0-333-73432-7ISBN 0-333-73432-7ISBN 1-56159-228-5
- Верди, Џузепе, Ернани, целосна партитура критичко издание, ед. Клаудио Галико, Чикаго и Милано: Прес на Универзитетот во Чикаго и Г. Рикорди, 1985 година.ISBN 0-226-85307-1ISBN 0-226-85307-1 .
Други извори
[уреди | уреди извор]- Госет, Филип (2006), Диви и научник: изведување на италијанска опера, Чикаго: Прес на Универзитетот во Чикаго.ISBN 0-226-30482-5ISBN 0-226-30482-5
- Мартин, Џорџ, Верди: Неговата музика, живот и времиња (1983), Њујорк: Дод, Мид и компанија.ISBN 0-396-08196-7ISBN 0-396-08196-7
- Озборн, Чарлс (1969), Целосната опера на Верди, Њујорк: Da Capo Press, Inc.ISBN 0-306-80072-1ISBN 0-306-80072-1
- Паркер, Роџер (2007), Водич за Њу Гроув за Верди и неговите опери, Оксфорд и Њујорк: Oxford University Press.ISBN 978-0-19-531314-7ISBN 978-0-19-531314-7
- Пистон, Даниел (1995), Италијанска опера од деветнаесеттиот век: од Росини до Пучини, Портланд, ИЛИ: Амадеус прес.ISBN 0-931340-82-9ISBN 0-931340-82-9
- Филипс-Мац, Мери Џејн (1993), Верди: Биографија, Лондон и Њујорк: Оксфорд Универзитетот Прес.ISBN 0-19-313204-4ISBN 0-19-313204-4
- Тој, Френсис (1931), Џузепе Верди: Неговиот живот и дела, Њујорк: Нопф
- Вокер, Френк, Човекот Верди (1982), Њујорк: Нопф, 1962 година, Чикаго: Прес на Универзитетот во Чикаго.ISBN 0-226-87132-0ISBN 0-226-87132-0
- Верфел, Франц и Стефан, Пол (1973), Верди: Човекот и неговите писма, Њујорк, Виена куќа.ISBN 0-8443-0088-8ISBN 0-8443-0088-8
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Верди: „Приказната“ и „Историјата“ на giuseppeverdi.it (in English)
- Либрето на giuseppeverdi.it (in Italian) Преземено на 3 февруари 2012 година
- Модерен англиски превод на Хернани на Виктор Иго, инспирација за Ернани на bedard.com. Преземено на 3 февруари 2012 година.
|