Пропорционална застапеност
Систем на пропорционална застапеност — изборен систем кој се појавил во втората половина на 19 век и една од причините за тоа било да се ублажат недостатоците на мнозинскиот систем и особено да се зајакне застапеноста на изборниот систем. За разлика од мнозинските системи, тие прво биле теоретски потврдени и дури подоцна воведени во пракса. Придружено е со политички контроверзии и борби.
Овие системи при поделбите во гласачкото тело се рефлектираат пропорционално во избирачкото тело[1]. Ако n% од гласачкото тело поддржува одредена политичка партија или збир на кандидати како нивен фаворит, тогаш приближно n% од местата ќе ги освои таа партија или тие кандидати[2]. Суштината на ваквите системи е дека сите гласови придонесуваат за резултатот, не само мнозинството. Најзастапените форми на пропорционална застапеност имаат потреба од употреба на повеќечлени гласачки единици за гласање бидејќи не е можно да се пополни едно место на пропорционален начин. Всушност, овие системи кои достигнуваат највисоки нивоа на пропорционалност имаат тенденција да вклучуваат области со голем број на места[3].
Преку овој избирачки систем, политичките партии ги дефинираат кандидатските списоци, а гласачите гласаат за списокот. Релативното гласање за секој список одредува колку кандидати од секој список се избрани всушност. Списоците можат да бидат „затворени“ или „отворени“; отворените списоци им овозможуваат на гласачите да ги наведат поединечните преференции на кандидатите и да гласаат за независни кандидати. Окрузите за гласање може да бидат мали (колку што е три места во некои области во Чиле или Ирска) или големи како провинција или цела нација.
Единствениот пренослив глас користи повеќечленски окрузи, при што гласачите имаат само еден глас, но рангираат поединечни кандидати по избор (со обезбедување повратни преференци). За време на пребројувањето, бидејќи кандидатите се избираат или елиминираат, вишокот или отфрлените гласови се префрлаат на други кандидати според преференциите, формирајќи ги консензуалните групи.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Mill, John Stuart (1861). „Chapter VII, Of True and False Democracy; Representation of All, and Representation of the Majority only“. Considerations on Representative Government. London: Parker, Son, & Bourn.
- ↑ „Proportional Representation (PR)“. ACE Electoral Knowledge Network. Посетено на 9 April 2014.
- ↑ „Electoral System Design: the New International IDEA Handbook“. International Institute for Democracy and Electoral Assistance. 2005. Посетено на 9 April 2014.