Jump to content

Данашир хатан

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Данашир
Юань улсын их хатан
(1333-1335 он)
Төрсөн огноо1321 он
Өнгөрсөн огноо1335 он (14 насалсан)
Өнгөрсөн газарХэ Пин цөллөгийн газар
ХатанТогоонтөмөр хааны хатан
ЭцэгЯньтөмөр ван

Данашир[1] (1321–1335; 14 насалсан) — Юань улсын Тогоонтөмөр ухаант хааны анхны их хатан байв.

Данашир хатан 1321 он орчимд төрсөн. Дархан тайш, Үйл таслах яамны сайд, Тайпин ван Яньтөмөрийн охин бөгөөд Төвлөн засах замны зүүн этгээдийн чинсан Тэнгисийн төрсөн дүү байжээ.[2] Баяд аймгийн хүн байв.[3]

Улс төрийн ашиг сонирхолын дагуу урагласан тул Тогоонтөмөр хаан хатан хоёрын харилцаа тийм ч бат бөх байсангүй.

1335 онд Тогоонтөмөр хаан Төвлөн засах яамны баруун гарын чинсан Баянд төрийн бүх эрх мэдлийг шилжүүлжээ. Уг явдал нь Тайпин ван Яньтөмөрийн удмын ноёдын сэтгэлд үл нийцсэн тул хааны эсрэг нууц хуйвалдаан эхлүүлсэн. Тус хуйвалдаанд Данашир хатны ах Тэнгис чинсан, Дарь, Дархай тэргүүтэй Данашир хатны төрөл төрөгсөд оролцжээ. Энэхүү хуйвалдааныг Баян чинсан олж мэдээд Тогоонтөмөрт айлтгаснаар уг хуйвалдаанд оролцогсдыг баривчлан шийтгэсний дотор Данашир хатан багтжээ. Удалгүй хааны зарлигаар түүнийг Хэ Пин хэмээх газарт цөллөгт илгээсэн агаад Баян чинсаны явуулсан алуурчинд хорлогдон нас эцэслэжээ.[3]

Сурвалж, тайлбар

[засварлах | кодоор засварлах]
  1. Данашири. Хятад галиг нэр нь Данашили (答纳失里 Dánàshīlǐ)
  2. Ч.Содбилэг тэмдэглэхдээ: "Юань улсын судар. 114-р дэвтэр. Хатад, татварын намтар".
  3. 3.0 3.1 Ч.Содбилэг. «Монголын Их Юань улсын түүх». 262-р тал. Улаанбаатар. 2010 он.
Өмнөх
Дарьтэмиш хатан
Юань улсын их хатан
1333-1335 он
Дараах
Баянхутаг хатан