Танака Гиичи
Танака Гиичи (япон. 田中 義一, англи.Tanaka Giichi, 1863 оны 6-р сарын 22-нд төрж, 1929 оны 9-р сарын 29-нд нас барсан) — Японы эзэн хааны армийн генерал, улс төрч, 1927-1929 онуудад Японы Ерөнхий сайд байсан.
Намтар
[засварлах | кодоор засварлах]Танака нь Японы Нагато мужийн (одоогийн Ямагүчи муж) Хаги хотод, Чошү бүлгийн бага зэрэглэлийн самурай гэр бүлийн гурав дахь хүү болон төрсөн. 13 настайдаа Хагигийн бослогод оролцсон. Тэрээр бага наснаасаа улс төрд сонирхолтой байсан бөгөөд тосгоны зөвлөлд ажиллаж, бага сургуулийн багшаар ажиллаж байжээ. Тэрээр 20 настайдаа л Японы эзэн хааны армид элссэн.
Тэрээр 1892 онд Японы эзэн хааны армийн академийн 8-р анги, армийн дайны коллежийн 8-р ангийг 1892 онд төгссөн бөгөөд Хятад-Японы нэгдүгээр дайнд бага офицероор оролцож байжээ. Дайн дууссаны дараа Москва, Петроградад цэргийн атташе байсан, Японы эзэнт гүрний тэнгисийн цэргийн Хиросэ Такэотой нэгэн зэрэг Орост байсан бөгөөд дотны найзууд болжээ. Танака Ням гараг бүр Оросын үнэн алдартны шашны сүмд цуглаанд оролцож, орос хэлээр чөлөөтэй ярьж сурсан бөгөөд энэ нь түүнд сүмийн олон нийтийн арга хэмжээнд орос хэлээ дадлага хийх боломжийг олгосон боловч тэр Христийн шашинд орсон эсэх нь тодорхойгүй байна. Цэргийн салбарт ажиллаж байсан Оросыг мэддэг цөөхөн мэргэжилтнүүдийн нэг тэрээр Орос-Японы дайны үеэр арми төлөвлөгчдөд үнэлж баршгүй хэрэг болж, Манжуурт генерал Кодама Гэнтарогийн туслахаар ажиллаж байжээ.
1910 онд тэрээр "Ахмад дайчдын холбоо"-г байгуулжээ. Танака 1911 онд хошууч генерал цол хүртэж, Армийн яамны Цэргийн хэрэг эрхлэх товчооны даргаар томилогдож байжээ. Тэрээр 1918 оны 9-р сард Японы "Гэгээн эрдэнэсийн 1-р зэргийн" одонгоор шагнуулсан байна. Тэрээр 1918 оны 9-р сараас 1921 оны 6-р сар хүртэл Ерөнхий сайд Хара Такашигийн танхимд 1920 онд бүрэн генерал цол хүртэж, 1921 оны 6-р сар хүртэл Армийн сайдаар ажиллаж байхдаа "1-р зэргийн Мандах нар одон" хүртжээ. Мөн тэрээр казокугийн үе тэнгийн системээр даншаку (барон) цол хүртжээ. Гэсэн хэдий ч Нишихарагийн зээл, Николаевскийн гамшигт үйл явдал, арми нууц хөрөнгийг зориулалтын бусаар зарцуулсан гэх зэмлэл, Оросын Цагаантны хөдөлгөөний генерал Барон Унгерн фон Штернберг зэрэг таагүй хүмүүсийг дэмжсэн зэргээс болж Ерөнхий сайд Харагийн танхим тасралтгүй шүүмжлэлд өртөв. Хатгалгаа өвчин туссаны дараа Танака бүх албан тушаалаасаа огцорч, Канагавагийн Ойсо дахь зуслангийн байшиндаа амьдарсан байна.
Танака 1923 оны 9-р сараас 1924 оны 1-р сар хүртэл 2-р Ямамото Гомбээгийн засгийн газарт Армийн сайдаар буцаж ирэв. Цэргээс халагдсаныхаа дараа 1925 онд Танака "Риккэн Сейюүкай" улс төрийн намын намын ерөнхийлөгчийн албан тушаалд уригдаж, Японы Конгрессын танхимын гишүүн болжээ. Тэтгэвэрт гарахад нь түүнийг хээрийн маршал цолоор ахиулахаар төлөвлөж байжээ. Гэсэн хэдий ч Танака Риккэн Сейюүкайд элсэхийг зөвшөөрснөөр 3 сая иений урамшуулал авсан тухай мэдээ армийн яамны чихэнд хүрэхэд албан тушаал ахиулахыг больсон юм.
Танака 1927 оны 4-р сарын 20-нд Шовагийн санхүүгийн хямралын үеэр Японы Ерөнхий сайд болж, Гадаад хэргийн сайдаар нэгэн зэрэг ажиллаж байв. Дараа нь тэрээр Дотоод хэргийн сайд (1928 оны 5-р сарын 4-өөс 1928 оны 5-р сарын 23), Колонийн асуудал эрхэлсэн сайд (1929 оны 6-р сарын 10-аас 1929 оны 7-р сарын 2) зэрэг албан тушаалуудыг хашсан байна.
Гадаад бодлогын хувьд Танака өмнөх Шидэхарагаас тактикийн хувьд ч, стратегийн хувьд ч ялгаатай байв. Шидэхара нутгийн иргэдтэй мөргөлдөөн гарсан Японы оршин суугчдыг нүүлгэн шилжүүлэхийг илүүд үздэг байсан бол Танака цэргийн хүч хэрэглэхийг илүүд үздэг байв. Шидэхара онолын хувьд Хятадын бүрэн эрхт байдлыг хүндэтгэж байсан бол Танака "Манжуур, Өвөр Монголыг тусгаарлах бодлого" (満蒙分離政策, Man-Mō bunri seisaku) ил тод баримталж, тэдгээр газар нутаг болон бусад Хятадын хоорондын ялгааг бий болгосон. Тэрээр 1927, 1928 онуудад гурван удаа цэргээ илгээж, Шаньдун мужид цэргийн интервенц хийхээр Чан Кайшигийн Хятадыг Гоминданы захиргаанд нэгтгэх болсон.