सप्तशती गुरूचरित्र/अध्याय एक्केचाळीसावा

निरहंकार त्वत्पूर्वज । सायंदेव कथिला तूज । गाणगापुरीं वसे निज । गुरुराज साक्षाद्देव ॥१॥

हीतद्वार्ता परिसून । ये घालित लोटांगणा । देवा पाहतां हो तल्लिन । करी स्तवन प्रेमरसे ॥२॥

गुरु विचारिती क्षेम । येरु सांगे धरुनी प्रेम । भवत्सेवाकांम । धरुनी, धाम सोडियेलें ॥३॥

घ्यावीमौजभक्तिरसाची । असी इच्छा हे मनाची । गुरु म्हणे सेवा आमुची । कठीणसाची नेणसी तूं ॥४॥

कधीं पुरामध्यें वास । ग्रामीं वनीं नदीतीरास । तुला होती कष्ट सायास । कां तूं त्रास पतकरसी ॥५॥

तो करुनी अंगिकार । राहे गुरुच्या बरोबर । त्याला एकला बाहेर । संगमावर न्हेति गुरु ॥६॥

जो दोषौ घा स्मरणें हरी । तो संकटी त्यजि कीं हरी । हार्दे शिष्य परिक्षा करी । आज्ञा करी मेघा वर्षूं ॥७॥

तेव्हां लोटुनी टांकी वारा । वर्षे मेघ मोठया धारा । द्विजें सांहुनी वृष्टी वारा । रक्षिलें वस्त्राश्रये देवा ॥८॥

गुरु केवल परीक्षार्थ । अग्नि आणावया धाडित । विद्युत्तेजें ये गांवांत । अग्नि भांडयांत घेऊन ये ॥९॥

प्रत्यक्ष पथिं सर्पां देखे । पळतां, मठीं ध्वनी ऐके । प्रकाश देखे मनीं ठके । येउनि देखे एका देवा ॥१०॥

सर्प रक्षार्थ धाडिले । तुझें मन वायां भ्यालें । कठिण सेवा हें कळलें । साहस केलें त्वा गुरु म्हणे ॥११॥

हो पश्चत्ताप कीं तुला । द्विज म्हणे देवा मला । जाणसी, मी काय तुला । सांगूं मला न दवडीं ॥१२॥

प्रत्यक्ष तूं ब्रह्मनिधान । गुरुसेवेचें विधान । सांगा तेणें स्थिर होईन । तें ऐकून गुरु सांगे ॥१३॥

कुमार त्वष्ट्रदेवाचा । विद्यार्थी हो गुरुचा । भाव पहावया त्याचा । गुरु साचा वदे तया ॥१४॥

करी एक गृह निर्माण । जें न तुटे नोहे जीर्ण । करी वृष्टयादि निवारण । तें ऐकुन तत्स्त्री बोले ॥१५॥

न शिंवली न विणली । अंगाबरोबर भली । अशी रम्य दे मज चोळी । त्यावेळीं तत्सुत बोले ॥१६॥

माझ्या चरणा सुख देती । खात न लागे, मनोगती । दे पादुका जळींन बुडती । गुरुकन्या तीही बोले ॥१७॥

हों अक्षयैकस्तंभघर । न हो पात्रीं पाक गार । काजळ न लागे त्यावर । दे सुंदर कुंडलें हीं ॥१८॥

कुमार तो स्विकारुन । त्यां वंदून धरी रान । तेथें अवधूत येऊन । म्हणे कां म्लान मुख तुझें ॥१९॥

मनस्समाधान करुन । बाळ सांगे सर्व नमून । येरु तया आश्वासून । काशीसेवन करीं म्हणे ॥२०॥

जें शर्वाचें अधिष्ठान । गंगा राहे ज्या वेष्टन । सर्वदेवतीर्थस्नान । तत्सेन करीं शीघ्र ॥२१॥

न कोणिही येथ अमुक्त । म्हणोनी हें अविमुक्ता । विरक्त किंवा विषयासक्त । तेही मुक्त होती जेथे ॥

दुजें भूमंडळीं न असें । येरु वदे मी नेणतसें । काशीक्षेत्र मिळेल कसें । प्रार्थितसें मी तुम्हांसी ॥२३॥

म्हणे तापसी मी दावीन । त्वद्योगें हो मज दर्शन । असें म्हणूनी त्या घेऊन । ये तत्क्षण मनोगती ॥

घेऊनी अला मनोगति । काशीयात्रा भावभक्तीं । करीं यथाविधि, निगुती । पूर्ण होती मनोरथ ॥२५॥

तो ऐकूनि त्याचें वचन । म्हणे नेणे यात्राचरण । येरु म्हणे स्नान करुन । मणिकर्णिकेचें येई ॥२६॥

तूं भेट विश्वेश्वरा । करीं अंतर्गृहयात्रा । मगदक्षिणमानसयात्रा । स्नानार्चनश्राद्धदानें ॥२७॥

इति श्री०प०प०वा०स०वि सारे काशीयात्रानिरुपणं नाम एकचत्वारिंशो०

हे साहित्य भारतात तयार झालेले असून ते आता प्रताधिकार मुक्त झाले आहे. भारतीय प्रताधिकार कायदा १९५७ नुसार भारतीय साहित्यिकाच्या मृत्युनंतर ६० वर्षांनी त्याचे साहित्य प्रताधिकारमुक्त होते. त्यानुसार १ जानेवारी १९५६ पूर्वीचे अशा लेखकांचे सर्व साहित्य प्रताधिकारमुक्त होते.

[[‎]]