Содержанийышке куснаш

Когоныр

Ирӹкӓн энциклопеди Википеди гӹц материал

Когоныр (рушла деревня Мидяково) Когоӓнгӹрӹн (перви Пекоза маналтын) вургымла сирӹштӹжӹ вӓрлӓнӓ. Усола гӹц 5 уштыш. Сола лишнӹ техень карем, вӹдсӹнзӓ дӓ нырвлӓ улы: Кӱ Керемет ныр (Цоклымы вӓр, Оты), Ошай карем, Когилӓн карем, Пакты карем, Капан карем, Конюх нер, Урналь ӓнгӹр, Улсола вал, Колсады лап. Сола лӹм «кого» дӓ «ныр» шамаквлӓ гӹц лин.

Пӹтӓришӹ гӓнӓ сола гишӓн 1859-шӹ ин пӓлдӹртен кодымы ылын. Сола халык первишен мӱлӓндӹ пӓшӓм ӹштен, вольыкым урден, корзинӹм плетен. 1913-шы ин Когонырышты кок мардеж вӓкш пӓшӓм ӹштен. 1921-шӹ ин лыдмы пӧрт ылын. 1931-шӹ ин апрель тӹлзӹн Когонырышты «МАО-лан 10 и» лӹмӓн колхозым ӹштӹмӹ. Тӹдӹн пӹтӓришӹ вуйлатышыжы Александр Осипович Осипов ылын. Кого Вырсышты сола гӹц 24 эдем кредӓлӹн, кӓндӓкшӹнжӹ коленӹт, луаткудытынжы токышты пӧртӹлӹнӹт. Нӹнӹ логӹц рядовой Кузьма Васильевич Мидяков, мл. лейтенант Гаврил Яковлевич Соловцов, рядовойвлӓ Никита Семёнович Яковлев, Василий Иванович Скворцов дӓ молат. 1948-шӹ ин солашты радио, 1952-шы ин телефон пӓшӓлӓш тӹнгӓлӹнӹт, 1962-шы ин пӹтӓришӹ телевизорвлӓ лӓктӹнӹт. Варарак вӹд пычым шыпшыныт.

1859-шӹ и — 14 кудывичӹ (30 пӱэргӹ, 29 ӹдӹрӓмӓш);
1897-шӹ и — 19 кудывичӹ (50 пӱэргӹ, 41 ӹдӹрӓмӓш);
1915-шӹ и — 19 кудывичӹ, 110 эдем;
1919-шӹ и — 19 кудывичӹ, 101 эдем;
1925-шӹ и — 91 эдем;
1929-шӹ и — 22 кудывичӹ, 101 эдем;
1948-шӹ и — 26 кудывичӹ;
2001-шӹ и — 23 кудывичӹ, 57 эдем (25 пӱэргӹ, 32 ӹдӹрӓмӓш).