Pontius Pilatus

Pontius Pilatus fraagt Jesus: Quid est veritas? (Wat is Wohrheit ?); Bild vun Nikolai Nikolajewitsch Ge (1890)

Pontius Pilatus weer in de Johren vun 26 bit 36 n. Chr. Statthöller vun den röömschen Kaiser Tiberius in de Provinz Judäa. Bekannt wurrn is he, weil de Bibel in dat Nee Testament vun em vertellt. He hett Jesus to’n Dood an’t Krüüz verordeelt.

Naam

De Vörnaam vun Pontius Pilatus is nich bekannt. „Pontius“ is sien Tonaam un de Naam vun siene Familie (lat.: „nomen gentile“). He stammt denn woll ut de röömsche Familie vun de Pontiers af. Lüde ut düsse Familie hefft in de röömsche Geschicht fökener mol en besunnere Rull speelt. En vun Julius Caesar siene Mörders stamm ut düsse Familie af. „Pilatus“ is en Binaam (lat.: „cognomen“). Wat dat heten schall, weet numms so genau. De een seggt, dat kümmt woll vun lat latiensche Woort „pilum“, wat „Speer“ heten deit. Pilatus schall denn so wat, as „Mann mit Speer“ heten. Annere seggt, dat kümmt vun „pilea“, wat en Hoot is. Denn dö Pilatus „Mann mit Hoot“ heten. Gifft avers ok Lüde, de meent, dat kümmt vun dat latiensche Adjektiv „pilatus“ („em sünd de Haare wegmaakt wurrn“).

Leven

Worhschienlich stammt Pilatus ut de Familie vun de Pontiers af. Denn is antonehmen, dat he in Rom oder in de Pontiers ehr Stammlannen in de Abruzzen boren is. Dat liggt ööstlich vun Rom. Dor weer de Stamm vun de Samniten tohuse. In dat Dörp Bisenti in de Provinz Teramo warrt noch hüdigendags en Huus ut dat Tietöller vun de Antike vörwiest, dat schall sien Geboortshuus ween hebben. Dat Johr vun siene Geboort is unbekannt. He höör to de Ridders („eques“) to. In dat Johr 26 kriggt de Weltgeschicht em tofaat: Lucius Aelius Seianus sorgt dorför, dat he to’n Statthöller vun de Provinz Judäa maakt warrt. Düsse Provinz liggt dormols wiet af un speelt keen grode Rull in dat röömsche Riek. Seianus weer een vun de Mackers vun Kaiser Tiberius. Pilatus is de föffte Statthöller vun de Provinz ween. He folg up Valerius Gratus. De hett düt Amt vun 15 – 26 utöövt.

Normolerwiese hett de Kasier bestimmt, wer röömschen Statthöller wurrn is. Man in Tiberius siene Tiet, so vun dat Johr 21 af an, höör Tiberius up Seianus. Ok wenn een to’n Stattholler maakt weern scholl, konn he mitreden. Seianus weer Baas vun de Prätorianergarr. Pilatus is just beropen wurrn, as Tiberius sik na Capri torüchtehn dö. De welken seggt, Seianus schall en Fiend vun de Joden ween hebben. Dor harr he ok Pilatus üm to’n Stattholler maakt. De scholl oorntlich mit Gewalt gegen de upsternaatschen Jöden gegenan gahn. Man dor gifft dat keen Henwies vör. Pilatus is in siene Amtsjohren faken gegen de Jöden tokehr gahn. Datt gifft dor Historikers üm, de seggt, he hett de Jöden nich lieden möcht. In Schriften vun jöödsche Historikers (besunners bi Flavius Josephus) warrt denn ok unnerstreken, wat for’n butten un groven Fent he weer. Mol af vun düsse Meenung, mutt een sik doch wunnern, dat Pilatus tein Johr lang in den Kaiser sien Naam regeert hett. Judäa weer ja dormols een vun de ganz unruhigen Provinzen vun dat Riek. He hett sik dor de Botter nich so eenfach vun’n Broot nehmen laten.

In dat Johr 36 is he afköört wurrn. He harr mit schiere Gewalt en Tog vun Pilgerlüde up’n Weg vun de Stadt Samaria na den Barg Garizim ünnerbreken laten. Lucius Vitellus hett em denn afropen. He scholl na Rom un de Kaiser de Saak verkloren. Vitellus weer den Kaiser sien Beupdragten (Legat) in de Provinz Syrien. Ok annere Saken hefft se em vörsmeten. He schall wat vun’n Tempelschatt för sik nahmen hebben un Geld ut de Staatskass aftwiegt hebben. Dor schall he sik en Waterleitung na sien Huus hen mit boot hebben. Philo vun Alexandria schrifft up, wegen wat vun Saken he anklaagt wurrn is: „He hett sik smeren laten, slecht över Lüde snackt, hett sik nahmen, wat em nich höört hett, hett Gewalt utöövt, weer ohn Tucht un hett fökener mol Lüde henrichten laten ohn Verfahren vör’n anstännig Gericht. Alltohopen weer he jummerlos bi un hett de Lüde Pien maakt över all Maten“. Vitellius hett Marcellus an siene Steed insett.

As Pilatus in Rom ankeem, weer Tiberius al doot. Wat wieder mit em passeert is, is hüdigendags nich mehr rut to finnen.