Beukmolen

Een beukmolen is een wind- of watermolen met een mechanisme dat gebruikt wordt om te beuken. Door stampers werden materialen geplet en aldus soepeler gemaakt of gebroken.

Bekend zijn vooral de hennepbeukmolens of braakmolens die gebruikt werden om de houtige delen van de gedroogde vlas- en vooral ook hennepstengels te breken (het braken) en aldus de houtige delen te verwijderen, waardoor de vlas- of hennepvezels vrijkwamen.

Het braken is een bewerkingsstap die ná het roten en vóór het zwingelen plaatsvindt, en waarbij de houtige delen worden gebroken. Dit braken is een zeer ongezonde bezigheid, een reden waarom men werktuigen heeft uitgedacht om deze arbeidsstap goedkoper, doelmatiger en gezonder te maken. Deze werktuigen konden aangedreven worden door een molen, waarbij de bundels vlas of hennep op een hardstenen komvormige bodem werden gelegd, waaroverheen een ronde steen, vaak een afgekeurde molensteen, bewoog. Bij een hennepklopper worden de stengels met stampers bewerkt, zoals bij molen De Paauw.

De vrijgekomen hennepvezels waren de grondstof voor de zeildoekindustrie en het maken van touw. In de Zaanstreek hebben in totaal 24 van deze hennepkloppers gestaan, waarvan de helft in Krommenie.

In België werden deze hennepmolens aangedreven door waterkracht, de Terlaemenmolen bij Viversel is daar een voorbeeld van.

Ook de bestanddelen van veekoeken, met name lijnkoeken, werden gebeukt alvorens ze geschikt waren om tot veevoer te worden geperst.

Externe link

Informatie over hennepmolens