Gereedschap
Gereedschappen of werktuigen zijn hulpmiddelen om bewerkingen te kunnen uitvoeren die een mens (of dier) met zijn lichaam zelf niet of moeilijk kan uitvoeren.
Mensen en mensapen kunnen gereedschap gebruiken, maar ook bij kraaiachtigen, Goffins kaketoes, zeeotters en dolfijnen is het gebruik van gereedschap gezien.
Andere termen die gebruikt worden voor bepaalde typen gereedschap zijn gerei (meervoud van zachter gereedschap) en instrument (over het algemeen een meer geavanceerd of erg specialistisch stuk gereedschap). Voor groter en zwaarder gereedschap wordt meestal de term werktuig gebruikt.[bron?]
Er zijn stukken gereedschap die in verschillende velden worden gebruikt, maar vaak is gereedschap zeer gespecialiseerd voor een bepaalde toepassing. Zie bijvoorbeeld het artikel over houtbewerking.
Gereedschap kan onderverdeeld worden in verscheidene categorieën:
Handgereedschap
[bewerken | brontekst bewerken]- avegaar
- beitel
- bijl
- boor
- centerpons (centerpunt, puntslag)
- cijferpons
- draadtap
- drevel
- doorslag (pendrijver)
- dopsleutel
- Engelse sleutel
- figuurzaag
- frees
- fretboor
- glassnijder
- grondschaaf
- guts
- hamer
- holpijp
- ijzerzaag (beugelzaag)
- juniorzaag
- kabelklemtang
- koevoet
- komstaaldraadborstel
- kruishout
- letterpons
- lijmklem (lijmtang)
- mes
- nijptang
- perforator
- pijpsleutel
- plamuurmes
- poelietrekker
- pompschroevendraaier
- priem (els)
- revolverponstang
- schaaf
- schaar
- schildershakmes
- schraapstaal
- schroevendraaier
- spanningzoeker
- schrijfhaak
- schuurblok (schuurkurk)
- slagsleutel
- sleutel
- draadsnijder
- rattenstaart
- tang
- tas
- verfkrabber
- verfsteker
- verstekbak
- verstekzaag
- vuist
- vijl
- wringijzer
- zaag
- zaagklem
- zweihaak (zwaaihaak)
Hulpmiddelen bij gereedschappen
[bewerken | brontekst bewerken]- aambeeld
- bankschroef
- krik
- lasbril
- loopkat
- gehoorbescherming
- katrol
- takel
- veiligheidsbril
- veiligheidshelm
- werkbank
Machinegereedschap
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie ook GereedschapswerktuigMachinale equivalenten van handgereedschap:
- draaibank, freesmachine, metaaldraaibank (dit zijn beitels)
- boormachine, klopboormachine, boorhamer, drilboor
- schaafbank, vlakbank, vandiktebank (dit zijn schaven)
- knipschaar
- accuboormachine (gebruikt als schroevendraaier)
- schuurmachine (schotelschuurmachine)
- bandzaag, cirkelzaag
Overig machinaal gereedschap:
Meetgereedschap
[bewerken | brontekst bewerken] Zie meetgereedschap voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Voor het meten van lengtes:
Ander meetgereedschap:
- bandenspanningsmeter
- curvimeter
- gradenboog
- kaliber (instrument)
- krompasser
- multimeter (stroom-. spanning-, weerstand-, universeelmeter)
- schietlood
- schroefdraadmeter
- sonde of taster
- steekpasser
- vlakplaat
- voelermaat
- waterpas
Tekengereedschap
[bewerken | brontekst bewerken]- afrondingsmal of tekenschaats
- doezelaar
- gatenplaat of cirkelmal
- gradenboog
- Graphos van Pelikan
- kleurpotloden
- krijtstift gebruikt in de bouw
- lettersjablonen met alle mogelijke letter- en cijfertypen
- liniaal
- passer en valpasser
- Rapidograph, buisjespen van Rotring
- schaalstok
- spatlijn
- stifthouders van Pentel
- strooklatten
- tekendriehoeken van 45/45 en 60/30 graden
- tekenhaak of tekenmachine
- tekenplank of tekenbord
- parallelliliaal
- tekenpotloden in vele hardheden, ook als vulpotlood
- tekensjablonen voor alle mogelijke vakgebieden
- tekentafel
- timmermanspotlood
- trekpen
- vlakgum of stuf
Schildersgereedschap
[bewerken | brontekst bewerken]- bokkenpoot
- kitpistool (kitspuit)
- kwast
- palet
- paletmes (schildersmes)
- passe-partoutsnijder
- penseel
- plamuurmes
- schuurblok (schuurkurk)
- schuurmachine
- schildersezel
Tuingereedschap
[bewerken | brontekst bewerken] Zie tuingereedschap voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Huishoudelijk gereedschap
[bewerken | brontekst bewerken]- bezem
- stoffer en blik
- boender
- luiwagen
- vloertrekker
- mand
- mattenklopper
- ragebol
- raamwisser (wisser, trekker)
- strijkplank
Elektrische huishoudelijke gereedschappen worden meestal met de term huishoudelijke apparatuur aangeduid.
Gereedschap voor zelfverzorging
[bewerken | brontekst bewerken]Kook- en eetgereedschap
[bewerken | brontekst bewerken]Naaigereedschap
[bewerken | brontekst bewerken] Zie Naaigerei voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Overig gereedschap en werktuigen
[bewerken | brontekst bewerken]Werkplaatsgereedschap
[bewerken | brontekst bewerken]
Op een werkplaats worden verschillende gereedschappen en werktuigen gebruikt, zoals:
Landbouwwerktuigen
[bewerken | brontekst bewerken]Smidswerktuigen
[bewerken | brontekst bewerken]De smid gebruikt in de smederij onder andere:
Reddingswerktuigen
[bewerken | brontekst bewerken]Militair gereedschap
[bewerken | brontekst bewerken]Boordgereedschap
[bewerken | brontekst bewerken]Boordgereedschap is het bij een voer- of vaartuig aan boord meegenomen gereedschap. Meestal wordt standaard bij een nieuw voertuig boordgereedschap meegeleverd. Dat gereedschap heeft zelden de kwaliteit van gereedschap waarmee een monteur werkt.
Overige
[bewerken | brontekst bewerken]