Naar inhoud springen

Florisbad-schedel

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Homo helmei)
Florisbad-schedel
replica in het National Museum of Natural History, USA
Datering 259.000 BP
Periode Middle Stone Age
Archeologische informatie
Vindplaats Florisbad
Jaar 1935
Ontdekker T.F. Dreyer
Collectie Nationaal Museum, Bloemfontein
Portaal  Portaalicoon   Archeologie

De Florisbad-schedel is een schedelfragment van een vroege moderne mens,[1][2][3][4][5] in 1932 door professor Thomas Frederick Dreyer in de buurt van Bloemfontein bij Florisbad in de Unie van Zuid-Afrika gevonden.[6] Het schedelfragment is rond de 260.000 jaren oud, uit de periode van de Afrikaanse Middle Stone Age.[7]

In het verleden werd de schedel beschreven als behorende tot Homo sapiens helmei, Homo africanthropus helmei[8] of Homo helmei. Professor Dreyer benoemde in 1935 zijn vondst naar de financier van zijn opgraving kapitein Robert Egerton Helme.[9]

Op verschillende plaatsen in Afrika hebben wetenschappers skeletdelen van vergelijkbare mensen gevonden, die er in vergelijking met de moderne Homo sapiens over het algemeen robuuster en archaïscher uitzien, maar niet archaïsch genoeg om ze bij de Homo heidelbergensis in te delen. Ze tonen een mozaïek van kenmerken: een sterk ontwikkelde wenkbrauwboog, laag voorhoofd, gebogen occipitaal bot, een grote wanddikte en een uitgesproken lang hoofd.[10] Exemplaren in deze categorie omvatten naast die van Florisbad, onder andere ook OMO 2 (Kibish-formatie), Ethiopië (1967); Laetoli 18, Tanzania (1976) ; Eliye Springs (KNM-ES 11693), Kenia (1985) en Ileret (KNM-ER 999 en 3884), Kenia (1971 c.q. 1976).[11][12][13] De gemiddelde hersencapaciteit van deze mensengroep wordt geschat op ca. 1.400 cc. en is daardoor iets groter dan die van de moderne mens (1.350 cl.).[13]

Aangezien de vondst van Dreyer de eerste was waarvoor een aparte soortnaam gepubliceerd werd, worden al deze vroege moderne mensen van oudere datum wel gerekend tot Homo helmei.[14] Meestal worden ze echter als vroege Homo sapiens beschouwd.

Bij dit schedelfragment vond Dreyer stenen werktuigen, die overeenkomsten vertonen met de industrie van de Middle Stone Age (Afrikaanse Middensteentijd).[15][16] Deze technologie kwam voor in Afrika[12][17] en wordt geassocieerd met de vroege moderne mens.[18][19]

Zie Homo naledi voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Uit ongeveer dezelfde periode zijn in zuidelijk Afrika ook vondsten gedaan van een geheel andere mensensoort, Homo naledi. Deze is uiteindelijk door de vroege moderne mens verdrongen.

Voorlopers en oude verwanten van de mens
Fossiel voorkomen Geslacht Soorten
7 - 4,4 Ma Sahelanthropus Sahelanthropus tchadensis
Orrorin Orrorin tugenensis
Ardipithecus Ardipithecus ramidus · Ardipithecus kadabba
4,3 - 2 Ma Australopithecus A. anamensis · A. afarensis · A. bahrelghazali · A. africanus · A. garhi · A. sediba
3,5 Ma Kenyanthropus Kenyanthropus platyops
2,5 - 1 Ma Paranthropus P. aethiopicus · P. boisei · P. robustus
tot heden Homo H. antecessor · H. cepranensis · H. denisova · Homo erectus (Javamens · Pekingmens) · H. ergaster · H. floresiensis · H. gautengensis · H. georgicus · H. habilis · H. heidelbergensis · H. helmei · H. neanderthalensis · H. rhodesiensis · H. rudolfensis · Homo sapiens (H. s. idaltu · Cro-magnonmens · Red Deer Cave-mensen)