IJzer(II)carbonaat
IJzer(II)carbonaat | ||||
---|---|---|---|---|
Structuurformule en molecuulmodel | ||||
Algemeen | ||||
Molecuulformule | ||||
IUPAC-naam | IJzer(II)carbonaat | |||
Andere namen | Ferrocarbonaat | |||
Molmassa | 115,854 g/mol | |||
SMILES | C(=O)([O-])[O-].[Fe+2]
| |||
CAS-nummer | 563-71-3 | |||
PubChem | 11248 | |||
Wikidata | Q4214595 | |||
Beschrijving | wit poeder of kristallen | |||
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | ||||
Fysische eigenschappen | ||||
Dichtheid | [1] 3,9 g/cm³ | |||
Smeltpunt | ontleed °C | |||
Oplosbaarheid in water | [2] 0,0067 g/L | |||
Evenwichtsconstante(n) | Ks = 1,28 × 10−11 [3] Ks = 3.13 × 10−11 [4] | |||
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar). | ||||
|
IJzer(II)carbonaat of ferrocarbonaat is een chemische verbinding met de formule , die in de natuur voorkomt als het mineraal sideriet. Onder normale omstandigheden is het een groen-bruine ionogene vaste stof bestaande uit ijzer(II)- kationen, , en carbonaat-anionen .[5]
Synthese
[bewerken | brontekst bewerken]IJzer(II)carbonaat kan gemaakt worden door oplossingen waarin de samenstellende ionen voorkomen bij elkaar te voegen. Bijvoorbeeld oplossingen van ijzer(II)chlorde en natriumcarbonaat:[5]
Een andere syntheseroute verloopt via oplossingen van een ijzer(II)-zout, zoals ijzer(II)perchloraat en natriumwaterstofcarbonaat waarbij koolstofdioxide vrijkomt:[6]
Sel en anderen hebben deze reactie gebruikt om uit IJzer(II)chloride in plaats van het perchhloraat amorf te maken.[7]
Tijdens de bereiding moeten de oplossingen beschermd worden tegen de aanwezizgheid van zuurstof omdat het heel makkelijk geoxideerd wordt tot , vooral bij pH-waarden boven 6.0.[6]
IJzer(II)carbonaat wordt spontaan gevormd op ijzer en staal als dit in contact komt mat oplossingen van koolzuurgas, waarbij een ijzercarbonaat-aanslag ontstaat:[3]
Eigenschappen
[bewerken | brontekst bewerken]De oplosbaarheid van is afhankelijk van de temperatuur en de concentratie (gemeten als ionsterkte) van andere ionen in de oplossing. Wei Sun en anderen hebben deze bepaald op: The dependency of the solubility in water with temperature was determined by Wei Sun and others to be
waarin T de absolute temperatuur in kelvin is, en I is the ionsterkte van de oplossing.[3]
Toepassingen
[bewerken | brontekst bewerken]IJzer(II)carbonaat is gebruikt als voedingssupplement in de behandeling van anemie.[8] Bij honden en katten is bekend dat de biologische beschikbaarheid van ijzer echter laag is.[9]
Giftigheid
[bewerken | brontekst bewerken]IJzer(II)carbonaat is licht toxisch. De lethale dosis via orale opname bedraagt waarschijnlijk iets tussen de 0,5 and 5 g/kg (tussen de 35 and 350 g voor iemand van 70 kg).[10]
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Iron(II) carbonate op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ D R. Lide, ed.(2000): "CRC Handbook of Chemistry and Physics". 81st Edition. Pages 4-65.
- ↑ Patty, F., ed. (1963): "Industrial Hygiene and Toxicology"; volume II: 'Toxicology". 2nd ed. Interscience. Page 1053.
- ↑ a b c Wei Sun (2009): "Kinetics of iron carbonate and iron sulfide scale formation in CO2/H2S corrosion". PhD Thesis, Ohio University.
- ↑ (en) CRC Handbook of Chemistry and Physics, 99. CRC Press (June 18, 2018), 5–188. ISBN 1138561630.
- ↑ a b (1995): "Kirk-Othmer Encyclopedia of Chemical Technology". 4th ed. Volume 1.
- ↑ a b Philip C. Singer and Werner Stumm (1970): "The solubility of ferrous iron in carbonate-bearing waters". Journal of the American Water Works Association, volume 62, issue 3, pages 198-202. https://www.jstor.org/stable/41266171
- ↑ Ozlem Sel, A.V. Radha, Knud Dideriksen, and Alexandra Navrotsky (2012): "Amorphous iron (II) carbonate: Crystallization energetics and comparison to other carbonate minerals related to CO2 sequestration". Geochimica et Cosmochimica Acta, volume 87, issue 15, pages 61–68. DOI:10.1016/j.gca.2012.03.011
- ↑ A .Osol and J. E. Hoover and others, eds. (1975): "Remington's Pharmaceutical Sciences". 15th ed. Mack Publishing. Page 775
- ↑ AAFCO methods for substantiating nutritional adequacy of dog and cat foods (proposed for 2014 publication). AAFCO (2013). Gearchiveerd op 22 oktober 2020. Geraadpleegd op 17 januari 2022.
- ↑ Gosselin, R.E., H.C. Hodge, R.P. Smith, and M.N. Gleason. Clinical Toxicology of Commercial Products. 4th ed. Baltimore: Williams and Wilkins, 1976., p. II-97