Naar inhoud springen

Kasteel Ooidonk

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Kasteel Ooidonk
Aanzicht van de voorgevel
Aanzicht van de voorgevel
Locatie Sint-Maria-Leerne, Vlag van België België
Coördinaten 51° 0′ NB, 3° 35′ OL
Algemeen
Kasteeltype versterkte waterburcht
Stijl Vlaamse renaissance
Bouwmateriaal Spaanse baksteen in kruisverband - blauwe hardsteen
Eigenaar het grafelijk Huis t'Kint de Roodenbeke
Huidige functie bewoond door graaf Henry t'Kint de Roodenbeke
Gekocht door graaf Henri t'Kint de Roodenbeke
Monumentale status Beschermd sinds 1944
Monumentnummer 38122
Bijzonderheden kan bezocht worden
Website www.ooidonk.be
Kasteel Ooidonk
Kaart
Kasteel Ooidonk (België)
Kasteel Ooidonk
Portaal  Portaalicoon   België

Het kasteel Ooidonk is een monumentale, oude waterburcht ten zuiden van het Belgische dorp Sint-Maria-Leerne (= Bachte-Maria-Leerne), niet ver van Deinze. Het kasteel ligt in een park van 45 ha groot.

Het kasteel is ontstaan in de 12e eeuw als een (versterkte) boerderij, gesitueerd op een zandheuvel (donk) nabij een meander in de Leie. In de 14e eeuw is de boerderij reeds uitgegroeid tot een versterkte waterburcht. Het kasteel diende aanvankelijk als voorpost en verdedigingsbolwerk van de stad Gent aan de Leie. Het werd na de Slag bij Nevele in 1381 de zetel van de heerlijkheid Nevele en kwam in het bezit van een tak van de Franse familie Montmorency. Het slot werd in 1491 verwoest door de Gentenaars, tijdens de Vlaamse Opstand tegen Maximiliaan. In de 16e eeuw werd het kasteel bewoond door Filips van Montmorency, de graaf van Horne die in 1568 op last van de Spaanse heerser onthoofd werd samen met Lamoraal van Egmont.[1] In 1579, in de periode dat Gentse opstandelingen Filips II van Spanje als graaf van Vlaanderen hadden afgezet, werd het nogmaals verwoest. In 1592 werd de ruïne opgekocht door Maarten della Faille die het liet herbouwen tot een woonkasteel in Vlaamse renaissancestijl.[2] Door huwelijk kwam het kasteel in het bezit van de familie Du Bois.

Het Kasteel Ooidonk in de eerste helft van de 17e eeuw (afbeelding uit Flandria Illustrata -1641)

Thans is Kasteel Ooidonk privaat eigendom van graaf Henry t'Kint de Roodenbeke, oudste zoon van wijlen graaf Juan t'Kint de Roodenbeke.[3] De familie bezit het sinds 1864, toen Henri t'Kint de Roodenbeke het kasteel aankocht. De familie heeft het kasteel uitgebreid, zonder afbreuk te doen aan de speelse renaissancestijl. De Franse architect Clément Parent (1823-1884) leverde het ontwerp en leidde de verbouwingswerken van 1864 tot 1875. Zo werden het interieur vernieuwd en de tuinen heraangelegd. Ook liet graaf t'Kint de conciërgewoning bouwen en het smeedijzeren erehek plaatsen met zijn wapenschild. Het interieur is te beschrijven als zuivere neo-Vlaamse renaissancestijl, met de vermelding van de huiskapel van de familie in neo-Byzantijnse stijl.

Het kasteel werd in 1944 beschermd als monument.[4] In 1980 werden ook enkele omliggende gebouwen mee beschermd[5] en in 1995 het kasteeldomein en de omgeving.[6]

Kasteel Ooidonk is sinds 1958 open voor bezoekers van 1 april tot 15 september, het omliggende park (Franse tuinen) is het gehele jaar te bezichtigen. Op het domein worden soms openluchttentoonstellingen gehouden. In 1995 werd het 400-jarig bestaan van het kasteel gevierd door de familie. Ook werd de 150ste verjaardag van de aanwezigheid van familie t'Kint de Roodenbeke in Ooidonk in juni 2014 gevierd.

Zowel Henri II t'Kint de Roodenbeke als zijn zoon Juan t'Kint de Roodenbeke en zijn kleinzoon Henry t'Kint de Roodenbeke hebben in de laatste vijtig jaar grote inspanningen geleverd voor de restauratie en renovatie van het kasteel en van het ganse domein.

Ooidonkbos onderdeel van Bossen en heiden van Zandig Vlaanderen: oostelijk deel
Natura 2000-gebied
Situering
Locatie Oost-Vlaanderen
Informatie
Geldende richtlijn(en) Habitatrichtlijn
Beheer Agentschap voor Natuur en Bos, Natuurpunt, particulieren
Sitecode (Europees) BE2300005
Foto's
Kasteel Ooidonk

Rond het domein ligt het voormalige jachtterrein 'Ooidonkbos'. Het gebied bestaat uit zuur eiken- en essenbronbos, beukenbos met ondergroei van hulst en taxus, wilgenstruweel, populieren met moerasvegetatie en een klein elzenbroekbos. Het Ooidonkbos is Europees beschermd als onderdeel van Natura 2000-habitatrichtlijngebied 'Bossen en heiden van Zandig Vlaanderen: oostelijk deel'.

  • G. ROUSSET CHARNY, Le château d'Ooidonk
  • H. SERRAS, Kasteel Ooidonk, Tielt, 1988
  • R. VAN DEN ABEELE, Het domein van Ooidonk te Bachte-Maria-Leerne, Oudenaarde, 1962.
  • Noël KERCHAERT, Kroniek van Bachte-Maria-Leerne: 1823-1973, 1973
  • Noël KERCKHAERT, 400 jaar Ooidonk, Brussel, Snoeck-Ducaju & Zoon, 1995.
Zie de categorie Ooidonk Castle van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.