Marten Sikkema

Marten Sikkema, pseudoniem van Govert Alettinus Gezelle Meerburg (Utrecht, 10 december 1918 – Veendam, 2 mei 2005) was een Friestalig dichter, schrijver en vertaler.

Loopbaan

In de Tweede Wereldoorlog dook hij onder in Friesland, waarbij hij de naam Marten Sikkema aannam. Hij begon toen te schrijven en te dichten.^[1] Onder dit pseudoniem werd hij in Friesland bekend als schrijver.^[1] Na de oorlog ging hij in Friesland werken; onder andere bij de Fryske Academie. Hij werd directeur van de RONO en was vanaf 1 september 1961 leraar te Veendam.^[2]

Sikkema was daarnaast van 1947 tot 1952 en van 1955 tot 1960 redacteur van het Fries literaire maandblad De Tsjerne en van 1958 tot 1960 van het Fries cultureel maandblad De Strikel. Van het laatste blad was hij ook medeoprichter.

Op 13 oktober 1961 ontving Sikkema in Bolsward de Gysbert Japicxprijs voor zijn oeuvre tot dan toe, namelijk de poëziebundels Stjerrerein (1946), Swart en Wyt (1946), Skaedbylden (1951) en Seinen (1959). Twee maanden eerder had Marten Brouwer bedankt als lid van de jury voor de prijs. Brouwer meende dat zijn mede-juryleden niet-literaire criteria wilde toepassen.^[3]

Sikkema was bevriend met de kunstschilder Meinte Walta.^[bron?] Bij een schilderij van Walta schreef Sikkema het gedicht Forlitten doarp.^[4]

Korte verhalen

Sikkema publiceerde in verschillende tijdschriften korte verhalen, waarvan een aantal werden gebundeld:

Sân is in galgefol (1951)
De slach forlern (1954)
De grize oer de grouwe (1958).

Dichtbundels

Stjerrerein (1946)
Swart en Wyt (1946)
Skaedbylden (1951)
Seinen (1959).

Vertalingen

Poëzie

Uit het Zweeds: Noarderljocht (1953)
uit het Noors: in het tijdschrift De Tsjerne (1956)
uit het Chinees: 'De jaden fluit' (1969) (speciaal nummer van het tijdschrift De Strikel)
uit het Engels: The Ballad of Reading Gaol van Oscar Wilde (1953)
uit het Frans: o.a. François Villon (zeven balladen), Charles d'Orléans, Charles Baudelaire en Jean Moréas
uit het Duits: o.a. R.M. Rilke, Georg Heym, Jakob van Hoddis en veel van Erich Fried
uit het Oekraïens: Lesja Oekrajinka en Vasyl Symonenko
andere vertalingen in diverse bladen.

Romans

Uit het Zweeds: de roman Mälarpirater van Sigfrid Siwerts (Marpiraten, 1955).

Toneelstukken

Schiller: Wilhelm Tell
K. en J. Čapek: Adam de Skepper
Arthur Miller: De dea fan in hannelsreiziger
M. Pagnol: De prinsesse fan de boarnen
Kaj Munk: It Wurd
William Somerset Maugham: Hillige gloede.

Kinderboeken

Uit het Gronings: een kinderboek op rijm van Gré van der Veen met prenten van Geert Schroeder: Fan Slynmarta en Tisdernet (1987).

Trivia

In 1952 werd Sikkema van zijn bed gelicht door de Binnenlandse Veiligheidsdienst in verband met de rellen in Leeuwarden, het jaar daarvoor (Kneppelfreed).^[5]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b Gysbert Japicxprijs voor Marten Sikkema, Het Parool, 14 oktober 1961
↑ Gysbert Japicx-prijs voor G.A.G. Meerburg, Nieuwsblad van het Noorden, 25 augustus 1961
↑ Friese juryleden bekvechten over literatuurprijs, Het Vrije Volk, 19 augustus 1961
↑ Forlitten doarp, De Tsjerne, jaargang 13 (1958); p.129. Gearchiveerd op 27 maart 2023.
↑ Vragen over arrestatie van Marten Sikkema, Het Parool, 26 maart 1952

[parool-1] Gysbert Japicxprijs voor Marten Sikkema, Het Parool, 14 oktober 1961

[2] Gysbert Japicx-prijs voor G.A.G. Meerburg, Nieuwsblad van het Noorden, 25 augustus 1961

[3] Friese juryleden bekvechten over literatuurprijs, Het Vrije Volk, 19 augustus 1961

[4] Forlitten doarp, De Tsjerne, jaargang 13 (1958); p.129. Gearchiveerd op 27 maart 2023.

[5] Vragen over arrestatie van Marten Sikkema, Het Parool, 26 maart 1952

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]