Naar inhoud springen

Scaphites

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Scaphites
Status: Uitgestorven, als fossiel bekend
Fossiel voorkomen: Laat-Krijt
Scaphites
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dierenrijk)
Onderrijk:Metazoa
Stam:Mollusca (Weekdieren)
Klasse:Cephalopoda (Koppotigen)
Onderklasse:Ammonoidea (Ammonietachtigen)
Orde:Ammonitida (Ammonieten)
Onderorde:Ancyloceratina
Familie:Scaphitidae
Onderfamilie:Scaphitinae
Geslacht
Scaphites
Parkinson, 1811
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Scaphites op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Scaphites[1] is een geslacht van uitgestorven cephalopode Mollusca, behorend tot de familie Scaphitidae. Ze waren een wijdverbreid geslacht dat bloeide tijdens Boven-Krijt, ze hebben een mogelijk fossielenbestand tijdens het Paleoceen in de zuidelijke Verenigde Staten.

Deze ammoniet had een schelp met een woonkamer, die was samengesteld uit een kort, recht kokervormig gedeelte en een gebogen uiteinde. De lengte van de schelp bedroeg ongeveer acht centimeter.

Scaphites hebben meestal een kamervormige, bootvormige schelp. Het eerste deel (juveniele fase) van de schelp is over het algemeen min of meer ingewikkeld (strak opgerold) en gecomprimeerd, waardoor nog geen hint wordt gegeven van de heteromorfe schelpvorm die nog moet komen. Het terminale deel (volwassen stadium) is veel korter, rechtopstaand en buigt als een haak over de oudere schelp. Ze hebben dwarse, vertakkende ribben met knobbeltjes (kleine bultjes) langs de buik.

Reconstructies van het lichaam in de schelp kunnen worden gemaakt om Scaphites af te beelden als een benthisch (bodemverblijf) of planktonisch dier, afhankelijk van waar het zwaartepunt zich bevindt. Omdat nuttige fossielen van de zachte lichaamsdelen van koppotigen zeer zeldzaam zijn, is er weinig bekend over hoe dit dier daadwerkelijk in zijn schelp paste en zijn leven leefde.

Men vermoedt, dat dit dier geen actieve zwemmer was, maar zich zwevend kon houden op elke gewenste waterdiepte. Dit was mogelijk door het variëren van hoeveelheden gas en vloeistof in de kamers.

Omdat Scaphites en zijn familieleden in de superfamilie Scaphitoidea beperkt zijn tot bepaalde leeftijden van het Krijt (ca. 144 tot 66,4 miljoen jaar geleden), zijn ze in sommige gebieden nuttig als indexfossiel. Een opmerkelijk voorbeeld is de Late Krijt Western Interior Seaway in Noord-Amerika, waarin verschillende endemische lijnen van Scaphites-soorten evolueerden en nu als basis dienen voor een zeer opgeloste regionale biostratigrafie.

Fossielen van Scaphites zijn gevonden in Antarctica, Armenië, Australië, België, Bulgarije, Canada (Alberta, Brits Columbia, Northwest Territories), Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Groenland, India, Italië, Japan, Madagaskar, Mexico, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika, Spanje, Zweden, Zwitserland, Oekraïne, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten (Alabama, Alaska, Arizona, Californië, Colorado, Delaware, Kansas, Maryland, Minnesota, Mississippi, Missouri, Montana, Nebraska, New Jersey, New Mexico, North Dakota, Oregon, South Dakota,Tennessee, Texas, Wyoming).

  • Scaphites binneyiReeside, 1927
  • Scaphites carlilensisMorrow, 1935
  • Scaphites depressusReeside, 1927
  • Scaphites ferronensisCobban, 1951
  • Scaphites frontierensisCobban, 1951
  • Scaphites hippocrepisDeKay, 1827
  • Scaphites impendicostatusCobban, 1951
  • Scaphites leeiReeside, 1927
  • Scaphites nanusReeside, 1927
  • Scaphites nodosus
  • Scaphites obliquusJ. Sowerby, 1813
  • Scaphites preventricosusCobban, 1951
  • Scaphites tetonensisCobban, 1951
  • Scaphites uintensisCobban, 1951
  • Scaphites warreniMeek and Hayden, 1860
  • Scaphites whitfieldiCobban, 1951