Verbena
| Verbena | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg)
| |||||||||||||||||
| Verbena officinalis | |||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| geslacht | |||||||||||||||||
| Verbena L. (1753) | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Verbena officinalis in Deutschlands Flora in Abbildungen, van Sturm en Sturm (1796) | |||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||
Verbena op  Wikispecies
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Verbena is een geslacht van planten uit de IJzerhardfamilie (Verbenaceae). Het geslacht telt ongeveer 120 soorten van eenjarige en vaste, kruidachtige of licht verhoutende bloemplanten. De meeste daarvan komen van nature voor in Europa en Noord- en Zuid-Amerika.
Naam
[bewerken | brontekst bewerken]De naam van het geslacht werd in 1753 gepubliceerd door Carl Linnaeus in Species plantarum[1] en de daarbij behorende vijfde druk van Genera plantarum.[2] De naam komt uit het klassieke Latijn en betekent "heilige tak" of "heilig kruid".[3]
Systematiek
[bewerken | brontekst bewerken]In de traditionele opvatting van het geslacht telt het ongeveer 250 soorten.[4] In 1995 splitsten Botta et al., op grond van het aantal chromosomen, het geslacht in drie kleinere geslachten.[5] Daarbij heeft Verbena sensu stricto een haploïde aantal van 7 chromosomen (n=7). De andere geslachten zijn Glandularia J.F. Gmel. (n=5), met ongeveer 80 soorten in Noord- en Zuid-Amerika,[6] en Junellia Moldenke (n=10), met ongeveer 50 soorten struiken die uitsluitend in Zuid-Amerika voorkomen (Verbena sect. Junellia (Moldenke) Tronc.).[7]
Soorten
[bewerken | brontekst bewerken]In België en Nederland komt van nature alleen Verbena officinalis (IJzerhard) voor.[8] Verschillende soorten en cultivars worden in tuinen aangeplant en kunnen vandaaruit ook wel verwilderd worden gevonden.
In België wordt daarnaast als adventief ook wel Stijf ijzerhard (Verbena bonariensis) en Verbena supina gevonden.[9]
Van Ooststroom noemde in de 19e druk van de Flora van Nederland (1977) als sierplanten die ook verwilderd kunnen voorkomen in Nederland de soorten Verbena peruviana (L.) Britton (nu Glandularia peruviana (L.) Small), Verbena bonariensis L., Verbena rigida Spreng., Verbena bipinnatifida Nutt. (nu Glandularia bipinnatifida (Nutt.) Nutt.), Verbena bracteata Lag. et Rodr., Verbena canadensis (L.) Britton, Verbena hastata L., Verbena stricta Vent., Verbena supina L. en Verbena tenera Spreng. (nu Glandularia tenera (Spreng.) Cabrera).[10]
Op Curaçao wordt de cultivar Lippia alba Mill (lokale naam: Orégano) veel toegepast in de Kruidengeneeskunde, vooral bij maagklachten.[11]
Verbena brasiliensis, een endemische soort in Brazilië, komt als invasieve exoot in onder andere de Verenigde Staten en Zuid-Afrika voor.
-
Verbena officinalis (IJzerhard) -
De wel in tuinen aangeplante Verbena bonariensis (Stijf ijzerhard)
.jpg)
Bronnen
- Verbenaceae in de Jepson Manual
- Verbena in USDA Plants Profile
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Verbena op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Noten en referenties
- ↑ Linnaeus, C. (1753). Species plantarum 1: 18
- ↑ Linnaeus, C. (1754). Genera plantarum ed. 5: 12
- ↑ Muller, F. & Renkema, E.H. (1970). Beknopt Latijns-Nederlands woordenboek. Wolters-Noordhoff, Groningen
- ↑ Verbena sensu lato in GRIN
- ↑ Botta, S.M., Martinez, S. & Mulguta de Romero, M.E. (1995). Novedades nomenclaturales en Verbenaceae. Hickenia 2: 127–128
- ↑ Glandularia in GRIN
- ↑ Junellia in GRIN (slechts een klein aantal soorten in de database)
- ↑ Van der Meijden, R. (1990). Heukels' Flora van Nederland, 20e druk: 338
- ↑ De Langhe, J.E. et al. (1983). Flora van België, het Groothertogdom Luxemburg, Noord-Frankrijk en de aangrenzende gebieden: 471
- ↑ Heukels, H. & Ooststroom, S.J. van (1977). Flora van Nederland, 19e druk: 529
- ↑ Orégano. dinahveeris.com. Gearchiveerd op 20 februari 2020. Geraadpleegd op 22 februari 2020.