Wikipedia:Controlelijst vandalismebestrijding/Uitleg

Anno 2007 is de Nederlandse Wikipedia uitgegroeid tot een groot project waar door 500 à 1000 mensen dagelijks, en door een veelvoud ervan incidenteel aan gewerkt wordt. Het open karakter is de kracht van Wikipedia, maar vraagt ook om regelmatig onderhoud en controle. Dat onderhoud wordt verzorgd door dezelfde vrijwilligers die ook de encyclopedie helpen opbouwen, op dezelfde manier, namelijk door het vrij bewerken van artikelen. Iedereen kan meehelpen. Hieronder wordt uitgelegd hoe het in zijn werk gaat en welke afspraken er gelden.

Kort bestek

1. Realtimecontrole: via de link Recente wijzigingen.
2. Anonieme wijzigingen: via de Wikipedia:Controlelijst_vandalismebestrijding.
3. Nieuwe artikelen: via Nieuwe artikelen
4. Nieuwe mediabestanden
5. Hulpmiddelen

Realtimecontrole

Via de "Recente wijzigingen" (linkerkolom op iedere pagina onder "Navigatie") kun je alle laatste wijzigingen opvragen. Deze zijn voorzien van merktekens. Een rood uitroepteken betekent dat de wijziging nog niet is gemarkeerd als gecontroleerd. Een gele balk door een artikel betekent dat het een nieuw artikel is dat nog niet is gemarkeerd. In de praktijk worden alleen wijzigingen die door anonieme gebruikers zijn gedaan, gecontroleerd en gemarkeerd. Nieuwe artikelen worden wél altijd nagelopen, en gemarkeerd als ze voldoen aan de minimale criteria voor een encyclopediewaardig artikel.

Anonieme wijzigingen

Behalve de link naar Recente wijzigingen zijn er nog verschillende manieren om anonieme wijzigingen te controleren.

• Je volglijst: hier zie je meteen wat er gewijzigd is op jouw interessegebieden, die je dus op ieder moment kunt checken en eventueel markeren.
• De Controle Anonieme Bewerkingen: deze lijst is verdeeld in blokken, waarvan je er telkens een of meer kunt controleren. Geef aan op de aftekenlijst waar je mee bezig bent, en geef aan waar je mee klaar bent. Wat er al 'realtime' gemarkeerd is verschijnt niet meer op deze lijst, zodat je geen dubbel werk doet.
• Ook via het IRC-chatkanaal kun je wijzigingen controleren.

Deze controle is voornamelijk gericht op het herstellen van vandalisme, dat meteen kan worden teruggedraaid door iedere gebruiker; maar ook op bijvoorbeeld auteursrechtenschending, overduidelijke reclame of zelfpromotie. Zulke gevallen kunnen worden gemeld op de lijst voor directe verwijdering. Alle andere gevallen waarover twijfel bestaat, worden voorzien van het betreffende {{sjabloon}} en gemeld ter verwijdering op Te beoordelen pagina's.

Een uitvoerige uitleg is te vinden op Wikipedia:Vandalismebestrijding.

Controle nieuwe artikelen

De Controle nieuwe artikelen is een meer redactionele bewerking, waar wordt bekeken of nieuwe artikelen geschikt zijn om in de encyclopedie te worden opgenomen. Hier wordt gekeken naar interne links, categorieën, indeling, taal en spelling (wikificatie) en globaal naar inhoud (encyclopediewaardigheid, verifieerbaarheid en bronvermelding, neutraliteit).

Ook bij nieuwe artikelen reserveer je een blok en tekent het af als je klaar bent. Je moet alleen zelf naar de betreffende afdeling in Nieuwe artikelen gaan - gebruik daarvoor het schema aan de rechterkant. Mocht dat niet toereikend zijn, dan kun je de URL handmatig wijzigen (bijvoorbeeld zo: wijzig het getal na offset.

Als een artikel nog niet is gemarkeerd doe je dat ook en voert de benodigde verdere acties uit. Dit is een tweede screening van het artikel. Na jou zal er in veel gevallen niet meer naar gekeken worden, tenzij iemand er speciaal in geïnteresseerd is. Je bent dus als het ware de poortwachter naar de encyclopedie. Wanneer jij vindt dat een artikel niet klaar is, kun je het aanmerken met een sjabloon en alsnog laten beoordelen op Wikipedia:Te beoordelen pagina's, of zelf verbeteren.

Je kunt ook artikelen labelen als een beginnetje ({{beg}}) of doorsturen naar een portaal of naar Wikipedia:Kwaliteitsverbetering.

Nieuwe mediabestanden

Foto's, geluidsbestanden of video's moeten voldoen aan één van de toegelaten licenties (GFDL, cc-by-sa of Public domain). Zie hiervoor Speciaal:NieuweAfbeeldingen of Wikimedia:Commons.

Hulpmiddelen

Een gevarieerde lijst hulpmiddelen is te vinden via de links op Wikipedia:Vandalismebestrijding.