peper: verschil tussen versies

vervoeging van
	peperen

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Huidige versie van 16 mrt 2024 om 21:06

Nederlands

Uitspraak

Geluid: peper (hulp, bestand)
IPA: / ˈpepər / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

pe·per

Woordherkomst en -opbouw

Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘specerij’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1220 ^[1] ^[2]

Zelfstandig naamwoord

de peper m

(specerij) (witte, grijze, zwarte) gemalen korrels (gedroogde bessen) van Piper nigrum met een scherpe, hete smaak
(specerij) rode, Spaanse ~: een vrucht van een plant uit het geslacht Capsicum met een hete smaak

Hyponiemen

Afgeleide begrippen

Uitdrukkingen en gezegden

Peperduur

Erg duur, lett: zo duur als peper. In de middeleeuwen was peper ontzettend duur.

Vertalingen

1. een specerij van gemalen peperkorrels met een scherpe, hete smaak

Werkwoord

peper

eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van peperen
- Ik peper.
gebiedende wijs van peperen
- Peper!
(bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van peperen
- Peper je?

Gangbaarheid

Het woord peper staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "peper" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.^[3]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

[p{{{1}}}-1] "peper" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[qpeper-2] peper op website: Etymologiebank.nl

[3] Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[1]

[2]

[3]

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 {|style="float:right"
-|[[File:Pepper Before Ripening.jpg|thumb|200x130px|Peper [1]]]
+|[[Afbeelding:Pepper Before Ripening.jpg|thumb|200x130px|1. Peper]]
-|[[File:Red Peppers.jpg|thumb|200x130px|Peper [2]]]
+|[[Afbeelding:Red Peppers.jpg|thumb|200x130px|2. Peper]]
 |}
 {{=nld=}}
 {{-pron-}}
-*{{sound}}: {{audio|nl-{{pn}}.ogg|{{pn}}}}
+*{{sound}}: {{audio|nl-{{pn}}.ogg|{{pn}}|nld}}
-<!--*{{WikiW|IPA}}: {{IPA|/xxxx/}}-->
+*{{WikiW|IPA}}: {{IPA-nl-standaard|ˈpepər}}
 {{-syll-}}
 *pe·per
+{{-etym-}}
-{{-nlnoun-|{{pn}}|{{pn}}s|{{pn}}tje|{{pn}}tjes}}
+* Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘specerij’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1220 {{sijs}} {{ebank}}
-{{-noun-}}
+{{-nlnoun-|{{pn}}|[[{{pn}}s]]|[[{{pn}}tje]]|[[{{pn}}tjes]]}}
-'''{{pn}}''' {{m}}
+{{-noun-|nld}}
-#{{specerij|nld}} {{species|Piper nigrum}} ''zwarte, witte ~'':  een specerij van gemalen korrels (gedroogde bessen) met een scherpe, hete smaak
+{{-l-|m}}
+#{{specerij|nld}} (witte, grijze, zwarte) gemalen korrels (gedroogde bessen) van {{species|Piper nigrum}} met een scherpe, hete smaak
 #{{specerij|nld}} ''rode, Spaanse ~'': een vrucht van een plant uit het geslacht {{species|Capsicum}} met een hete smaak
+{{-hypo-}}
+{{((}}
+*[[andesbespeper]]
+*[[anijspeper]]
+*[[bespeper]]
+*[[betelpeper]]
+*[[boompeper]]
+*[[cayennepeper]]
+*[[cubebepeper]]
+{{==}}
+*[[chilipeper]]
+*[[ganzenpeper]]
+*[[habanero-peper]]
+*[[habaneropeper]]
+*[[hazenpeper]]
+*[[jamaicapeper]]
+{{==}}
+*[[luizenpeper]]
+*[[monnikenpeper]]
+*[[monnikspeper]]
+*[[muurpeper]]
+*[[reepeper]]
+*[[sierpeper]]
+*[[sjalotjespeper]]
+{{==}}
+*[[staartpeper]]
+*[[steelpeper]]
+*[[tabascopeper]]
+*[[verpakkingcayennepeper]]
+*[[waterpeper]]
+*[[wildpeper]]
+*[[winkelcayennepeper]]
+{{))}}
+{{-drv-}}
+{{((}}
+*[[peper-en-zoutkleur]]
+*[[peper-en-zoutstel]]
+*[[peperappel]]
+*[[peperazijn]]
+*[[peperbaal]]
+*[[peperbast]]
+*[[peperbes]]
+*[[peperbloem]]
+*[[peperbol]]
+*[[peperboleet]]
+*[[peperboom]]
+*[[peperboompje]]
+*[[peperbus]]
+*[[pepercultuur]]
+*[[peperdroge]]
+*[[peperdroog]]
+*[[peperdure]]
+{{==}}
+*[[peperduur]]
+*[[pepergas]]
+*[[pepergewas]]
+*[[peperhandel]]
+*[[peperhout]]
+*[[peperhuis]]
+*[[peperig]]
+*[[peperkers]]
+*[[peperkoek]]
+*[[peperkoor]]
+*[[peperkorrel]]
+*[[peperkous]]
+*[[peperkruid]]
+*[[peperkust]]
+*[[peperland]]
+*[[peperlap]]
+*[[peperling]]
+{{==}}
+*[[peperloog]]
+*[[pepermolen]]
+*[[pepermunt]]
+*[[pepermuntachtig]]
+*[[pepernoot]]
+*[[peperolie]]
+*[[peperoogst]]
+*[[peperpakhuis]]
+*[[peperplant]]
+*[[peperplantage]]
+*[[peperpot]]
+*[[peperrank]]
+*[[peperreuk]]
+*[[pepersaus]]
+*[[pepersmaak]]
+*[[pepersnipper]]
+*[[pepersoort]]
+{{==}}
+*[[peperspray]]
+*[[pepersteak]]
+*[[peperstof]]
+*[[peperstruik]]
+*[[pepertuin]]
+*[[pepervaatje]]
+*[[pepervat]]
+*[[pepervlek]]
+*[[pepervogel]]
+*[[pepervreter]]
+*[[pepervrucht]]
+*[[pepervuur]]
+*[[peperwater]]
+*[[peperwortel]]
+*[[peperwortelboom]]
+*[[peperzak]]
+*[[peperzwam]]
+{{))}}
 {{-expr-}}
 {{expr|'''Peper'''duur|Erg duur, lett: zo duur als peper. In de middeleeuwen was peper ontzettend duur.}}
@@ Regel 19: / Regel 134: @@
 {{trans-top|1. een specerij van gemalen peperkorrels met een scherpe, hete smaak}}
 *{{bos}}: {{trad|bs|biber}} {{m}}
+*{{bul}}: {{trad|bg|пипeр}} {{m}}
 *{{dan}}: {{trad|da|peber}}
 *{{deu}}: {{trad|de|Pfeffer}} {{m}}
@@ Regel 40: / Regel 156: @@
 *{{swe}}: {{trad|sv|peppar}} {{c}}
 {{trans-bottom}}
+{{-verb-|0}}
+{{1ps|peperen}}
+{{-preval-}}
+{{wel-GB}}
+{{crr13|N=100|V=99}}
 {{-info-}}
+{{refs}}
-[[en:peper]]
-[[fi:peper]]
-[[fr:peper]]
-[[hu:peper]]
-[[id:peper]]
-[[io:peper]]
-[[ku:peper]]
-[[lo:peper]]
-[[ru:peper]]
-[[tr:peper]]
-[[zh:peper]]

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	peper	pepers
verkleinwoord	pepertje	pepertjes