bewaken

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  bewaken    (hulp, bestand)
• IPA: / bəˈwakə(n) / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• be·wa·ken

Woordherkomst en -opbouw

• Afgeleid van waken met het voorvoegsel be-.

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
bewaken	bewaakte	bewaakt
zwak -t	volledig

Werkwoord

bewaken

1. overgankelijk toezicht houden op de veiligheid van iets of iemand

   • De president wordt 24/7 bewaakt. 

   ▸ `Onze gasten kunnen gerust slapen in de wetenschap dat hun vertrekken duchtig worden bewaakt; zei Montebello. `Om zich toegang te verschaffen tot de bovenverdiepingen dient men te passeren tussen de hybride verschijningsvorm van de angst en het verraderlijk spinnende poesje dat voor raadselen stelt, die respectievelijk staan voor het weinig realistische zelfbeeld van de man en het wezen van de vrouw, als u het mij toestaat u te amuseren met mijn dilettantisme op het gebied van de symboliek.

2. overgankelijk ervoor zorgen dat iemand niet ontsnapt

   • De gevangenen worden constant bewaakt. 

3. overgankelijk iets in het oog houden

   • Hij moest het budget van de bewaken bewaken. 
   • De zieke werd 24/7 bewaakt op de IC. 

4. (sport)zorgen dat een aanvaller niet kan scoren

   • De gevaarlijke spits werd continu bewaakt via mandekking. 

Afgeleide begrippen

• bewaakster, bewaker, bewaking

Vertalingen

    1. toezicht houden op de veiligheid van iets of iemand   

Deens: bevogte (da) Duits: bewachen (de) Engels: guard (en)

Frans: garder (fr) Oudnoords: hirða, hyrða Spaans: guardar (es), vigilar (es), custodiar (es)

Gangbaarheid

• Het woord bewaken staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "bewaken" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.