geoniem

Nederlands

Uitspraak

• [A] Geluid:  geoniem    (hulp, bestand)
  • IPA: / ɣejoˈnim / (3 lettergrepen)
• [B] Geluid:  geoniem    (hulp, bestand)
  • IPA: / ɡəoˈnim / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• geo·niem

Woordherkomst en -opbouw

• [A]: van Duits Geonym, op te vatten als gevormd met het voorvoegsel geo- en met het achtervoegsel -oniem, in de betekenis van ‘woord dat is afgeleid van een aardrijkskundige naam’ voor het eerst aangetroffen in 1995
• [B]: van Hebreeuws  גְּאוֹנִים   (geoniem), meervoud van  גָּאוֹן   (gaon) "genie, iemand met groot verstand"

[A]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	geoniem	geoniemen
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

[A] het geoniem o

1. (taalkunde) woord afgeleid van een aardrijkskundige naam

   ▸ Het meest veelzijdige geoniem is amsterdammertje. De Groene Amsterdammer heeft eens een hele pagina gewijd aan de vele betekenissen van amsterdammertje. Zo kan er onder meer een soort Goudse kaas mee worden aangeduid, een borrel, een gevulde koek, een schenkkannetje, een soort hangklok en natuurlijk het bekende verkeerspaaltje.

Hyponiemen

• [3] zie de categorie: Geoniem in het Nederlands

_{Niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie als meervoud.}

[B]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	[1] gaon	geoniem
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

de [B] geoniem mv

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord gaon, (Jiddisch-Hebreeuws): geniale mannen
2. alleen meervoud (Jiddisch-Hebreeuws) (religie) gebruikt als benaming voor de schriftgeleerden uit de periode van de 7e tot de 11e eeuw n. Chr., na de afsluiting van de Talmoed toen de rabbijnse autoriteiten zich in Babylonië bevonden

   ▸ De joodse gemeenschap, die grotendeels in diaspora verblijft, staat onder het gezag van de religieuze leiders van Palestina en Babylonië (het huidige Irak). De Palestijnse geoniem combineren in hun leiding het politieke en godsdienstige leiderschap. In Babylonië is de exilarch (hoofd van de ballingen) – afstammeling van David – de tijdelijke en meer politiek actieve leider, en zijn de geoniem – afkomstig uit bepaalde families met onder andere hofbankiers – van de twee grote academies van Soera en Poembedita vooral verantwoordelijk voor de intellectuele, morele en religieuze leiding.

Schrijfwijzen

• [2] Geoniem (Dit was de officiële schrijfwijze tot 2006. In vakliteratuur worden benamingen van stromingen, tijdvakken en stijlperiodes vaak als eigennamen opgevat; daardoor blijft in zulke contexten het gebruik van hoofdletters mogelijk. )

Verwante begrippen

[2] joodse schriftgeleerden in tijdperken:

sofriem	chazal
zoegot
tanaïem
amoraïem
savoraïem
geoniem
risjoniem
acharoniem

Gangbaarheid

• Het woord geoniem staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.