କୁଟୁରା
| କୁଟୁରା କୁଟ୍ରା ଭାରତୀୟ କୁଟୁରା | |
|---|---|
_(6963743562).jpg)
| |
| ଏକ ଅଣ୍ଡିରା କୁଟୁରା | |
ବିଜ୍ଞାନଭିତ୍ତିକ ଶ୍ରେଣୀବିଭାଗ 
| |
| ସାମ୍ରାଜ୍ୟ: | ପ୍ରାଣୀ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ |
| ଗୋଷ୍ଠୀ: | ବାଇଲାଟେରିଆ |
| ପର୍ବ: | କୋର୍ଡାଟା |
| ମହାଶ୍ରେଣୀ: | ଟେଟ୍ରାପୋଡା |
| ଗୋଷ୍ଠୀ: | ମାମାଲିଆଫୋର୍ମ୍ସ |
| ଶ୍ରେଣୀ: | ମାମାଲିଆ |
| Family: | Cervidae |
| Subfamily: | Cervinae |
| Genus: | Muntiacus |
| ଜାତି: | M. muntjak |
| ବାଇନୋମିଆଲ ନାମ | |
| Muntiacus muntjak (ଏବର୍ହାର୍ଡ୍ ଅଗଷ୍ଟ ୱିଲହେଲ୍ମ୍ ଭୋନ୍ ଜିମ୍ମର୍ମାନ୍, ୧୭୮୦)
| |
| |
| ଭାରତୀୟ କୁଟୁରାର ଭୌଗୋଳିକ ବ୍ୟାପ୍ତି | |
| Synonyms | |
| |
କୁଟୁରା, କୁଟ୍ରା, ଭାରତୀୟ କୁଟୁରା (ଇଂରାଜୀରେ Indian muntjac ବା red muntjac ବା barking deer ଭାବେ ପରିଚିତ, ଜୀବବିଜ୍ଞାନ ନାମ Muntiacus muntjak) ଦକ୍ଷିଣ ଓ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ମଣ୍ଟଜ୍ୟାକ୍ ହରିଣ ପ୍ରଜାତି । IUCN ସଂରକ୍ଷଣ ତାଲିକାରେ ଏହି ହରିଣ Least Concern ବର୍ଗରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଛି ।[୧]
କୁଟୁରାର ଲୋମ ଛୋଟ, କୋମଳ ଓ ମାଟିଆ କିମ୍ବା ପାଉଁଶିଆ ରଙ୍ଗର । କିଛି କୁଟୁରାଙ୍କ ଦେହରେ ଏକ ପ୍ରକାରର ଦାଗ ରହିଥାଏ । ଏହି ହରିଣ ପ୍ରଜାତି ସର୍ବଭକ୍ଷୀ । ଘାସ, ଫଳ, କରଡ଼ି, ମଞ୍ଜି, ପକ୍ଷୀଙ୍କ ଅଣ୍ଡା ଓ ଛୋଟ ଛୋଟ ଜୀବମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ କୁଟୁରା ଆହରଣ କରିଥାଏ । ଏପରିକି କୁଟୁରାମାନେ ପଚିସଢ଼ି ଯାଇଥିବା ଶବ ଖାଇବା ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଇଛି । କୌଣସି ଶିକାରୀ ଜୀବର ଉପସ୍ଥିତି ଅନୁଭବ କଲେ ଏମାନେ ଭୁକିବା ପରି ସତର୍କ ଡାକ ଦିଅନ୍ତି । ତେଣୁ ଏହାର ଇଂରାଜୀ ନାମ "ବାର୍କିଂଗ୍ ଡିଅର୍" ("barking deer" - "ଭୋକୁଥିବା ହରିଣ") ଦିଆଯାଇଛି । କ୍ଷୁଦ୍ର ଆକାରର ହରିଣ ପ୍ରଜାତିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କୁଟରା ଅନ୍ୟତମ । ଅଣ୍ଡିରା କୁଟୁରାମାନଙ୍କର ଦୁଇଟି ଛୋଟ ଛୋଟ ଶିଙ୍ଗ ରହିଥାଏ । ଅଣ୍ଡିରା କୁଟୁରାମାନଙ୍କର ସ୍ୱାନଦାନ୍ତ ମଧ୍ୟ ରହିଥାଏ ଯାହା ସହଜରେ ଦେଖିହେବ । ନିଜର ଲୁକ୍କାୟିତ ସୁଗନ୍ଧ ଗ୍ରନ୍ଥିର ଉପଯୋଗ କରି ଏମାନେ ନିଜ କ୍ଷେତ୍ର ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ବା ଚିହ୍ନଟ କରନ୍ତି ।[୨] ମୁଣ୍ଡର ଉପରେ ଥିବା ଏକ ହାଡ଼ୁଆ ଖୋପରୁ ବାହାରିଥିବା କୁଟୁରାର ଶିଙ୍ଗ ପ୍ରତିବର୍ଷ ପ୍ରାୟ ୧୫ ସେଣ୍ଟିମିଟର୍ ବଢ଼ିଥାଏ । ଅଣ୍ଡିରା କୁଟୁରାମାନେ କ୍ଷେତ୍ର ଚିହ୍ନଟ କରି ତାହାର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିଥାନ୍ତି । ଛୋଟ ଆକାର ସତ୍ତ୍ୱେ କୁଟୁରାମାନେ ଆକ୍ରାମକ ହୋଇଥାନ୍ତି । କ୍ଷେତ୍ର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ଅଣ୍ଡିରା କୁଟୁରାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଘୋର ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଥାଏ ଓ ଲଢ଼ିବା ସମୟରେ ଏମାନେ ନିଜର ଶିଙ୍ଗ ଏବଂ ହାତୀଦାନ୍ତ ପରି ବାହାରିଥିବା ସ୍ୱାନଦାନ୍ତର ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି । ବେଳେବେଳେ ଏହି ସବୁର ଉପଯୋଗ କରି ଏମାନେ ମାଂସଭୋଜୀ ଶିକାରୀ ପ୍ରାଣୀଙ୍କଠାରୁ ମଧ୍ୟ ନିଜର ପ୍ରତିରକ୍ଷା କରିପାରନ୍ତି ।
ନାମ
[ସମ୍ପାଦନା]ଗଠନ ଓ ପ୍ରକୃତି
[ସମ୍ପାଦନା]
ପରିବାସ ଓ ଭୌଗୋଳିକ ବିତରଣ
[ସମ୍ପାଦନା]ଉପ-ପ୍ରଜାତିମାନଙ୍କ ଭୌଗୋଳିକ ବିତରଣ
[ସମ୍ପାଦନା]ପରିସ୍ଥିତିକ ବ୍ୟବହାର
[ସମ୍ପାଦନା]ଆହାର
[ସମ୍ପାଦନା]ପ୍ରଜନନ
[ସମ୍ପାଦନା]ବିବର୍ତ୍ତନ
[ସମ୍ପାଦନା]ବିପଦ
[ସମ୍ପାଦନା]ଆଧାର
[ସମ୍ପାଦନା]- ↑ ୧.୦ ୧.୧ Timmins, R. J.; Duckworth, J. W.; Hedges, S. (2016). "Muntiacus muntjak". The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2016: e.T42190A56005589. doi:10.2305/IUCN.UK.2016-1.RLTS.T42190A56005589.en. Retrieved 14 January 2018.
{{cite journal}}: Unknown parameter|last-author-amp=ignored (|name-list-style=suggested) (help) - ↑ "ADW: Home". animaldiversity.org (in ଇଂରାଜୀ). Retrieved 2017-12-02.
ଆହୁରି ପଢ଼ନ୍ତୁ
[ସମ୍ପାଦନା]
- Hutchins, Michael (ed.) (2004). Muntjacs. Grzimek's Animal Life Encyclopedia. 2nd ed. 15 vols. Detroit: The Gale Group Inc., 2004.
- Kurt, Fred (1990). Muntjac Deer. Grzimek's Encyclopedia of Mammals. 1st ed. 5 vols. St. Louis: McGraw-Hill.
- Nowak, Ronald M. (1999). Muntjacs, or Barking Deer. Walker's Mammals of the World. 6th ed. 2 vols. Baltimore: The Johns Hopkins UP.