ਜਮਸ਼ੋਰੋ
ਜਮਸ਼ੋਰੋ
| |
|---|---|
_-_Kotri_Barrage.jpg) | |
| ਗੁਣਕ: 25°25′28″N 68°16′52″E / 25.4244°N 68.2811°E | |
| Country |  ਪਾਕਿਸਤਾਨ |
| Province | ਫਰਮਾ:Country data Sindh |
| Division | ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਸਿੰਧ |
| ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਜਿਲ੍ਹੇ | ਜਮਸ਼ੋਰੋ ਜਿਲ੍ਹਾ |
| ਆਬਾਦੀ | |
| • City | 34,420 |
| ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ | ਯੂਟੀਸੀ+5 (PST) |
| Number of towns | 1 |
ਜਮਸ਼ੋਰੋ (ਸਿੰਧੀ: ¨ام شورو, ਉਰਦੂ: جامشو) ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਜਮਸ਼ੋਰੋ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਿੰਧ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੰਧ ਨਦੀ ਦੇ ਸੱਜੇ ਕੰਢੇ ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।ਇਹ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 18 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (11 ਮੀਲ) ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਅਤੇ ਸਿੰਧ ਦੀ ਸੂਬਾਈ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਰਾਚੀ ਤੋਂ 150 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (93 ਮੀਲ) ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਸਥਿਤ ਹੈ।[2]
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]
ਰਾਣੀਕੋਟ ਕਿਲ੍ਹਾ , ਸੈਨ, ਜਮਸ਼ੋਰੋ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਸਿੰਧ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਿਲ੍ਹਾ ਹੈ। ਰਾਣੀਕੋਟ ਕਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਸਿੰਧ ਦੀ ਮਹਾਨ ਦੀਵਾਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਘੇਰਾ ਲਗਭਗ 26 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (16 ਮੀਲ) ਹੈ।[3] 1993 ਤੋਂ, ਇਹ ਯੂਨੈਸਕੋ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਅਸਥਾਈ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਹੈ।[4]
ਪੁਰਾਤੱਤਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ 17 ਵੀਂ ਸਦੀ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਹੁਣ ਸਿੰਧ ਦੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਨੂੰ ਮੀਰ ਕਰਮ ਅਲੀ ਖਾਨ ਤਾਲਪੁਰ ਬਲੋਚ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਭਰਾ ਮੀਰ ਮੁਰਾਦ ਅਲੀ ਬਲੋਚ ਨੇ 1812 ਵਿੱਚ 1.2 ਮਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਇਆ ਸੀ (ਸਿੰਧ ਗਜ਼ਟੀਅਰ, 677)।[5]
ਟਿਕਾਣਾ
[ਸੋਧੋ]ਜਮਸ਼ੋਰੋ ਸਿੰਧ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੀ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਿੰਧ ਨਦੀ ਦੇ ਸੱਜੇ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ ਜੋ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਤੋਂ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਢਲਾਣਦਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 18 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਅਤੇ ਕਰਾਚੀ ਤੋਂ 150 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹੈ।
ਜਨਸੰਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]ਜਮਸ਼ੋਰੋ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਅਬਾਦੀ 1998 ਵਿੱਚ 582,094 ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 2011 ਵਿੱਚ 1,176,969 ਹੋ ਗਈ, ਜੋ ਕਿ 102.2% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੈ।[7] ਮੋਟੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 95% ਹਿੱਸਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਿੰਧ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਆਏ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦਾ ਹੈ ਜੋ 1948-2001 ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਅਤੇ 2002 ਤੋਂ 2014 ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ, ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨੇ ਸਿੰਧੀ ਕਬੀਲੇ ਅਤੇ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹ ਹਨ ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਜਮਸ਼ੋਰੋ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਦਾਦੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਸੁਕੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਲਰਕਾਨਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਖੈਰਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਉਮਰਕੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਮਟਿਆਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਨਵਾਬਸ਼ਾਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਸ਼ਿਕਾਰਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਥਰਪਾਰਕਰ, ਨੌਸ਼ਹਿਰਾ ਫਿਰੋਜ਼ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਬਦੀਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਤੇ ਜੈਕਬਾਬਾਦ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਹਨ।[8][9][10][11] ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ ਸਿੰਧੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਠਾਣਾਂ, ਬਲੋਚ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸਰਾਈਕੀਆਂ ਦਾ ਕਾਫ਼ੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਹੈ।[12][13]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Sindh (Pakistan): Province, Major Cities, Municipalites & Towns - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information". Citypopulation.de. Retrieved 27 January 2022.
- ↑ "The spirit of Jamshoro". Dawn. 16 April 2008. Retrieved 27 January 2022.
- ↑ Ondaatje, Christopher (May 1996). Sindh revisited: a journey in the footsteps of Captain Sir Richard Burton : 1842-1849, the India years. HarperCollins Publishers. p. 265. ISBN 978-0-00-255436-7.
- ↑ "Ranikot Fort". UNESCO. Retrieved 20 November 2013.
- ↑ "Ranikot Fort – the Great Wall of Sindh". Islamic Arts and Culture. Archived from the original on 28 May 2012. Retrieved 20 November 2013.
- ↑ "District Government Jamshoro". Archived from the original on 2012-02-28. Retrieved 2014-07-26.
- ↑ Abdul Sattar Khan (2 April 2012). "Sindh population surges by 81.5 pc, households by 83.9 pc". The News International. Archived from the original on 2015-10-17. Retrieved 2014-05-29.
- ↑ Burton, Richard (1992). Sindh and the Races That Inhabit the Valley of the Indus. ISBN 9788120607583.
- ↑ Roger Waldinger. "Immigration and Urban change" (PDF). Sscnet.ucla.edu. Archived from the original (PDF) on 2003-12-29. Retrieved 2022-01-27.
- ↑ Roger Waldinger. "Immigration and Urban change" (PDF). Sscnet.ucla.edu. Archived from the original (PDF) on 2003-12-29. Retrieved 2022-01-27.
- ↑ Xin Meng; Dandan Zhangy (March 13, 2013). "The Social Impact of Rural-Urban Migration on Urban 'Natives'" (PDF). Iza.org. Retrieved 2020-01-27.
- ↑ "Archived copy". Archived from the original on 2014-05-16. Retrieved 2014-05-24.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ 13.0 13.1 "Pakistan Demographic and Health Survey 2012-13 Preliminary Report" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2014-06-21. Retrieved 2014-07-26.
- ↑ "Pakistan Demographic and health survey 2012-13" (PDF). Dhsprogram.com. Archived from the original (PDF) on 2020-01-14. Retrieved 2020-01-27.
- ↑ "PAKISTAN - CENSUS". Archived from the original on 2011-02-14.