Lillian Gish: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m źródła/przypisy |
Odplewiacz (dyskusja | edycje) |
||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
Ojciec aktorki był alkoholikiem. Lillian od najmłodszych lat zmuszona była pracować w przemyśle rozrywkowym, by zarobić na utrzymanie. |
Ojciec aktorki był alkoholikiem. Lillian od najmłodszych lat zmuszona była pracować w przemyśle rozrywkowym, by zarobić na utrzymanie. |
||
W 1912 Lillian została odkryta przez najsłynniejszego ówczesnego reżysera [[D.W. Griffith]]a, który od razu powierzył jej rolę w swoim filmie ''An Unseen Enemy''. Dzięki roli Elsie Stoneman w głośnym filmie ''[[Narodziny narodu]]'' |
W 1912 Lillian została odkryta przez najsłynniejszego ówczesnego reżysera [[D.W. Griffith]]a, który od razu powierzył jej rolę w swoim filmie ''An Unseen Enemy''. Dzięki roli Elsie Stoneman w głośnym filmie ''[[Narodziny narodu (film 1915)|Narodziny narodu]]'' (1915), będącym adaptacją powieści [[Thomas Dixon|Thomasa Dixona]], Griffith wykreował Gish na gwiazdę. |
||
Do historii przeszła jej rola w ''[[Męczennica miłości|Męczennicy miłości]]'' z 1920, gdzie podczas kręcenia zdjęć do filmu aktorka bez żadnych zabezpieczeń, w samej sukience, biegała po płynącej w kierunku wodospadu krze lodowej. Jeszcze w 1925 Gish miała podpisany kontrakt na 800 tys. dolarów z wytwórnią [[Metro-Goldwyn-Mayer|MGM]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.pbs.org/wnet/americanmasters/lillian-gish-about-lillian-gish/614/ | tytuł = About Lillian Gish | data = 2001-12-29 | język = en | data dostępu = 2023-03-03}}</ref>. Za drugoplanową rolę w ''Pojedynku w słońcu'' z 1946 – w reżyserii [[King Vidor|Kinga Vidora]] – otrzymała w 1947 nominację do [[Nagroda Akademii Filmowej|Oskara]]. |
Do historii przeszła jej rola w ''[[Męczennica miłości|Męczennicy miłości]]'' z 1920, gdzie podczas kręcenia zdjęć do filmu aktorka bez żadnych zabezpieczeń, w samej sukience, biegała po płynącej w kierunku wodospadu krze lodowej. Jeszcze w 1925 Gish miała podpisany kontrakt na 800 tys. dolarów z wytwórnią [[Metro-Goldwyn-Mayer|MGM]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.pbs.org/wnet/americanmasters/lillian-gish-about-lillian-gish/614/ | tytuł = About Lillian Gish | data = 2001-12-29 | język = en | data dostępu = 2023-03-03}}</ref>. Za drugoplanową rolę w ''Pojedynku w słońcu'' z 1946 – w reżyserii [[King Vidor|Kinga Vidora]] – otrzymała w 1947 nominację do [[Nagroda Akademii Filmowej|Oskara]]. |
||
| Linia 37: | Linia 37: | ||
[[Plik:Lilian Gish 9 Allan Warren.jpg|mały|Lilian Gish w 1972 (autor: [[Allan Warren]])]] |
[[Plik:Lilian Gish 9 Allan Warren.jpg|mały|Lilian Gish w 1972 (autor: [[Allan Warren]])]] |
||
* 1913: ''[[The Battle at Elderbush Gulch]]'' jako matka |
* 1913: ''[[The Battle at Elderbush Gulch]]'' jako matka |
||
* 1915: ''[[Narodziny narodu]]'' jako Elsie Stoneman |
* 1915: ''[[Narodziny narodu (film 1915)|Narodziny narodu]]'' jako Elsie Stoneman |
||
* 1916: ''[[Nietolerancja (film)|Nietolerancja]]'' jako pani świata / nieśmiertelna matka |
* 1916: ''[[Nietolerancja (film)|Nietolerancja]]'' jako pani świata / nieśmiertelna matka |
||
* 1918: ''[[Złamana lilia]]'' jako Lucy Burrows |
* 1918: ''[[Złamana lilia]]'' jako Lucy Burrows |
||
Wersja z 23:15, 11 gru 2023
 Lillian Gish (1921) | |
| Imię i nazwisko |
Lillian Diana Gish |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
14 października 1893 |
| Data i miejsce śmierci |
27 lutego 1993 |
| Zawód | |
| Lata aktywności |
1902–1988 |
| Odznaczenia | |
| |
| |
| Strona internetowa | |
Lillian Diana Gish (ur. 14 października 1893 w Springfield, zm. 27 lutego 1993 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka filmowa, reżyserka i scenarzystka, gwiazda epoki kina niemego. W 1999 American Film Institute umieścił jej nazwisko na 17. miejscu w rankingu „największych aktorek wszech czasów” (The 50 Greatest American Screen Legends)[1].
Ojciec aktorki był alkoholikiem. Lillian od najmłodszych lat zmuszona była pracować w przemyśle rozrywkowym, by zarobić na utrzymanie.
W 1912 Lillian została odkryta przez najsłynniejszego ówczesnego reżysera D.W. Griffitha, który od razu powierzył jej rolę w swoim filmie An Unseen Enemy. Dzięki roli Elsie Stoneman w głośnym filmie Narodziny narodu (1915), będącym adaptacją powieści Thomasa Dixona, Griffith wykreował Gish na gwiazdę.
Do historii przeszła jej rola w Męczennicy miłości z 1920, gdzie podczas kręcenia zdjęć do filmu aktorka bez żadnych zabezpieczeń, w samej sukience, biegała po płynącej w kierunku wodospadu krze lodowej. Jeszcze w 1925 Gish miała podpisany kontrakt na 800 tys. dolarów z wytwórnią MGM[2]. Za drugoplanową rolę w Pojedynku w słońcu z 1946 – w reżyserii Kinga Vidora – otrzymała w 1947 nominację do Oskara.
Po raz ostatni aktorka wystąpiła na srebrnym ekranie w filmie Lindsaya Andersona Sierpniowe wieloryby z 1987 (po 75 latach od debiutu filmowego – co stanowi niepobity rekord) u boku innej przedwojennej gwiazdy kina Bette Davis.
W ciągu swojej kariery wystąpiła w filmach takich znakomitości jak Victor Sjöström, King Vidor czy Charles Laughton. W 1969 opublikowała swoją autobiografię Filmy, pan Griffith i ja.
Zmarła podczas snu 27 lutego 1993 w Nowym Jorku[3].
Jej młodszą siostrą była Dorothy Gish, również aktorka.
Wybrana filmografia
- 1913: The Battle at Elderbush Gulch jako matka
- 1915: Narodziny narodu jako Elsie Stoneman
- 1916: Nietolerancja jako pani świata / nieśmiertelna matka
- 1918: Złamana lilia jako Lucy Burrows
- 1920: Męczennica miłości jako Anna Moore
- 1921: Dwie sieroty
- 1926: Szkarłatna litera jako Hester Prynne
- 1928: Wicher jako Letty Mason
- 1930: One Romantic Night jako księżniczka Alexandra
- 1933: His Double Life jako Alice
- 1942: Komandosi atakują o świcie jako pani Bergesen
- 1946: Pojedynek w słońcu jako Laura Belle McCanles
- 1949: Portret Jennie jako matka Mary
- 1953: The Trip to Bountiful jako Carrie Wats
- 1955: Pajęczyna jako Victoria Inch
- 1958: Rozkaz: zabić jako Mrs. Summers
- 1960: Nie do przebaczenia jako Mattilda Zachary
- 1965: Za mną chłopcy! jako Hetty Seibert
- 1967: Haiti – wyspa przeklęta jako pani Smith
- 1971: The Comedians jako Wdowa
- 1976: Twin Detectives jako Billy Haskins
- 1978: Dzień weselny jako Nettie Sloan
- 1981: Przygody Hucka Finna jako pani Loftus
- 1984: Hambone and Hillie jako Hillie Radcliffe
- 1986: Słodka wolność jako Cecelia Burgess
- 1987: Sierpniowe wieloryby jako Sarah Webber
Przypisy
- ↑ AFI's 100 YEARS...100 STARS. American Film Institute. [dostęp 2018-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-13)]. (ang.).
- ↑ About Lillian Gish. 2001-12-29. [dostęp 2023-03-03]. (ang.).
- ↑ Albin Krebs: Lillian Gish, 99, a Movie Star Since Movies Began, is Dead. nytimes.com, 1993-03-01. [dostęp 2014-08-29]. (ang.).
Bibliografia
- Magazyn Gazeta – dodatek do Gazety Wyborczej z 30 marca 2000
Linki zewnętrzne
- Lillian Gish (ang.)
- Lillian Gish w bazie IMDb (ang.)
- Lillian Gish w bazie Filmweb
- ISNI: 0000000121248898
- VIAF: 25403542
- ULAN: 500335885
- LCCN: n50033290
- GND: 119019876
- NDL: 00467206
- LIBRIS: 1f04tkdcz86ktq6s
- BnF: 12167620t
- SUDOC: 029299063
- NLA: 40457594
- NKC: xx0172850
- BNE: XX1424519
- NTA: 073850055
- BIBSYS: 90673944
- CiNii: DA04700194
- Open Library: OL1071127A
- PLWABN: 9810552662405606
- NUKAT: n2011126741
- J9U: 987007303569805171
- CANTIC: a10928340
- LNB: 000238399
- CONOR: 134379363
- KRNLK: KAC2020K7119