William Schuman
| Imię i nazwisko |
William Howard Schuman |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
| Strona internetowa | |
William Howard Schuman (ur. 4 sierpnia 1910 w Nowym Jorku, zm. 15 lutego 1992 tamże[1][2]) – amerykański kompozytor.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W wieku 16 lat zaczął komponować popularne pieśni, grał też w zespołach jazzowych[1][2]. W latach 1928−1930 uczył się w School of Commerce na Uniwersytecie Nowojorskim, zdecydował się jednak poświęcić muzyce[2]. Studiował prywatnie harmonię u Maxa Persina i kontrapunkt u Charlesa Haubiela[1][2]. Od 1932 do 1933 roku był studentem Juilliard School of Music, gdzie jego nauczycielami byli Bernard Wagenaar i Adolf Schmid[1]. Kontynuował edukację w Mozarteum w Salzburgu (1935), w Teacher’s College na Columbia University (1935−1937) oraz u Roya Harrisa (w Juilliard School i prywatnie, 1936−1938)[1][2]. W 1943 roku otrzymał New York Music Critic’s Circle Award za III symfonię oraz pierwszą w historii muzyczną Nagrodę Pulitzera za utwór A Free Song[2].
Dwukrotny laureat stypendium Fundacji Pamięci Johna Simona Guggenheima (1939−1941)[1]. W latach 1939−1945 był wykładowcą Sarah Lawrence College, następnie od 1945 do 1961 roku był dyrektorem Juilliard School of Music[1]. Od 1945 do 1952 roku był dyrektorem działu wydawniczego G. Schirmer Inc.[1] Ponadto był dyrektorem Lincoln Center for the Performing Arts w Nowym Jorku (1962−1969) i Norlin Foundation (1975−1985)[1].
Członek National Institute of Arts and Letters (1946) i American Academy of Arts and Letters (1973)[1][2]. Otrzymał I nagrodę Brandeis University Creative Arts w dziedzinie muzyki (1957), złoty medal American Academy and Institute of Arts and Letters (1982) i Złotą Batutę American Symphony Orchestra League (1985)[2]. Odznaczony National Medal of Arts (1987) i Kennedy Center Honors (1989)[1][2]. W 1981 roku Columbia University ustanowiło nagrodę imienia Schumana za całokształt twórczości, którą kompozytor otrzymał jako pierwszy[1][2].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Twórczość Schumana zajmuje ważne miejsce w XX-wiecznej muzyce amerykańskiej, obejmuje różne formy i gatunki[2]. Stylistycznie wykazuje wiele cech wspólnych z neoklasycyzmem szkoły Nadii Boulanger[2]. We wczesnym okresie swojej twórczości tworzył w stylu popularnym, z elementami jazzu. Dojrzały, indywidualny styl Schumana, ukształtowany pod wpływem kontaktów z Royem Harrisem, cechuje się kantylenową melodyką i zaawansowaną harmoniką[2]. Język dźwiękowy kompozytora stanowi połączenie diatoniki z chromatyką[2]. Wczesne symfonie Schumana odznaczają się pierwiastkiem konstruktywistycznym i wyważoną formą, w późniejszych widoczne jest barwowe ukierunkowanie harmoniki i rozwinięta faktura orkiestrowa[2].
Ważniejsze kompozycje
[edytuj | edytuj kod](na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Utwory orkiestrowe
- Potpourri (1932)
- 10 symfonii (I na 18 instrumentów 1935, II 1937, III 1941, IV 1941, V na smyczki 1943, VI 1948, VII 1960, VIII 1962, IX „Le fosse ardeatine” 1968, X „American Muse” 1975)
- Koncert fortepianowy (1938, wersja zrewid. 1942)
- American Festival Overture (1939)
- Newsreel (1941)
- Prayer in Time of War (1943)
- William Billings Overture (1943)
- Variations on a Theme by Eugene Goossens (1944)
- Circus Overture: Side Show (1944)
- Undertow (1945)
- Koncert skrzypcowy (1947, wersja zrewid. 1954)
- George Washington Bridge (1950)
- Credendum, Article of Faith (1955)
- New England Triptych (1956)
- Chester Overture (1956)
- When Jesus Wept (1958)
- A Song of Orpheus na wiolonczelę i orkiestrę (1961)
- Variations on „America”, orkiestrowa wersja utworu organowego Charlesa Ivesa (1963)
- The Orchestra Song (1963)
- Philharmonic Fanfare (1965)
- Dedication Fanfare (1968)
- To Thee Old Cause na obój, instrumenty dęte, kotły, fortepian i smyczki (1968)
- In Praise of Shahn (1969)
- Anniversary Fanfare na instrumenty dęte i perkusję (1969)
- Voyage for Orchestra (1972)
- Prelude for a Great Occasion na instrumenty dęte i perkusję (1974)
- Be Glad Then, America (1975)
- 3 Colloquies na róg i orkiestrę (1979)
- American Hymn (1980)
- Showcase − A Short Display for Orchestra (1986)
- Let’s Hear it for Lenny! (1988)
Utwory kameralne
- Canon and Fugue na fortepian (1934)
- 5 kwartetów smyczkowych (I 1936, II 1937, III 1939, IV 1950, V 1987)
- Quartettino na 4 fagoty (1939)
- Amaryllis na trio smyczkowe (1964)
- XXV Opera Snatches na trąbkę (1978)
- Night Journey na 15 instrumentów (1980)
- American Hymn na kwintet dęty (1980)
- Dances na kwintet dęty i perkusję (1984)
- Awake, thou wintry Earth na klarnet i skrzypce (1986)
Utwory fortepianowe
- 3-score Set (1943)
- Voyage (1953)
- 3 Piano Moods (1958)
Utwory wokalno-instrumentalne
- God’s World na głos i fortepian (1932)
- 4 Canonic Choruses (1932–1933)
- Pioneers! na 8-częściowy chór (1937)
- Choral Etude (1937)
- Prologue na chór i orkiestrę (1938)
- Prelude na sopran i chór żeński lub chór mieszany (1939)
- This Is Our Time na chór i orkiestrę (1940)
- Requiescat na chór żeński lub chór mieszany i fortepian (1942)
- Holiday Song na chór żeński lub chór mieszany i fortepian (1942)
- A Free Song na chór i orkiestrę (1942)
- Orpheus and His Lute na głos i fortepian (1944)
- Te Deum (1944)
- Truth Shall Deliver na chór męski (1946)
- The Lord Has a Child na chór mieszany lub chór żeński lub głos i fortepian (1956)
- 5 Rounds on Famous Words (I–IV 1956, V 1969)
- Carols of Death (1958)
- Deo ac veritati na chór męski (1963)
- Declaration Chorale (1971)
- Mail Order Madrigals (1972)
- To Thy Love na chór żeński (1973)
- Concerto on Old English Rounds na altówkę, chór żeński i orkiestrę (1974)
- The Young Dead Soldiers na sopran, róg, instrumenty dęte drewniane i smyczki (1975)
- Casey at the Bat na sopran, baryton, chór i orkiestrę (1976)
- In Sweet Music na mezzosopran, flet, altówkę i harfę (1978)
- Time to the Old na głos i fortepian (1979)
- Esses: Short Suite for Singers on Words Beginning with S (1982)
- Perceptions (1982)
- On Freedom’s Ground: An American Cantata na baryton, chór i orkiestrę (1985)
Opery
- The Might Casey (1951–1953, wyst. Hartford 1953)
- A Question of Taste (1988, wyst. Cooperstown 1989)
Balety
- Undertow (wyst. Nowy Jork 1945)
- Night Journey (wyst. Cambridge 1947)
- Judith (1949, wyst. Louisville 1950)
- Voyage for a Theater (wyst. Nowy Jork 1953)
- The Witch of Endor (wyst. Nowy Jork 1965)
Muzyka filmowa
- Steeltown (1941)
- The Earth is Born (1959)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3232−3233. ISBN 0-02-865530-3.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 170−171. ISBN 978-83-224-0865-0.
- ISNI: 0000000114666178
- VIAF: 5063872
- LCCN: n79131982
- GND: 120909081
- LIBRIS: nl037vx647mlf4x
- BnF: 12979322r
- SUDOC: 095335927
- SBN: TO0V043499
- NKC: xx0030980
- BNE: XX1473345
- NTA: 073702641
- BIBSYS: 99043631
- CiNii: DA03845963
- Open Library: OL1763629A
- PLWABN: 9810572911305606
- NUKAT: n2008103715
- J9U: 987007267753605171
- LNB: 000051713
- CONOR: 164791907