Andre Agassi
Andre Agassi podczas turnieju w Indian Wells, 2006 | ||||||||||
Państwo | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
29 kwietnia 1970 | |||||||||
Wzrost |
180 cm | |||||||||
Gra |
praworęczny, oburęczny bekhend | |||||||||
Status profesjonalny |
1986 | |||||||||
Zakończenie kariery |
3 września 2006 | |||||||||
Trener |
Brad Gilbert (1994−2002) | |||||||||
Gra pojedyncza | ||||||||||
Wygrane turnieje |
60 | |||||||||
Najwyżej w rankingu |
1 (10 kwietnia 1995) | |||||||||
Australian Open |
W (1995, 2000, 2001, 2003) | |||||||||
Roland Garros |
W (1999) | |||||||||
Wimbledon |
W (1992) | |||||||||
US Open |
W (1994, 1999) | |||||||||
Gra podwójna | ||||||||||
Wygrane turnieje |
1 | |||||||||
Najwyżej w rankingu |
123 (17 sierpnia 1992) | |||||||||
Roland Garros |
QF (1992) | |||||||||
US Open |
1R (1987) | |||||||||
Dorobek medalowy | ||||||||||
|
Andre Kirk Agassi (ur. 29 kwietnia 1970 w Las Vegas) – amerykański tenisista pochodzenia irańskiego, ormiańskiego i asyryjskiego, mistrz 8 turniejów wielkoszlemowych w grze pojedynczej (Karierowy Wielki Szlem), triumfator Mistrzostw ATP, przez 101 tygodni lider rankingu ATP w grze pojedynczej, mistrz olimpijski z Atlanty (1996) w grze pojedynczej, 3−krotny zdobywca Pucharu Davisa.
Uznawany za jednego z największych tenisistów w historii tego sportu. W momencie zakończenia kariery stacja BBC określiła go mianem „prawdopodobnie największej gwiazdy sportu wszech czasów”[1].
Rodzina i edukacja
Urodził się 29 kwietnia 1970 w szpitalu Sunrise w Las Vegas[2], gdzie dorastał[3]. Jest synem Elizabeth (z d. Dudley) i Emanoula Aghasiego[4]. Jego ojciec, który urodził się w Salmas i miał pochodzenie ormiańskie i asyryjskie, był bokserem (m.in. reprezentował Iran na igrzyskach olimpijskich w 1948 i 1952)[5], a po zakończeniu kariery sportowej pracował jako kierownik sali w kasynie MGM Grand[6]. Andre ma troje starszego rodzeństwa: siostry Ritę i Tami oraz brata Philipa[7]. Jest szwagrem Pancho Gonzalesa[8].
Urodził się z zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa, przez co od urodzenia ma problem z prawidłowym stawianiem stóp podczas chodzenia[9]. Zmuszany przez ojca, w wieku czterech lat zaczął amatorskie treningi tenisa, mimo że nie podobał mu się ten sport[10]. Trenował m.in. w Cambridge Racquet Clubie[11], a w wieku ośmiu lat zaczął startować w lokalnych zawodach juniorskich, które w większości wygrywał[12]. Jako 10-latek zaczął grać również w krajowych turniejach[13]. Jako dziecko uczestniczył w turniejach Alan King Tennis Classic jako asystent podający piłki graczom, a dzięki wpływom ojca w przerwach między meczami rekreacyjnie grywał z uznanymi tenisistami, takimi jak Björn Borg, Jimmy Connors czy Ilie Năstase[14]. W wieku 13 lat trafił do Akademii Tenisowej Nicka Bollettieriego na Florydzie, gdzie miał zostać przez trzy miesiące, bowiem rodziny nie stać było na opłacenie czesnego[15]. Bollettieri, będąc pod wrażeniem zdolności nastolatka, pozwolił mu jednak pozostać w akademii bez konieczności wnoszenia opłat[16]. Agassi wówczas zrezygnował z dalszej nauki i poświęcił się tenisowi[17].
Kariera tenisowa
W lutym 1986 wziął udział w turnieju w La Quinta w Kalifornii[18], gdzie w pierwszym meczu pokonał Johna Austina 6:4, 6:1[19], po czym przegrał z trzecim zawodnikiem globu, Matsem Wilanderem 6:1, 6:1. 29 kwietnia 1986 otrzymał status profesjonalnego tenisisty[20]. Po przejściu na zawodowstwo podpisał dwuletnią umowę sponsorską z Nike i został finalistą turnieju w Schenectady, w którym przegrał z Rameshem Krishnanem 6:2, 6:3[21]. Następnie doszedł do ćwierćfinału turnieju w Stratton Mountain, gdzie pokonał go John McEnroe 6:3, 6:3[22]. W sierpniu zadebiutował w turnieju wielkoszlemowym US Open w Nowym Jorku, na którym przegrał w meczu otwarcia z Jeremym Batesem[23]. W wieku 16 lat został sklasyfikowany w czołowej setce rankingu ATP[24]. W 1987 dotarł do ćwierćfinału Japan Open, wystąpił w finale w Seulu, zadebiutował na Wimbledonie i został półfinalistą turnieju w Stratton Mountain[25], a pod koniec listopada zdobył swój pierwszy indywidualny tytuł – w finale w Itaparice pokonał Luiza Mattara[26].
W sezonie 1988 wzbogacił swój dorobek o sześć kolejnych tytułów, które wywalczył w Memphis, Charleston, Forest Hills, Stuttgarcie, Stratton Mountain i Livingston[27]. Ponadto podczas French Open i US Open odnotował swoje pierwsze wielkoszlemowe półfinały[28]. Po występie we French Open awansował do szóstego miejsca rankingu ATP. Zakwalifikował się do wieńczących sezon Mistrzostw ATP, ale nie przeszedł w nich fazy grupowej. W grudniu jego zarobki na kortach sięgnęły 1 mln dol., co osiągnął po występach w zaledwie 43 turniejach w swojej karierze, co było najszybszym wyczynem w dziejach[29]. Rekord ten utrzymał się przed 17 lat, w 2005 został poprawiony przez Rafaela Nadala[30]. Na koniec sezonu 1988 Agassi był trzecim tenisistą w zestawieniu ATP, zaraz po Matsie Wilanderze i Ivanie Lendlu.
W latach 1988–1990 nie występował na Wimbledonie, gdyż nie podobały mu się panujące tam tradycje, a zwłaszcza dominujący biały kolor[31]. Przez pierwsze osiem lat kariery nie grał również w Australian Open[32].
W 1989 dotarł do finału Italian Open, w którym przegrał z Albertem Mancinim[33], oraz zwyciężył w turnieju w Orlando po finale z Bradem Gilbertem. Wciąż był nastolatkiem i otwarcie mówiono o nim, jako o przyszłym mistrzu turniejów wielkoszlemowych. W tym sezonie odpadł w trzeciej rundzie French Open[34], zagrał w półfinale US Open (po raz drugi z rzędu), zakwalifikował się do Mistrzostw ATP, ale przegrał tam wszystkie mecze grupowe. Wystąpił także w kampanii reklamowej producenta aparatów fotograficznych Canon[35] oraz rozpoczął współpracę z Gilem Reyesem, który został jego trenerem siłowym i kondycyjnym[36]. Wiosną 1990 awansował do swojego pierwszego finału Wielkiego Szlema[37] – dokonał tego podczas French Open, na którym przegrał z Andrésem Gomezem, mimo że był faworytem tego meczu[38]. W sierpniu zagrał też w finale US Open, w półfinale wyeliminował broniącego tytułu Borisa Beckera, a w decydującym starciu uległ Pete’owi Samprasowi[39]. W listopadzie po raz pierwszy w karierze triumfował w Mistrzostwach ATP. Przegrał pierwszy mecz grupowy, ze Stefanem Edbergiem, ale później zrewanżował się Edbergowi w finale, triumfując 5:7, 7:6, 7:5, 6:2[40].
W sezonie 1991 po raz drugi z rzędu wystąpił w finale French Open, w którym po pięciosetowym pojedynku przegrał z Jimem Courierem[41]. Niedługo później zwrócił na siebie uwagę prasy ogłoszeniem, że zagra w Wimbledonie[42]. Media spekulowały na temat stroju Agassiego, ostatecznie pojawił się w zupełnie białym ubraniu, a zmagania zakończył na ćwierćfinale, pokonany przez Davida Wheatona[43]. Następnie poniósł niespodziewaną porażkę poniósł na US Open, gdzie jako ubiegłoroczny wicemistrz przegrał w pierwszej rundzie w trzech setach z Aaronem Kricksteinem[43]. W półfinale Mistrzostw ATP uległ Jimowi Courierowi.
W 1992 ponownie przegrał z Courierem, tym razem w półfinale French Open[44]. W tym samym sezonie odpadł w pierwszej rundzie US Open oraz zdobył pierwsze wielkoszlemowe trofeum, zostając mistrzem Wimbledonu po pięciosetowym finale z Goranem Ivaniševiciem[45]. Po wygranej prasa i komentatorzy sportowi, wcześniej nieprzychylnie nastawieni do tenisisty, zaczęli przychylnie mówić o Agassim i doceniać jego sportowe umiejętności[46]. Przez większość roku 1993 Agassi zmagał się z zapaleniem ścięgien nadgarstka, z tego powodu ograniczył udział w zawodach[47]. Mimo kontuzji uczestniczył w Wimbledonie, jednak nie obronił tytułu, przegrywając w ćwierćfinale z Pete’em Samprasem[48]. Niedługo później zakończył 10-letnią współpracę z Nickiem Bollettierim[49]. Pod koniec roku przeszedł operację nadgarstka[50].
W 1994 rozpoczął współpracę z Bradem Gilbertem[51][52]. Wygrywał kolejne mniejsze turnieje, m.in. pierwsze od czasu operacji zawody w Scottsdale[53], ponadto zwyciężył w Canadian Open[54] oraz dotarł do finału Miami Open, w którym przegrał z Peterem Samprasem[55], ale także m.in. odpadł w pierwszej rundzie Monte Carlo Masters, drugiej rundzie French Open i czwartej rundzie Wimbledonu[56]. W sierpniu 1994 zdobył drugi tytuł wielkoszlemowy w karierze, US Open, w którego finale pokonał Michaela Sticha i został pierwszym nierozstawionym graczem w dziejach, który sięgnął po główną premię. W 1995 po raz pierwszy w karierze wystąpił w Australian Open[57]. W drodze do finału nie stracił seta, jedynego zabrał mu Pete Sampras w meczu finałowym[57]. Agassi był wówczas wiceliderem światowej klasyfikacji ATP. Regularnie osiągał turniejowe finały i w efekcie w kwietniu został liderem światowego rankingu. Pozostał nim do listopada, tj. przez 30 tygodni. Podczas sezonu letniego odnotował najlepszą serię zwycięstw w swojej karierze, złożoną z 26 wygranych pojedynków. Przerwał ją Pete Sampras w finale US Open.
W 1996 zagrał w półfinałach w Melbourne i Nowym Jorku, a w Londynie odpadł w pierwszej rundzie z notowanym na 281. miejscu Dougiem Flachem. W lipcu zdobył tytuł mistrza olimpijskiego w grze pojedynczej w Atlancie, w finałowym spotkaniu pokonując Sergiego Bruguerę.
W 1997 nastąpił kryzys w jego karierze. Zagrał tylko 24 spotkania przez cały rok, dochodząc do jedynego półfinału, w lutym w San Jose. Zmagał się z odnowioną kontuzją nadgarstka, na dodatek okazało się, że kontrola antydopingowa wykazała w jego organizmie niedozwoloną metamfetaminę. Agassi napisał list do organizacji ATP, w której wyjaśnił, że substancję dosypano mu do napoju. ATP dała mu jedynie ostrzeżenie. W swojej późniejszej autobiografii przyznał, że kłamał w owym liście, ale wkrótce zaprzestał stosowania narkotyków[58]. W listopadzie spadł na 141. miejsce w rankingu światowym.
Powrócił w styczniu 1998, z rankingiem odbudowanym dzięki startom w mniejszych turniejach. W marcu był uczestnikiem finału w Miami, który przegrał z Marcelem Ríosem. Odpadł w pierwszej rundzie French Open po pięciosetowej walce z Maratem Safinem. Sezon zakończył na czwartym miejscu w światowych notowaniach. Wiosną 1999 po raz pierwszy w karierze triumfował w wielkoszlemowym French Open, pokonując w finale Andrija Medwediewa, zawodnika zajmującego 100. miejsce w rankingu ATP. Tym samym został piątym mężczyzną w dziejach tenisa, którzy wygrali wszystkie turnieje wielkoszlemowe w swojej karierze. Jego poprzednicy to: Rod Laver, Fred Perry, Roy Emerson i Don Budge, a następcy: Roger Federer, Rafael Nadal i Novak Đoković. Agassi został też pierwszym mężczyzną w dziejach, który w swojej karierze zdobył tak zwany Złoty Szlem, czyli wszystkie cztery tytuły wielkoszlemowe i mistrzostwo olimpijskie.
W sezonie 1999 doszedł również do finału Wimbledonu, gdzie uległ Samprasowi, a w finale US Open pokonał Todda Martina. Rok ten zakończył na pierwszym miejscu światowej listy ATP, przerywając sześcioletnią dominację Pete’a Samprasa. Zimą 2000 r. zdobył mistrzostwo Australian Open, tym samym został pierwszym mężczyzną, który od osiągnięcia Roda Lavera w 1969 zagrał we wszystkich czterech finałach wielkoszlemowych z rzędu. W półfinale Mistrzostw ATP pokonał Marata Safina, uniemożliwiając Rosjaninowi zostanie najmłodszym w dziejach liderem rankingu ATP. W finale uległ jednak Gustavo Kuertenowi i to on został nowym światowym nr 1.
W styczniu 2001 ponownie został mistrzem Australian Open po finale z Arnaudem Clémentem. W ćwierćfinale US Open przegrał trwający 3 godziny i 33 minuty mecz z Pete’em Samprasem, w którym podczas 48 rozegranych gemów nie doszło do ani jednego przełamania serwisu[59]. Sezon zakończył na trzecim miejscu listy ATP, co uczyniło go jedynym mężczyzną, który kończył lata rozgrywkowe w czołowej trójce w trzech różnych dekadach. W sierpniu 2002 awansował do finału US Open. Tam po raz ostatni spotkał się z Samprasem. Jego rywal wygrał mecz finałowy w czterech setach, po czym zakończył karierę[60]. Na koniec roku, w wieku 32 lat i 8 miesięcy, został najstarszym w dziejach wiceliderem rankingu ATP[29].
W 2003 wygrał swój ósmy i zaraz ostatni turniej wielkoszlemowy w ramach Australian Open. W finale był lepszy od Rainera Schüttlera. 28 kwietnia 2003 odzyskał pozycję lidera rankingu ATP, został najstarszym liderem tej klasyfikacji w historii, mając 33 lata i 13 dni[29]. Pozycję utrzymał przez dwa tygodnie, gdy przejął ją Lleyton Hewitt. Agassi odzyskał prowadzenie w klasyfikacji 16 czerwca i zajmował do 7 września (w całej karierze 101 tygodni). W styczniu 2004 przegrał półfinał w Melbourne z Maratem Safinem, przerywając rekordową serię 26 zwycięstw w tym turnieju (dotąd aktualny rekord). Wygrał turniej w Cincinnati jako drugi najstarszy mistrz w historii tej imprezy (od 1899 starszy był tylko zwycięzca edycji 1970, Ken Rosewall). Po wygranym meczu 1 rundy w Los Angeles z Alexem Bogomolovem Jr. został szóstym graczem w erze open, który zwyciężył 800 profesjonalnych spotkań[29].
W 2005 wystąpił w finale US Open, zostając pokonanym przez Rogera Federera. Tuż przed Mistrzostwami ATP skręcił nogę w kostce i przez kilka tygodni w ogóle nie chodził. Wystąpił w turnieju, ale potem zdecydował się wycofać[61]. Podczas Wimbledonu 2006 zdradził, że wkrótce planuje na dobre rozstać się z zawodowym tenisem. Jego ostatnim turniejem był US Open, na którym przez całe zawody zmagał się z bólem pleców[62]. W drugiej rundzie pokonał Markosa Pagdatisa 6:4, 6:4, 3:6, 5:7, 7:5 (ostatni wygrany mecz)[63], po czym w trzeciej rundzie – rozgrywanej 3 września 2006 – uległ Benjaminowi Beckerowi. Publiczność zgromadzona na korcie Arthura Ashe’a nagrodziła go ośmiominutowymi oklaskami.
Sporadycznie występował w turniejach gry podwójnej. Zdobył jeden tytuł w tej konkurencji, w 1993 w Cincinnati w parze z Petrem Kordą pokonali Stefana Edberga i Henrika Holma. Wcześniej w 1992 zagrał w ćwierćfinale French Open w parze z Johnem McEnroe, jednak przegrali z Pablem Albano i Cássiem Mottą. Wystąpił w finałach w Toronto (1992, z McEnroe), Hongkongu (1992, z Davidem Wheatonem) i Waszyngtonie (2000, z Sarkisem Sarksjanem). 17 sierpnia 1992 zajmował najwyższe w karierze, 123. miejsce w deblowym rankingu ATP.
Nigdy nie wystąpił w turnieju wielkoszlemowym w grze mieszanej.
Od 1988 do 2005 reprezentował Stany Zjednoczone w rozgrywkach o Puchar Davisa. Zadebiutował w półfinałowej konfrontacji z Peruwiańczykami, gdzie wygrał mecz przeciwko Jaime’emu Yzadze. W 1990 był uczestnikiem finału, w którym drużyna amerykańska pokonała Australijczyków 3:2. Agassi wygrał z Richardem Frombergiem i skreczował w pojedynku z Darrenem Cahillem. W składzie amerykańskim zagrali również Michael Chang, Rick Leach i Jim Pugh. Swój drugi Puchar Davisa Agassi zdobył dwa lata później wraz z Jimem Courierem, Johnem McEnroe i Pete’em Samprasem. Reprezentanci USA pokonali 3:1 dwuosobowy zespół ze Szwajcarii, w składzie którego wystąpili Jakob Hlasek i Marc Rosset.
W 2011 został włączony do Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy[64].
Finały w turniejach ATP World Tour
Legenda |
---|
Wielki Szlem |
Igrzyska olimpijskie |
Tennis Masters Cup / ATP Finals |
ATP Masters Series / ATP Tour Masters 1000 |
ATP International Series Gold / ATP Tour 500 |
ATP International Series / ATP Tour 250 |
Gra pojedyncza (60–30)
Końcowy wynik | Nr | Data | Turniej | Nawierzchnia | Przeciwnik | Wynik finału |
---|---|---|---|---|---|---|
Finalista | 1. | 26 kwietnia 1987 | Seul | Twarda | Jim Grabb | 6:1, 4:6, 2:6 |
Zwycięzca | 1. | 29 listopada 1987 | Itaparica | Twarda | Luiz Mattar | 7:6, 6:2 |
Zwycięzca | 2. | 21 lutego 1988 | Memphis | Twarda (hala) | Mikael Pernfors | 6:4, 6:4, 7:5 |
Zwycięzca | 3. | 1 maja 1988 | Charleston | Ceglana | Jimmy Arias | 6:2, 6:2 |
Zwycięzca | 4. | 8 maja 1988 | Forest Hills | Ceglana | Slobodan Živojinović | 7:5, 7:6, 7:5 |
Zwycięzca | 5. | 17 lipca 1988 | Stuttgart | Ceglana | Andrés Gómez | 6:4, 6:2 |
Zwycięzca | 6. | 31 lipca 1988 | Stratton Mountain | Twarda | Paul Annacone | 6:2, 6:4 |
Zwycięzca | 7. | 21 sierpnia 1988 | Livingston | Twarda | Jeff Tarango | 6:2, 6:4 |
Finalista | 2. | 25 września 1988 | Los Angeles | Twarda | Mikael Pernfors | 2:6, 5:7 |
Finalista | 3. | 21 maja 1989 | Rzym | Ceglana | Alberto Mancini | 3:6, 6:4, 6:2, 6:7, 1:6 |
Zwycięzca | 8. | 8 października 1989 | Orlando | Twarda | Brad Gilbert | 6:2, 6:1 |
Zwycięzca | 9. | 11 lutego 1990 | San Francisco | Dywanowa (hala) | Todd Witsken | 6:1, 6:3 |
Finalista | 4. | 11 marca 1990 | Indian Wells | Twarda | Stefan Edberg | 4:6, 7:5, 6:7, 6:7 |
Zwycięzca | 10. | 25 marca 1990 | Miami | Twarda | Stefan Edberg | 6:1, 6:4, 0:6, 6:2 |
Finalista | 5. | 10 czerwca 1990 | French Open, Paryż | Ceglana | Andrés Gómez | 3:6, 6:2, 4:6, 4:6 |
Zwycięzca | 11. | 22 lipca 1990 | Waszyngton | Twarda | Jim Grabb | 6:1, 6:4 |
Finalista | 6. | 9 września 1990 | US Open, Nowy Jork | Twarda | Pete Sampras | 4:6, 3:6, 2:6 |
Zwycięzca | 12. | 18 listopada 1990 | Frankfurt | Dywanowa (hala) | Stefan Edberg | 5:7, 7:6, 7:5, 6:2 |
Zwycięzca | 13. | 7 kwietnia 1991 | Orlando | Twarda | Derrick Rostagno | 6:2, 1:6, 6:3 |
Finalista | 7. | 9 czerwca 1991 | French Open, Paryż | Ceglana | Jim Courier | 6:3, 4:6, 6:2, 1:6, 4:6 |
Zwycięzca | 14. | 21 lipca 1991 | Waszyngton | Twarda | Petr Korda | 6:3, 6:4 |
Zwycięzca | 15. | 3 maja 1992 | Atlanta | Ceglana | Pete Sampras | 7:5, 6:4 |
Zwycięzca | 16. | 5 lipca 1992 | Wimbledon, Londyn | Trawiasta | Goran Ivanišević | 6:7(8), 6:4, 6:4, 1:6, 6:4 |
Zwycięzca | 17. | 26 lipca 1992 | Toronto | Twarda | Ivan Lendl | 3:6, 6:2, 6:0 |
Zwycięzca | 18. | 7 lutego 1993 | San Francisco | Twarda (hala) | Brad Gilbert | 6:2, 6:7(4), 6:2 |
Zwycięzca | 19. | 28 lutego 1993 | Scottsdale | Twarda | Marcos Ondruska | 6:2, 3:6, 6:3 |
Zwycięzca | 20. | 27 lutego 1994 | Scottsdale | Twarda | Luiz Mattar | 6:4, 6:3 |
Finalista | 8. | 20 marca 1994 | Miami | Twarda | Pete Sampras | 7:5, 3:6, 3:6 |
Zwycięzca | 21. | 31 lipca 1994 | Toronto | Twarda | Jason Stoltenberg | 6:4, 6:4 |
Zwycięzca | 22. | 11 września 1994 | US Open, Nowy Jork | Twarda | Michael Stich | 6:1, 7:6(5), 7:5 |
Zwycięzca | 23. | 23 października 1994 | Wiedeń | Dywanowa (hala) | Michael Stich | 7:6(4), 4:6, 6:2, 6:3 |
Zwycięzca | 24. | 6 listopada 1994 | Paryż | Twarda (hala) | Marc Rosset | 6:3, 6:3, 4:6, 7:5 |
Zwycięzca | 25. | 29 stycznia 1995 | Australian Open, Melbourne | Twarda | Pete Sampras | 4:6, 6:1, 7:6(6), 6:4 |
Zwycięzca | 26. | 12 lutego 1995 | San Jose | Twarda (hala) | Michael Chang | 6:1, 1:6, 6:3 |
Finalista | 9. | 12 marca 1995 | Indian Wells | Twarda | Pete Sampras | 5:7, 3:6, 5:7 |
Zwycięzca | 27. | 26 marca 1995 | Miami | Twarda | Pete Sampras | 3:6, 6:2, 7:6(3) |
Finalista | 10. | 16 kwietnia 1995 | Tokio | Twarda | Jim Courier | 4:6, 3:6 |
Finalista | 11. | 7 maja 1995 | Atlanta | Ceglana | Michael Chang | 2:6, 7:6(6), 4:6 |
Zwycięzca | 28. | 23 lipca 1995 | Waszyngton | Twarda | Stefan Edberg | 6:4, 2:6, 7:5 |
Zwycięzca | 29. | 30 lipca 1995 | Montreal | Twarda | Pete Sampras | 3:6, 6:2, 6:3 |
Zwycięzca | 30. | 13 sierpnia 1995 | Cincinnati | Twarda | Michael Chang | 7:5, 6:2 |
Zwycięzca | 31. | 20 sierpnia 1995 | New Haven | Twarda | Richard Krajicek | 3:6, 7:6(2), 6:3 |
Finalista | 12. | 10 września 1995 | US Open, Nowy Jork | Twarda | Pete Sampras | 4:6, 3:6, 6:4, 5:7 |
Finalista | 13. | 18 lutego 1996 | Sam Jose | Twarda (hala) | Pete Sampras | 2:6, 3:6 |
Zwycięzca | 32. | 31 marca 1996 | Miami | Twarda | Goran Ivanišević | 3:0 krecz |
Zwycięzca | 33. | 28 lipca 1996 | Atlanta | Twarda | Sergi Bruguera | 6:2, 6:3, 6:1 |
Zwycięzca | 34. | 11 sierpnia 1996 | Cincinnati | Twarda | Michael Chang | 7:6(4), 6:4 |
Zwycięzca | 35. | 15 lutego 1998 | San Jose | Twarda (hala) | Pete Sampras | 6:2, 6:4 |
Zwycięzca | 36. | 8 marca 1998 | Scottsdale | Twarda | Jason Stoltenberg | 6:4, 7:6(3) |
Finalista | 14. | 29 marca 1998 | Miami | Twarda | Marcelo Ríos | 5:7, 3:6, 4:6 |
Finalista | 15. | 3 maja 1998 | Monachium | Ceglana | Thomas Enqvist | 7:6(4), 6:7(6), 3:6 |
Zwycięzca | 37. | 26 lipca 1998 | Waszyngton | Twarda | Scott Draper | 6:2, 6:0 |
Zwycięzca | 38. | 2 sierpnia 1998 | Los Angeles | Twarda | Tim Henman | 6:4, 6:4 |
Finalista | 16. | 23 sierpnia 1998 | Indianapolis | Twarda | Àlex Corretja | 6:2, 2:6, 3:6 |
Finalista | 17. | 4 października 1998 | Monachium | Twarda (hala) | Marcelo Ríos | 4:6, 6:2, 6:7, 7:5, 3:6 |
Finalista | 18. | 11 października 1998 | Bazylea | Twarda (hala) | Tim Henman | 4:6, 3:6, 6:3, 4:6 |
Zwycięzca | 39. | 25 października 1998 | Ostrawa | Dywanowa (hala) | Ján Krošlák | 6:2, 3:6, 6:3 |
Zwycięzca | 40. | 11 kwietnia 1999 | Hongkong | Twarda | Boris Becker | 6:7(4), 6:4, 6:4 |
Zwycięzca | 41. | 6 czerwca 1999 | French Open, Paryż | Ceglana | Andrij Medwediew | 1:6, 2:6, 6:4, 6:3, 6:4 |
Finalista | 19. | 4 lipca 1999 | Wimbledon, Londyn | Trawiasta | Pete Sampras | 3:6, 4:6, 5:7 |
Finalista | 20. | 1 sierpnia 1999 | Los Angeles | Twarda | Pete Sampras | 6:7(3), 6:7(1) |
Zwycięzca | 42. | 22 sierpnia 1999 | Waszyngton | Twarda | Jewgienij Kafielnikow | 7:6(3), 6:1 |
Zwycięzca | 43. | 12 września 1999 | US Open, Nowy Jork | Twarda | Todd Martin | 6:4, 6:7(5), 6:7(2), 6:3, 6:2 |
Zwycięzca | 44. | 7 listopada 1999 | Paryż | Twarda (hala) | Marat Safin | 7:6(1), 6:2, 4:6, 6:4 |
Finalista | 21. | 28 listopada 1999 | Hanover | Twarda (hala) | Pete Sampras | 1:6, 5:7, 4:6 |
Zwycięzca | 45. | 30 stycznia 2000 | Australian Open, Melbourne | Twarda | Jewgienij Kafielnikow | 3:6, 6:3, 6:2, 6:4 |
Finalista | 22. | 20 sierpnia 2000 | Waszyngton | Twarda | Àlex Corretja | 2:6, 3:6 |
Finalista | 23. | 3 grudnia 2000 | Lizbona | Twarda (hala) | Gustavo Kuerten | 4:6, 4:6, 4:6 |
Zwycięzca | 46. | 28 stycznia 2001 | Australian Open, Melbourne | Twarda | Arnaud Clément | 6:4, 6:2, 6:2 |
Finalista | 24. | 4 marca 2001 | San Jose | Twarda (hala) | Greg Rusedski | 3:6, 4:6 |
Zwycięzca | 47. | 18 marca 2001 | Indian Wells | Twarda | Pete Sampras | 7:6(5), 7:5, 6:1 |
Zwycięzca | 48. | 1 kwietnia 2001 | Miami | Twarda | Jan-Michael Gambill | 7:6(4), 6:0, 6:1 |
Zwycięzca | 49. | 29 lipca 2001 | Los Angeles | Twarda | Pete Sampras | 6:4, 6:2 |
Finalista | 25. | 3 marca 2002 | San Jose | Twarda (hala) | Lleyton Hewitt | 6:4, 6:7(6), 6:7(4) |
Zwycięzca | 50. | 10 marca 2002 | Scottsdale | Twarda | Juan Balcells | 6:2, 7:6(2) |
Zwycięzca | 51. | 31 marca 2002 | Miami | Twarda | Roger Federer | 6:3, 6:3, 3:6, 6:4 |
Zwycięzca | 52. | 12 maja 2002 | Rzym | Ceglana | Tommy Haas | 6:3, 6:3, 6:0 |
Zwycięzca | 53. | 28 lipca 2002 | Los Angeles | Twarda | Jan-Michael Gambill | 6:2, 6:4 |
Finalista | 26. | 8 września 2002 | US Open, Nowy Jork | Twarda | Pete Sampras | 3:6, 4:6, 7:5, 4:6 |
Zwycięzca | 54. | 20 października 2002 | Madryt | Twarda (hala) | Jiří Novák | walkower |
Zwycięzca | 55. | 26 stycznia 2003 | Australian Open, Melbourne | Twarda | Rainer Schüttler | 6:2, 6:2, 6:1 |
Zwycięzca | 56. | 16 lutego 2003 | San Jose | Twarda (hala) | Davide Sanguinetti | 6:3, 6:1 |
Zwycięzca | 57. | 30 marca 2003 | Miami | Twarda | Carlos Moyá | 6:3, 6:3 |
Zwycięzca | 58. | 27 kwietnia 2003 | Houston | Ceglana | Andy Roddick | 3:6, 6:3, 6:4 |
Finalista | 27. | 16 listopada 2003 | Houston | Twarda | Roger Federer | 3:6, 0:6, 4:6 |
Zwycięzca | 59. | 8 sierpnia 2004 | Cincinnati | Twarda | Lleyton Hewitt | 6:3, 3:6, 6:2 |
Finalista | 28. | 31 października 2004 | Sztokholm | Twarda (hala) | Thomas Johansson | 6:3, 3:6, 6:7(4) |
Zwycięzca | 60. | 31 lipca 2005 | Los Angeles | Twarda | Gilles Müller | 6:4, 7:5 |
Finalista | 29. | 14 sierpnia 2005 | Montreal | Twarda | Rafael Nadal | 3:6, 6:4, 2:6 |
Finalista | 30. | 11 września 2005 | US Open, Nowy Jork | Twarda | Roger Federer | 3:6, 6:2, 6:7(1), 1:6 |
Gra podwójna (1–3)
Końcowy wynik | Nr | Data | Turniej | Nawierzchnia | Partner | Przeciwnicy | Wynik finału |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Finalista | 1. | 26 lipca 1992 | Toronto | Twarda | John McEnroe | Patrick Galbraith Danie Visser |
4:6, 4:6 |
Zwycięzca | 1. | 15 sierpnia 1993 | Cincinnati | Twarda | Petr Korda | Stefan Edberg Henrik Holm |
7:6, 6:4 |
Finalista | 2. | 11 kwietnia 1999 | Hongkong | Twarda | David Wheaton | James Greenhalgh Grant Silcock |
walkower |
Finalista | 3. | 20 sierpnia 2000 | Waszyngton | Twarda | Sarkis Sarksjan | Alex O’Brien Jared Palmer |
5:7, 1:6 |
Osiągnięcia w turniejach Wielkiego Szlema i ATP World Tour Masters 1000 (gra pojedyncza)
Turniej | 1986 | 1987 | 1988 | 1989 | 1990 | 1991 | 1992 | 1993 | 1994 | 1995 | 1996 | 1997 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | Wygrane turnieje | Bilans w turnieju |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Wielki Szlem | |||||||||||||||||||||||
Australian Open | – | – | – | – | – | – | – | – | – | W | SF | – | 4R | 4R | W | W | – | W | SF | QF | – | 4 / 9 | 48–5 |
French Open | – | 2R | SF | 3R | F | F | SF | – | 2R | QF | 2R | – | 1R | W | 2R | QF | QF | QF | 1R | 1R | – | 1 / 17 | 51–16 |
Wimbledon | – | 1R | – | – | – | QF | W | QF | 4R | SF | 1R | – | 2R | F | SF | SF | 2R | 4R | – | – | 3R | 1 / 14 | 46–13 |
US Open | 1R | 1R | SF | SF | F | 1R | QF | 1R | W | F | SF | 4R | 4R | W | 2R | QF | F | SF | QF | F | 3R | 2 / 21 | 79–19 |
Wygrane turnieje | 0 / 1 | 0 / 3 | 0 / 2 | 0 / 2 | 0 / 2 | 0 / 3 | 1 / 3 | 0 / 2 | 1 / 3 | 1 / 4 | 0 / 4 | 0 / 1 | 0 / 4 | 2 / 4 | 1 / 4 | 1 / 4 | 0 / 3 | 1 / 4 | 0 / 3 | 0 / 3 | 0 / 2 | 8 / 61 | N/A |
Bilans spotkań | 0–1 | 1–3 | 10–2 | 7–2 | 12–2 | 10–3 | 16–2 | 4–2 | 11–2 | 22–3 | 11–4 | 3–1 | 7–4 | 23–2 | 14–3 | 20–3 | 11–3 | 19–3 | 9–3 | 10–3 | 4–2 | N/A | 224–53 |
ATP World Tour Finals | |||||||||||||||||||||||
ATP World Tour Finals | – | – | RR | RR | W | SF | – | – | SF | – | RR | – | RR | F | F | RR | RR | F | – | RR | – | 1 / 13 | 22–20 |
ATP World Tour Masters 1000 | |||||||||||||||||||||||
Indian Wells | – | – | SF | QF | F | 3R | 3R | 2R | 2R | F | QF | 1R | QF | – | 1R | W | 1R | – | SF | QF | 3R | 1 / 17 | 37–16 |
Miami | – | 1R | 3R | 1R | W | 4R | 2R | 4R | F | W | W | 2R | F | 2R | SF | W | W | W | 4R | SF | – | 6 / 19 | 61–13 |
Monte Carlo | – | – | – | – | – | 2R | – | – | 1R | – | 3R | – | 2R | – | – | – | – | – | – | – | – | 0 / 4 | 2–4 |
Rzym | – | 2R | QF | F | – | 1R | – | – | 2R | – | – | – | – | 3R | 3R | 1R | W | 1R | – | SF | – | 1 / 11 | 24–10 |
Hamburg | – | – | – | – | 3R | – | 2R | – | – | QF | – | – | – | – | – | 2R | – | – | – | 1R | – | 0 / 5 | 5–5 |
Montreal/Toronto | – | – | – | SF | QF | 2R | W | QF | W | W | – | – | SF | SF | 1R | 1R | – | QF | 2R | F | – | 3 / 14 | 38–11 |
Cincinnati | – | – | – | – | 3R | 3R | 3R | SF | – | W | W | 1R | 2R | SF | 2R | 1R | QF | – | W | – | – | 3 / 13 | 31–10 |
Madryt | – | – | – | QF | 2R | – | – | – | QF | 3R | QF | 1R | 3R | SF | 3R | 2R | W | – | SF | – | – | 1 / 11 | 21–10 |
Paryż | – | – | – | – | – | – | 2R | – | W | – | 2R | – | QF | W | – | – | QF | – | – | – | – | 2 / 6 | 14–4 |
Ranking na koniec sezonu | |||||||||||||||||||||||
91 | 25 | 3 | 7 | 4 | 10 | 9 | 24 | 2 | 2 | 8 | 110 | 6 | 1 | 6 | 3 | 2 | 4 | 8 | 7 | 150 | N/A |
Legenda
W, wygrał turniej
F, przegrał w finale
SF, przegrał w półfinale
QF, przegrał w ćwierćfinale
4R, 3R, 2R, 1R przegrał w IV, III, II, I rundzie
RR, odpadł w fazie grupowej
–, nie startował w turnieju głównym
Życie prywatne
W latach 90. pozostawał w otwartym związku z Wendi Stewart[65]. 19 kwietnia 1997 poślubił aktorkę Brooke Shields[66]. Ich małżeństwo zakończyło się rozwodem niecałe dwa lata później, 9 kwietnia 1999. 22 października 2001 w Las Vegas poślubił poznał niemiecką tenisistkę Steffi Graf[67], którą poznał w 1992 po finale Wimbledonu[68]. Mają syna Jadena Gila (ur. 3 października 2003) i córkę Jaz Elle (ur. 2005)[69]. Mieszkają w Las Vegas[70], ale mają również kilka wakacyjnych posiadłości.
W 1994 założył własną fundację. W latach 1995 i 2001 otrzymał Nagrodę ATP imienia Arthura Ashe’a za działalność humanitarną[71]. Celem jego działalności jest wspieranie młodych ludzi z talentem sportowym. W 2007 razem m.in. z Muhammadem Alim, Lance’em Armstrongiem i Andreą Jaeger założył fundację Athletes for Hope, która pozwala profesjonalnym sportowcom zaangażować się w działalność charytatywną.
Po zakończeniu kariery tenisowej kontynuuje działalność charytatywną. 5 września 2007 komentował mecz Andy’ego Roddicka z Rogerem Federerem podczas US Open. Brał udział w pokazowym meczu z okazji oddania do użytku dachu nad centralnym kortem Wimbledonu razem ze Steffi Graf, Kim Clijsters i Timem Henmanem. Występuje w licznych turniejach pokazowych, m.in. w 2010 na rzecz poszkodowanych w trzęsieniu ziemi i tsunami na Haiti razem z Federerem, Samprasem i Nadalem[72].
W listopadzie 2009 wydana została jego autobiografia pt. „Open. An Autobiography”, która wywołała wiele kontrowersji[73], głównie dlatego, że Agassi przyznał się w niej do oszustwa podczas afery dopingowej w 1997. Na temat książki wypowiadali się m.in. Roger Federer i Serhij Bubka. Autobiografia dotarła do pierwszego miejsca listy bestsellerów amerykańskiej gazety „The New York Times”.
Przeznaczył ponad 100 tys. dol. na kandydatów partii demokratycznej w wyborach w Stanach Zjednoczonych, ale podczas wystąpienia w telewizji 1 września 2010 zadeklarował, że ma niezależne poglądy.
Przypisy
- ↑ Stars pay tribute to Agassi. bbc.co.uk, 4 września 2006. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 57.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 38.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 56–57.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 52.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 41, 57.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 44, 70.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 85, 117.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 8.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 35–37.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 44.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 47–49.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 66–67.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 59.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 85.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 92–93.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 113–114.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 114.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 116.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 120.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 121–122.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 122.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 123–124.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 126.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 127–129, 132.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 134.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 137, 140, 143.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 141, 144–145.
- ↑ a b c d Andre Agassi – Biography. imdb.com. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Teen Nadal gives Spain reign over French Open. usatoday.com, 6 maja 2005. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Mark Hodgkinson: Quiet rebellion against Wimbledon’s clothing restrictions. espn.com, 1 lipca 2015. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 191.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 153–154.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 155.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 155–156.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 160–169.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 179.
- ↑ Robin Finn: Gomez Wins French Open In Four Sets. nytimes.com, 11 czerwca 1990. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 183–184.
- ↑ Nick Stout: Agassi Wins Title By Beating Edberg. nytimes.com, 19 listopada 1990. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 187–189.
- ↑ Agassi Will Return To Wimbledon. chicagotribune.com, 3 stycznia 1991. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ a b Agassi 2011 ↓, s. 190.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 192.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 193–195.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 199.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 203, 205.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 209–210.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 210.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 211.
- ↑ Andre Agassi – New Coach, New Triumphs. sports.jrank.org. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 220–224.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 218.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 230.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 225–226.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 227–229.
- ↑ a b Robin Finn: Agassi Finds Treasure In Australian Debut. nytimes.com, 30 stycznia 1995. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Agassi says he used crystal meth in '97. espn.com, 28 października 2009. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Sampras beats Agassi in epic. bbc.co.uk, 6 września 2001. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Sampras savours ‘awesome’ win. bbc.co.uk, 9 września 2002. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Agassi, Nadal withdraw from Masters Cup with injuries. usatoday.com, 14 listopada 2005. [dostęp 2016-12-25]. (ang.).
- ↑ Liz Clarke: Agassi Gets a Shot to Deal With Back Pain. washingtonpost.com, 31 sierpnia 2006. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 27–32.
- ↑ Andre Agassi [online], International Tennis Hall of Fame [dostęp 2018-03-24] .
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 186, 197.
- ↑ Andre Agassi and Brooke Shields Wedding. celebritybrideguide.com, 19 kwietnia 1997. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Oliver Poole: We are so blessed, say Graf and Agassi after secret wedding. telegraph.co.uk, 21 października 2001. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 197–198.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 10.
- ↑ Agassi 2011 ↓, s. 7.
- ↑ Charity goals keep Agassi on his toes. lasvegassun.com, 6 grudnia 2004. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Richard Pagliaro: Roger Federer, Andy Roddick Weigh In On Agassi-Sampras Clash. tennisnow.com, 14 marca 2010. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
- ↑ Janet Maslin: Agassi Basks in His Own Spotlight. nytimes.com, 29 sierpnia 2011. [dostęp 2016-12-24]. (ang.).
Bibliografia
- Profil na stronie ATP [online], Association of Tennis Professionals [dostęp 2017-05-18] (ang.).
- Profil na stronie ITF [online], International Tennis Federation [dostęp 2017-05-18] (ang.).
- Profil na stronie Pucharu Davisa [online], Davis Cup [dostęp 2017-05-18] (ang.).
- Andre Agassi , Open. Autobiografia tenisisty, Jarosław Rybski (tłum.), Wydawnictwo Bukowy Las, 2011, ISBN 978-83-62478-41-5 .
- ISNI: 0000000106543880
- VIAF: 54953668
- LCCN: n92119422
- GND: 119241579
- NDL: 001110516
- BnF: 14869481f
- SUDOC: 139529691
- SBN: CAGV667742
- NKC: xx0129110
- BNE: XX5455458
- NTA: 108521699
- Open Library: OL6697108A
- PLWABN: 9810614274505606
- NUKAT: n2011169450
- J9U: 987007369989305171
- LNB: 000279804
- CONOR: 175098211
- KRNLK: KAC201500874
- Amerykańscy tenisiści
- Liderzy rankingu singlowego ATP
- Triumfatorzy Australian Open
- Triumfatorzy French Open
- Triumfatorzy Wimbledonu
- Triumfatorzy US Open
- Medaliści letnich igrzysk olimpijskich w tenisie
- Medaliści Letnich Igrzysk Olimpijskich 1996
- Amerykanie pochodzenia ormiańskiego
- Amerykańscy medaliści olimpijscy
- Członkowie Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy
- Tenisiści ukarani dyskwalifikacją
- Amerykańscy sportowcy ukarani za doping
- Ludzie urodzeni w Las Vegas
- Urodzeni w 1970