Przejdź do zawartości

Śluza Prądy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Śluza Prądy
Ilustracja
Wrota śluzy
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Bydgoszcz, ul. Mińska 105

Droga wodna

Wisła-Odra

Lokalizacja

na 20,0 km

Dane techniczne
Długość

57,4 m

Szerokość

9,6 m

Różnica poziomów

3,82 m

Wrota

stalowe dwuskrzydłowe

Rodzaj napędu

ręczny

Położenie na mapie Bydgoszczy
Mapa konturowa Bydgoszczy, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Śluza Prądy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Śluza Prądy”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Śluza Prądy”
Ziemia53°08′38″N 17°53′38″E/53,143889 17,893889
Komora

Śluza Prądyśluza na Kanale Bydgoskim w Bydgoszczy. Stanowi jedną z budowli hydrotechnicznych Kanału Bydgoskiego, zarządzaną przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu, Zarząd Zlewni Noteci w Bydgoszczy. Jest to śluza nr 5 drogi wodnej Wisła-Odra, która jest elementem międzynarodowej drogi wodnej E-70.

Lokalizacja

[edytuj | edytuj kod]

Śluza znajduje się na zachodnich rubieżach miasta Bydgoszczy, nieopodal ul. Spacerowej i Mińskiej na osiedlu Prądy.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Śluzę wybudowano w latach 17731774. Krótko po pierwszych próbach uruchomienia kanału, drewniana śluza rozpadła się jednak. Musiano spuścić wodę, kanał wyczyścić i pogłębić. W latach 18401852 przebudowano ją do masywnej formy murowanej. Wymiary użytkowe komory wynosiły wówczas 44,5 × 9,65 m, światło wrót 4,97 m, a spadek 3,34 m[1]. Obecna forma budowli została oddana do użytku pod koniec sierpnia 1913 roku, kiedy dokonano przebudowy Kanału Bydgoskiego. W wyniku prowadzonych z rozmachem robót wykonano nowy dwukilometrowy odcinek kanału, zmodernizowano wszystkie śluzy i wybudowano dwie nowe. Oddana do użytku droga wodna umożliwiała spławianie 400-tonowych barek, pływających powszechnie na wodach śródlądowych Europy Zachodniej. Obecny dom śluzowego wybudowano w 1942 roku.

W 2005 r. śluzę Prądy wraz z budynkiem towarzyszącym wpisano do rejestru zabytków województwa kujawsko-pomorskiego[1].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Jest to pojedyncza śluza komorowa III klasy o napędzie ręcznym. Konstrukcja jest betonowa z okładziną ceglaną. Dno i progi również są betonowe. Posiada zamknięcia górne w postaci wrót stalowych klapowych oraz dolne wrota wsporne, stalowe dwuskrzydłowe. Napełnianie wodą odbywa się poprzez galerie obiegowe usytuowane w głowach śluzy. Przeciętny czas śluzowania wynosi 25 minut.

Na zamknięciach śluzy znajdują się dwa przejścia technologiczne o szerokości 1,0 m i długości 9,6 m. Kładka na głowie górnej w czasie śluzowana chowa się pod wodę, natomiast kładka na głowie dolnej razem ze skrzydłami wrót rozchyla się na boki[1].

Most przy śluzie

[edytuj | edytuj kod]

Przy głowie dolnej śluzy znajduje się most drogowy o nośności 2,5 t służący dla ruchu lokalnego. Jego długość wynosi 10,2 m[2] (ze skrzydełkami – 25 m), a szerokość 6 m. Konstrukcja składa się z dwóch jednoprzęsłowych, stalowych dźwigarów nitowanych, stężonych ramą przestrzenną, na których oparto żelbetową płytę pomostu. Przeprawa mieści jezdnię z nawierzchnią granitową oraz dwu chodników o nawierzchni betonowo-ceglanej. Ceglane przyczółki mostu zespolone są z konstrukcją śluzy. Przestrzeń żeglugowa pod obiektem wynosi ok. 4 m[1].

Poziomy

[edytuj | edytuj kod]

Śluza umożliwia podniesienie jednostek o 3,82 m, od 50,98 do 54,80 m n.p.m.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Monografia mostów województwa kujawsko-pomorskiego. Brda i Kanał Bydgoski. Tom II z serii: Mosty z biegiem rzek pod red. Krzysztofa Dudka. Bydgoszcz – Grudziądz 2012. Wydawca: Związek Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej Oddział Pomorsko-Kujawski. ISBN 978-83-934160-2-8.
  2. Podawana jest też szerokość przęsła 9,6 m – zob. Roman Zamyślewski „Bydgoski Węzeł Wodny. Album map dla wodniaków”, Bydgoszcz 2012.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]