100 najwybitniejszych Rumunów Televiziunea Română
Wygląd
100 najwybitniejszych Rumunów Televiziunea Română została skompilowana po przeprowadzeniu w 2006 roku przez Televiziunea Română głosowania w celu ustalenia, kogo opinia publiczna uważa za jednego ze 100 największych Rumunów wszech czasów (na kanwie brytyjskiego programu telewizyjnego 100 Greatest Britons)[1].
21 października Televiziunea Română ogłosiła, że „największym Rumunem wszech czasów” według głosujących jest Stefan III Wielki[2][3].
Lista
[edytuj | edytuj kod]Źródło: jurnalul.ro[4], HotNews[5]
- Stefan III Wielki (1435–1504) – książę Mołdawii, zdobył sławę w Europie za swój długi opór wobec Turków osmańskich
- Karol I Hohenzollern-Sigmaringen (1839–1914) – pierwszy rumuński władca dynastii Hohenzollern-Sigmaringen (1866-1914), pierwszy król Rumunii (od 1881 r.) po uzyskaniu przez kraj pełnej niepodległości pod jego przywództwem
- Mihai Eminescu (1850–1889) – późnoromantyczny poeta, powszechnie uważany za najbardziej wpływowego rumuńskiego poetę
- Michał Waleczny (1558–1601) – Książę Wołoszczyzny, doprowadził (jako pierwszy) do unii Wołoszczyzny, Siedmiogrodu i Mołdawii
- Richard Wurmbrand (1909–2001) – pastor ewangelicki, autor i wychowawca, który spędził w komunistycznym więzieniu łącznie czternaście lat
- Ion Antonescu (1882–1946) – premier i przywódca Rumunii podczas II wojny światowej
- Mircea Eliade (1907–1986) – badacz i profesor historii religii, orientalista i powieściopisarz
- Alexandru Ioan Cuza (1820–1873) – pierwszy władca Zjednoczonych Księstw Rumunii po unii Mołdawii i Wołoszczyzny w 1859 roku; jego reformy rozpoczęły modernizację Rumunii
- Constantin Brâncuși (1876–1957) – słynny nowoczesny rzeźbiarz
- Nadia Comăneci (ur. 1961) – gimnastyczka, zdobywczyni pięciu złotych medali olimpijskich, jako pierwsza uzyskała maksymalne noty – 10
- Nicolae Ceaușescu (1918–1989) – ostatni komunistyczny prezydent Rumunii
- Vlad Țepeș (1431–1476) – hospodar Wołoszczyzny
- Gigi Becali (ur. 1958) – polityk i biznesmen
- Henri Coandă (1886–1972) – wynalazca i pionier aerodynamiki
- Gheorghe Hagi (ur. 1965) – piłkarz
- Ion Luca Caragiale (1852–1912) – dramatopisarz i autor krótkich opowiadań
- Nicolae Iorga (1871–1940) – historyk, pisarz i polityk
- Constantin Brâncoveanu (1654–1714) – hospodar Wołoszczyzny
- George Enescu (1881–1955) – kompozytor i muzyk
- Gregorian Bivolaru (ur. 1952) – założyciel organizacji jogi MISA
- Mirel Rădoi (ur. 1980) – piłkarz
- Corneliu Zelea Codreanu (1899–1938) – przywódca rumuńskiego ruchu nacjonalistycznego w latach trzydziestych
- Nicolae Titulescu (1882–1941) – dyplomata, przewodniczący Ligi Narodów
- Ferdynand I Hohenzollern-Sigmaringen (1865–1927) – Król Rumunii podczas I wojny światowej
- Michał Hohenzollern-Sigmaringen (1921–2017) – ostatni król Rumunii przed okresem komunistycznym
- Decebal (87–106) – ostatni król Dacji przed podbojem Rzymu
- Traian Băsescu (ur. 1951) – polityk, były Prezydent Rumunii
- Gheorghe Mureșan (ur. 1971) – gracz koszykówki NBA
- Ion I.C. Brătianu (1864–1927) – liberalny polityk, premier Rumunii przez pięć kadencji
- Răzvan Lucescu (ur. 1969) – piłkarz
- Nicolae Paulescu (1869–1931) – fizjolog, odkrywca insuliny
- Iuliu Maniu (1873–1953) – polityk
- Iuliu Hossu (1885–1970) – greckokatolicki biskup, ofiara reżimu komunistycznego
- Emil Cioran (1911–1995) – filozof, pisarz i eseista
- Avram Iancu (1824–1872) – przywódca rewolucji 1848 roku w Transylwanii
- Burebista (?–44 p.n.e.) – król Dacji
- Maria Koburg (1875–1938) – królowa Rumunii
- Petre Țuțea (1902–1991) – filozof, ofiara reżimu komunistycznego
- Corneliu Coposu (1914–1995) – polityk, ofiara reżimu komunistycznego
- Aurel Vlaicu (1882–1913) – wynalazca, pionier lotnictwa
- Iosif Trifa (1888–1938) – pop prawosławny, założyciel organizacji chrześcijańskiej „Oastea Domnului ”
- Nichita Stănescu (1933–1983) – poeta i eseista
- Ion Creangă (1837–1889) – pisarz
- Mădălina Manole (1967–2010) – piosenkarz
- Corneliu Vadim Tudor (1949–2015) – nacjonalistyczny polityk, pisarz i dziennikarz; założyciel i lider Partii Wielkiej Rumunii
- Traian Vuia (1872–1950) – wynalazca, pionier lotnictwa
- Lucian Blaga (1895–1961) – poeta, dramaturg, filozof
- George Emil Palade (1912–2008) – biolog komórkowy, laureat nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny (1974)
- Ana Aslan (1897–1988) – biolog, lekarz i wynalazca, autor badań gerontologicznych
- Adrian Mutu (ur. 1979) – piłkarz
- Florin Piersic (ur. 1936) – aktor filmowy i teatralny
- Mihail Kogălniceanu (1817–1891) – polityk i historyk, pierwszy premier Rumunii
- János Kőrössy (1926–2013) – pianista
- Dimitrie Cantemir (1673–1723) – książę Mołdawii
- Ilie Năstase (ur. 1946) – tenisista
- Gheorghe Zamfir (ur. 1941) – muzyk
- Gică Petrescu (1915–2006) – muzyk
- Elisabeta Rizea (1912–2003) – antykomunistyczny partyzant
- Bulă (postać fikcyjna) – bohater rumuńskich dowcipów
- Amza Pellea (1931–1983) – aktor filmowy i teatralny
- Maciej Korwin (1443(?)–1490) – król Węgier
- Mircza Stary (1355–1418) – hospodar Wołoszczyzny
- Titu Maiorescu (1840–1917) – krytyk literacki i polityk
- Toma Caragiu (1925–1977) – aktor filmowy i teatralny
- Mihai Trăistariu (ur. 1979) – piosenkarz
- Andreea Marin (ur. 1974) – osobowość telewizyjna
- Emil Racoviță (1868–1947) – biolog, speleolog i badacz Antarktydy
- Victor Babeș (1854–1926) – biolog i wczesny bakteriolog, jeden z odkrywców mikrobiologii
- Nicolae Bălcescu (1819–1852) – przywódca rewolucji w Wołoszczyźnie w 1848 r.
- Horia-Roman Patapievici (ur. 1957) – pisarz i eseista
- Ion Iliescu (ur. 1930) – pierwszy prezydent Rumunii po rewolucji 1989 roku
- Marin Preda (1922–1980) – powieściopisarz
- Eugen Ionescu (1909–1994) – dramatopisarz, jeden z inicjatorów teatru absurdu
- Dumitru Stăniloae (1903–1993) – duchowny prawosławny, teolog
- Alexandru Todea (1905–2002) – biskup greckokatolicki, ofiara reżimu komunistycznego
- Tudor Gheorghe (ur. 1945) – piosenkarz i aktor teatralny
- Ion Țiriac (ur. 1939) – tenisista i biznesmen
- Kleofas (Ilie) (1912–1998) – archimandryta prawosławny
- Arseniusz (Boca) (1910–1989) – duchowny prawosławny, teolog, ofiara reżimu komunistycznego
- Bănel Nicoliță (ur. 1985) – piłkarz
- Dumitru Cornilescu (1891–1975) – duchowny prawosławny, a następnie protestancki, w 1921 roku przetłumaczył Biblię na język rumuński
- Grigore Moisil (1906–1973) – matematyk
- Claudiu Niculescu (ur. 1976) – piłkarz
- Florentin Petre (ur. 1976) – piłkarz
- Marius Moga (ur. 1981) – kompozytor i piosenkarz
- Nicolae Steinhardt (1912–1989) – pisarz
- Laura Stoica (1967–2006) – piosenkarka, kompozytorka i aktorka
- Cătălin Hâldan (1976–2000) – piłkarz
- Anghel Saligny (1854–1925) – inżynier
- Ivan Patzaichin (1949–2021) – płetwonurek, który zdobył siedem medali olimpijskich
- Maria Tănase (1913–1963) – piosenkarz
- Sergiu Nicolaescu (1930–2013) – reżyser, aktor i polityk
- Octavian Paler (1926–2007) – eseista
- Mormântul Soldatului Necunoscut (dosł. Grób Nieznanego Żołnierza) – rumuński żołnierz w narodowym Grobie Nieznanego Żołnierza
- Ciprian Porumbescu (1853–1883) – kompozytor
- Nicolae Covaci (ur. 1947) – założyciel zespołu rockowego Phoenix
- Dumitru Prunariu (ur. 1952) – pierwszy rumuński kosmonauta
- János Hunyady (ok. 1387–1456) – wojewoda siedmiogrodzki, regent Królestwa Węgier
- Constantin Noica (1909–1987) – filozof i eseista
- Badea Cârțan (1849–1911) – pasterz, który walczył o niepodległość Rumunów w Siedmiogrodzie
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ TVR si EVZ, in cautarea celor mai [online] [dostęp 2018-02-13] (rum.).
- ↑ History World , Stephen III the Great, Lulu Press, Inc, 30 maja 2013, ISBN 978-1-304-08535-1 [dostęp 2018-02-13] (ang.).
- ↑ Stephen III of Moldavia biography, Legacy, Canonization, Rule [online], fampeople.com [dostęp 2018-02-13] (ang.).
- ↑ TVR – Mari romani, Top 10 [online] [dostęp 2018-02-13] .
- ↑ Domnitorii domina topul celor mai mari 10 romani. hotnews.ro, 2006-07-08. [dostęp 2019-05-28]. (rum.).