19 Pułk Piechoty (austro-węgierski)
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1734 |
| Rozformowanie |
1918 |
| Nazwa wyróżniająca | |
| Tradycje | |
| Święto |
18 października |
| Działania zbrojne | |
| I wojna światowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja |
Tolmin |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
Węgierski Pułk Piechoty Nr 19 (IR. 19) – pułk piechoty cesarskiej i królewskiej Armii.
Historia pułku
[edytuj | edytuj kod]Pułk kontynuował tradycje pułku utworzonego w 1734 roku. Okręg uzupełnień – Jawaryn (węg. Győr)[1].
Pułk (bez 3. batalionu) wchodził w skład 98 Brygady Piechoty należącej do 49 Dywizji Piechoty[2]. Wiosną 1912 roku pułk (bez 3. batalionu) został podporządkowany komendantowi nowo utworzonej 94 Brygady Piechoty w Tolminie (niem. Tolmein), należącej do 28 Dywizji Piechoty[3]. Trzeci batalion stacjonujący w Jawarynie (węg. Győr) był podporządkowany komendantowi 65 Brygady Piechoty należącej do 33 Dywizji Piechoty[4][5].
Pułk obchodził swoje święto 18 października, w rocznicę bitwy pod Lipskiem stoczonej w 1813 roku[1].
Kolory pułkowe: ciemnoczerwony (dunkelrot), guziki srebrne. Skład narodowościowy w 1914 roku 95% – Węgrzy[6].
W 1873 roku komenda pułku znajdowała się w Comoru, komenda uzupełnień oraz batalion zapasowy w Jawarynie (węg. Győr).
W latach 1903–1905 komenda pułku oraz 1. i 4. bataliony stacjonowały w Győr, natomiast 2. i 3. bataliony w Bratysławie.
W latach 1906–1907 i 1910–1912 komenda pułku oraz 1., 2. i 4. bataliony stacjonowały w Wiedniu, natomiast 3. batalion w Jawarynie (węg. Győr).
W latach 1912–1914 komenda pułku i 2. batalion stacjonował w Tolminie, 1. batalion w Sežanie (wł. Sesana), 3. batalion w Jawarynie (węg. Győr), natomiast 4. batalion w Kobarid (niem. Karfreit)[1].
W latach 1914–1915, w czasie I wojny światowej, pułk walczył z armią rosyjską w Galicji. Żołnierze pułku są pochowani m.in. na cmentarzach wojennych: nr 145 Gromnik i nr 314 Bochnia.
Szefowie pułku
[edytuj | edytuj kod]Kolejnymi szefami pułku byli:
- FM Leopold Stephan von Pálffy ab Erdöd (1734 – †9 IV 1773),
- FZM Richard d’Alton (1773 – 1786 → szef IR. 26),
- FM Allvintzi de Berberek (1786 – †25 XI 1810),
- FM Philipp August Friedrich Landgraf von Hessen-Homburg (1812 – †15 XII 1846),
- FZM Karl Philipp Borromäus Fürst zu Schwarzenberg (1847 – †25 VI 1858),
- FML Rudolf Habsburg-Lotaryński (1858 – †30 I 1889),
- arcyksiążę generał kawalerii Franciszek Ferdynand Habsburg (1890–1918)[1].
W latach 1858–1869 drugim szefem pułku był FZM Heinrich von Handel.
Komendanci pułku
[edytuj | edytuj kod]- płk Carl Edler von Ráth (1873)
- płk Hugo Kalliwoda (1903–1906)
- płk Karl Waitzendorfer (1907–1911 → komendant 27 Brygady Piechoty[7])
- płk Rudolf Ritter von Metz (1911[8] – 1914[1])
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 416.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1912 ↓, s. 137.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 86.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1912 ↓, s. 143.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1914 ↓, s. 91.
- ↑ Infanterie-Regimenter 1 – 102 as at July 1914.. [dostęp 2010-02-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-10)].
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1912 ↓, s. 143, 184.
- ↑ Rocznik oficerski c. i k. Armii i Marynarki Wojennej 1912 ↓, s. 502.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1873. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1873. (niem.).
- Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1895. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1894. (niem.).
- Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1900. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1889. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1912. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1911.
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914.
- Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900–1914
- Austro-Hungarian Land Forces 1848–1918 By Glenn Jewison & Jörg C. Steiner
- Polegli na ziemiach polskich z K.u.K. Infanterie Regiment Erzherzog Franz Ferdinand Nr 19. polegli.forgen.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-17)].
