Abdulahad Momand
Abdulahad Momand (paszt. عبدالاحد مومند, ur. 1 stycznia 1959 w miejscowości Sarda w prowincji Ghazni) – afgański kosmonauta, Bohater Związku Radzieckiego (1988).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jest Pasztunem. W 1976 ukończył szkołę, później studiował w Instytucie Politechnicznym w Kabulu, w 1978 został powołany do afgańskiej armii i skierowany na szkolenie wojskowe do ZSRR, gdzie uczył się w wojskowych szkołach lotniczych w Krasnodarze i Kijowie. Po powrocie do Afganistanu służył w siłach powietrznych armii afgańskiej, w 1987 ukończył Akademię Sił Powietrznych im. Gagarina, w listopadzie 1987 uczestniczył w naborze kandydatów do odbycia wspólnego radziecko-afgańskiego lotu kosmicznego, w grudniu 1987 został zakwalifikowany jako jeden z ośmiu kandydatów. W styczniu 1988 został wybrany dublerem głównego kandydata, w lutym 1988 rozpoczął przygotowania w Centrum Kosmicznym im. Gagarina, w kwietniu 1988 został przeniesiony do głównej załogi. Od 29 sierpnia do 7 września 1988 jako badacz-kosmonauta odbywał lot statkiem kosmicznym Sojuz TM-6 i na stacji kosmicznej Mir wraz z Władimirem Lachowem i Walerijem Polakowem. Po powrocie ukończył Akademię Sztabu Generalnego i pracował w Afgańskim Instytucie Badań Kosmicznych. Poza tym przez 6 miesięcy był wiceministrem lotnictwa cywilnego Afganistanu. Po objęciu władzy w Afganistanie przez talibów był zmuszony udać się za granicę; wyjechał do Indii. Później zamieszkał w Stuttgarcie, przyjął niemieckie obywatelstwo.
Jest pierwszym obywatelem Afganistanu, który odbył lot kosmiczny.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Bohater Afganistanu (1988)
- Medal „Słońce Wolności"
- Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego (7 września 1988)
- Order Lenina (7 września 1988)
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Abdul Ahad Mohmand, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
- http://www.spacefacts.de/bios/international/english/mohmand_abdol.htm (ang.)
- http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=2289 (ros.)