Abi-Rattasz
Abi-Rattasz – trzeci (według inskrypcji Aguma-kakrime)[1], czwarty (według Synchronistycznej listy królów)[2] lub piąty (według Babilońskiej listy królów A)[3] władca z dynastii kasyckiej. W inskrypcji Aguma-kakrime wymieniany jako przodek Aguma II[1]. Długość jego panowania nie jest znana[4].
Imię
[edytuj | edytuj kod]Imię tego władcy wymieniają trzy źródła:
| źródło | zapis imienia króla |
|---|---|
| Babilońska lista królów A | m/A-bi\-Rat-taš (I 20')[4] |
| Synchronistyczna lista królów | mA-bi-/Ra\-taš (I 13')[4] |
| inskrypcja Aguma-kakrime | A-bi-/x\-[x-(x)] (V R 33 I 15)[4] |
Panowanie
[edytuj | edytuj kod]Nie są znane żadne inskrypcje tego władcy, nie jest wymieniany też w żadnych współczesnych mu źródłach pisanych[4]. Jedynym źródłem informacji o nim są powstałe później listy królów (Babilońska lista królów A i Synchronistyczna lista królów) oraz inskrypcja Aguma-kakrime[4]. Babilońska lista królów A czyni go piątym władcą z dynastii kasyckiej, następcą Uszszi i poprzednikiem Urzigurumasza (długość panowania Abi-Rattasza nie zachowała się)[3]. Z kolei Synchronistyczna lista królów wymienia go jako czwartego króla z dynastii kasyckiej, następcę Kasztiliasza I i poprzednika Kasztiliasza II[2]. W inskrypcji Aguma-kakrime jej autor, Agum II, przedstawia siebie jako syna Urszigurumasza (Urzigurumasza), który z kolei opisywany jest jako „potomek Abi-[Rattasza]”[1] (lipli[ppi] ša A-bi-/x\-[x-(x)])[4]. Dalej Abi-[Rattasz] przedstawiany jest jako syn Kasztiliasza (I), a Kasztiliasz jako syn Aguma Wielkiego[1]. Z faktu iż Abi-[Rattasz] jako jedyny zwany jest w inskrypcji Aguma-kakrime „potomkiem” (liplippu), a nie synem (māru/aplu), niektórzy uczeni wycigają wniosek, iż pomiędzy Abi-Rattaszem a Urzigurumaszem musiał panować jakiś władca, który nie został tu wymieniony[5]. Potwierdzałaby to Synchronistyczna lista królów, która między obu tymi władcami umieszcza Kasztiliasza II[2]. Z drugiej strony stoi to w sprzeczności z Babilońską listą królów A, która wymienia Abi-Rattasza jako bezpośredniego poprzednika Urzigurumasza[3].
Nie wiadomo dokładnie kiedy panować miał Abi-Rattasz. Synchronistyczna lista królów czyni go wprawdzie współczesnym asyryjskiego króla Szamszi-Adada II (ok. 1585-1580 p.n.e.)[2], ale bardziej prawdopodobne wydaje się założenie, iż był on współczesny ostatnim władcom z dynastii starobabilońskiej (2 połowa XVII w. p.n.e.)[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d van Kappen F., The Agum-kakrime..., s. 136.
- ↑ a b c d Grayson A.K., Königslisten..., s. 118.
- ↑ a b c Grayson A.K., Königslisten..., s. 91.
- ↑ a b c d e f g Brinkman J.A., Materials..., s. 85.
- ↑ Brinkman J.A., Materials..., s. 85-86.
- ↑ The Cambridge Ancient History (third edition), t. II/1 (History of the Middle East and the Aegean Region c. 1800-1350 B.C.), Cambridge University Press 1971, s. 820-821 (tabela „(B) WESTERN ASIA 1792-1390 B.C.”)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Brinkman J.A., Materials and Studies for Kassite History, tom I, The Oriental Institute of the University of Chicago 1976.
- Grayson A.K., Königslisten und Chroniken. B. Akkadisch, w: Reallexikon der Assyriologie, tom VI (Klagesang-Libanon), Walter de Gruyter, Berlin - New York 1980-83, s. 86-135.
- van Koppen F., The Agum-kakrime Inscription, w: Chavalas M. (edytor), The Ancient Near East - Historical Sources in Translation, Blackwell Publishing, Carlton 2006, s. 135-140.