Aleksandr Protopopow

Aleksandr Protopopow

Data urodzenia	18 grudnia 1866
Data i miejsce śmierci	27 października 1918 Moskwa
Minister spraw wewnętrznych
Okres	od 20 grudnia 1916 do 28 lutego 1917
Poprzednik	Aleksandr Chwostow
Następca	Gieorgij Lwow

Aleksandr Dmitrijewicz Protopopow (ur. 18 grudnia 1866, zm. 27 października 1918 w Moskwie) – rosyjski polityk, deputowany III i IV Dumy, minister spraw wewnętrznych Imperium Rosyjskiego od września 1916 do upadku caratu.

Pochodził z rodziny szlacheckiej, posiadał znaczny majątek ziemski w guberni symbirskiej oraz dwie fabryki. Był ceniony jako fachowiec w dziedzinie sukiennictwa. Ukończył I korpus kadetów i Nikołajewską Szkołę Kawalerii. W latach 1885–1890 odbywał służbę wojskową, z której odszedł w stopniu sztabs-rotmistrza.

Był deputowanym do III i IV Dumy, gdzie związał się z frakcją oktiabrystów. Rzadko występował w parlamencie i nie brał zbyt aktywnego udziału w działalności swojego ugrupowania. W 1908 otrzymał rangę kamerjunkra, rok później – rzeczywistego radcy stanu. Od lutego do września 1916 był marszałkiem szlachty guberni symbirskiej. W IV Dumie został zastępcą przewodniczącego. W grudniu 1916 objął tekę ministra spraw wewnętrznym Imperium Rosyjskiego. Car Mikołaj i wywierająca na niego ogromny wpływ żona Aleksandra Fiodorowna byli przekonani, że Protopopow, jako osoba związana z kołami liberalnymi, zdoła przyczynić się do zahamowania krytyki samodzierżawia z ich strony przynajmniej w czasie trwającej wojny. Początkowo nominacja Protopopowa została znakomicie przyjęta przez rosyjskie kręgi finansowe oraz polityków liberalnych, jego popularność jednak błyskawicznie spadła, m.in. z powodu opinii germanofila i podejrzeń o chęć zawarcia separatystycznego pokoju z Niemcami. Protopopow był najmniej popularnym ministrem spraw wewnętrznych spośród wszystkich polityków piastujących ten urząd po 1914. Uwięziony w czasie rewolucji lutowej, był przetrzymywany w twierdzy Pietropawłowskiej, po rewolucji październikowej został rozstrzelany.