Anna Przemyślidka

Anna Przemyślidka
	Księżna śląska
Okres	od 1238; do 1241
Jako żona	Henryka II Pobożnego
Poprzedniczka	Jadwiga Śląska
Następczyni	Jadwiga anhalcka
	Księżna krakowska
Okres	od 1238; do 1241
Jako żona	Henryka II Pobożnego
Poprzedniczka	Jadwiga Śląska
Następczyni	Agafia Światosławówna
	Dane biograficzne
Dynastia	Przemyślidzi
Data i miejsce urodzenia	1204 ; Praga
Data śmierci	23 czerwca 1265
Miejsce spoczynku	Kościół św. Klary i św. Jadwigi we Wrocławiu
Ojciec	Przemysł Ottokar I
Matka	Konstancja węgierska
Mąż	Henryk II Pobożny; od 1214/1218; do 1241
Dzieci	Gertruda wrocławska; Bolesław II Rogatka; Mieszko lubuski; Konstancja wrocławska; Elżbieta wrocławska; Henryk III Biały; Konrad I głogowski; Agnieszka wrocławska; Władysław wrocławski; Jadwiga wrocławska; NN (co najmniej dwoje dzieci)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Anna Przemyślidka (ur. ok. 1201, zm. 23 czerwca 1265) – królewna czeska z rodu Przemyślidów, księżna krakowska i śląska, żona Henryka II Pobożnego.

Życiorys

Była córką króla Czech Przemysła Otokara I i jego drugiej żony, Konstancji węgierskiej. W latach 1214–1218 została żoną księcia Henryka II Pobożnego, syna Henryka I Brodatego. Przez długi czas pozostawała w cieniu swojej ascetycznej teściowej, Jadwigi Śląskiej, ogłoszonej później świętą.

Po śmierci swojego męża, Henryka II Pobożnego w 1241 w bitwie pod Legnicą, Anna rozpoznała zmasakrowane na polu bitwy i pozbawione głowy ciało swego małżonka po nietypowym szczególe anatomicznym – szóstym palcu u nogi. Jako wdowa zyskała pewną władzę. Niektórzy historycy uważają nawet, że po zamieszaniu wojennym wywołanym najazdem mongolskim, Anna sprawowała władzę regencyjną nad swoimi synami. Nie jest to jednak do końca pewne, ponieważ Henryk II Pobożny pozostawił w chwili śmierci aż dwóch synów, którzy zapewne już byli pełnoletni – byli nimi Bolesław II Rogatka i Mieszko lubuski, który zmarł wkrótce po śmierci ojca. Prawdopodobnie Anna posiadała jednak duży wpływ na swoich synów, opiekowała się też młodszymi, niepełnoletnimi synami (byli to Henryk III Biały, Konrad I głogowski i Władysław). Zapewne sprawowała regencję w księstwie legnickim w imieniu niepełnoletniego Henryka III, który odziedziczył Legnicę w spadku po ojcu. Znana jest pochodząca z 1242 roku owalna pieczęć księżnej Anny z napisem „ANNA DEI GRACIA ZLESIE DVCISSA IVNIOR”.

Anna zasłynęła jako fundatorka klasztorów i dobrodziejka zakonów. Razem ze swoim mężem współfundowała budowę wrocławskiego klasztoru franciszkanów. Budowę rozpoczęto w latach 1234–1236. Niestety klasztor został zniszczony podczas najazdu mongolskiego w 1241. Odbudową zajęła się Anna – prace budowlane trwały 14 lat (1242–1256). Rok po śmierci męża, w 1242 ufundowała w Krzeszowie klasztor benedyktynów sprowadzonych z czeskich Opatovic. Również już jako wdowa sprowadziła zakon Zakon Krzyżowców (Szpitalników) z Czerwoną Gwiazdą, opiekujący się chorymi. W 1253 za sprawą Anny zakonnicy otrzymali pierwsze budynki szpitalne, a po swojej śmierci księżna przekazała im swój pałac na szpital. W 1257 mając poparcie papieża i akceptację swojego syna Henryka (wtedy już rządzącego we Wrocławiu), Anna sprowadziła z Pragi do Wrocławia Zakon Świętej Klary. Pomocy w tym przedsięwzięciu udzieliła Annie jej siostra Agnieszka, która była przeoryszą konwentu klarysek w Pradze. Trzy lata później konsekrowano niewielki, trójprzęsłowy, prostokątny kościół klasztorny św. Klary. Wkrótce, zapewne już kilka lat później, do świątyni tej dobudowano od południa tej samej długości kaplicę pw. św. Jadwigi Śląskiej, przeznaczoną na miejsce pochówku członków rodu książęcego. Po swej śmierci w 1265 została tam pochowana Anna jako księżna-fundatorka. Później znaleźli tam pochówek także inni książęta śląscy, m.in. jej syn, książę Henryk III Biały.

W diecezji legnickiej rozpatruje się możliwość jej beatyfikacji^[1].