Przejdź do zawartości

Antoni Balko

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoni Balko
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

4 sierpnia 1893
Stanisławów

Data i miejsce śmierci

4-7 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

3 Pułk Strzelców Podhalańskich

Stanowiska

kwatermistrz

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913
Uczestnicy Kursu Unitarnego dla Podoficerów ZS w Rybnej

Antoni Balko (ur. 4 sierpnia 1893 w Stanisławowie, zm. 4–7 kwietnia 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Stanisławowie, w rodzinie Stanisława i Anny ze Szlapaków[1].

Po ukończeniu Korpusu Kadetów we Lwowie w 1911, mianowany chorążym i przeniesiony do c. i k. 90 pułku piechoty[2]. 1 listopada 1913 awansował na podporucznika piechoty[3]. Uczestnik I wojny światowej. Dostał się do niewoli rosyjskiej w której spędził trzy lata. W 1918 jego oddziałem macierzystym był nadal c. i k. 90 pułk piechoty[4].

Od 1918 w Wojsku Polskim. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 2 pułku piechoty Legionów[5] oraz w 9 pułku piechoty Legionów jako dowódca kompanii. Od 1 stycznia 1920 pełnił funkcję kierownika Wydziału I Mobilizacyjno-Organizacyjnego Sztabu DOGen. nr IV Łódź. 2 stycznia 1920 został mianowany z dniem 1 stycznia tego roku kapitanem piechoty[6]. Przeniesiony następnie do 3 pułku strzelców podhalańskich w Bielsku[7][8]. Z dniem 15 maja 1925 został przydzielony do 21 Dywizji Piechoty Górskiej na stanowisko I oficera sztabu[9]. 3 maja 1926 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 i 30. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10]. W październiku 1926 został przeniesiony do 22 pułku piechoty w Siedlcach na stanowisko dowódcy I batalionu[11]. W kwietniu 1928 został przesunięty w 3 Pułku Piechoty Legionów w Jarosławiu ze stanowiska dowódcy III batalionu na stanowisko kwatermistrza[12][13]. W marcu 1929 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr X[14], a z dniem 30 września tego roku przeniesiony w stan spoczynku[15].

W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V. Był wówczas „w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr V”[16].

Działał w Związku Strzeleckim, był podokręgowym Związku i Inspektorem Komendy Głównej[17]. W latach 1937–1939 był prezesem Warszawskiego Zarządu Wojewódzkiego LOPP[5].

Po mobilizacji w 1939 zgłosił się ochotniczo do 2 pułku lotniczego w Krakowie, przydzielony do składu Bazy Lotniczej nr 2. Po agresji ZSRR na Polskę, w trakcie ewakuacji Bazy do Rumunii, w grupie oficerów wzięty do niewoli przez Sowietów[5]. Początkowo został osadzony w Szepetówce, a następnie przeniesiono go do obozu jenieckiego w Kozielsku[1]. Między 4 a 7 kwietnia 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w lesie katyńskim[18] i tam pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[19][20]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[21]. W czasie ekshumacji przeprowadzonej przez Niemców w 1943, odnaleziono przy nim kartę szczep., leg. LOPP oraz pocztówkę[22], a zwłoki oznaczono numerem 2175[23][1]. Figuruje na liście wywózkowej z 2 kwietnia 1940[1].

Antoni Balko był żonaty z Marią z Lipińskich, z którą miał syna Zbigniewa (ur. 26 lipca 1921)[1].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[24][25][26]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[27][28][29].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 15.
  2. ↑ Adam (1850-1919). Red. Krechowiecki, Gazeta Lwowska. 1911, nr 191, 23 sierpnia 1911 [dostęp 2017-06-28] (ang.).
  3. ↑ Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 159, 762.
  4. ↑ a b Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 762.
  5. ↑ a b c Księga lotników ↓, s. 15.
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 14 lutego 1920 roku, s. 73.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 382, 407.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 330, 353.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 56 z 24 maja 1925 roku, s. 280.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926 roku, s. 125.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 11 października 1926 roku, s. 335.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 173.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 19, 178.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 86.
  15. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 sierpnia 1929 roku, s. 263.
  16. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 327, 941.
  17. ↑ Naprzód wiaro strzelecka! : ilustrowana jednodniówka Kursu Unitarnego dla Podoficerów Z.S. IV. turnusu przy 11 p.p. w Rybnej (10-ta Kompania lustruktorska[!] Z.S.) : Rybna, dnia 2 marca 1937 r.
  18. ↑ Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 151.
  19. ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
  20. ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
  21. ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2024-11-17] (pol.).
  22. ↑ Lista imienna zaginionych w ZSRR polskich jeńców wojennych z obozów Kozielsk - Ostaszków - Starobielsk, „Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność.” (41 (327)), pbc.uw.edu.pl, 9 października 1948, s. 4 [dostęp 2024-11-21] (pol.).
  23. ↑ Auswärtiges Amt, „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 225 [dostęp 2024-11-20] (niem.).
  24. ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 10 [dostęp 2024-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  25. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  26. ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
  27. ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  28. ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
  29. ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  30. ↑ M.P. z 1939 r. nr 65, poz. 131.
  31. ↑ Księga lotników ↓, s. 15, wg autora mjr Balko miał być odznaczony, Krzyżem Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Walecznych, lecz informacje te nie znajdują potwierdzenia w innych źródłach.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Antoni_Balko&oldid=75370701”