Bagiński

Bagiński (forma żeńska: Bagińska; liczba mnoga Bagińscy) – polskie nazwisko, które nosi ponad 11 tysięcy osób^[1], najwięcej na północno-wschodnim Mazowszu (ziemia łomżyńska i wiska) oraz na Dolnym Śląsku. W rankingu najpopularniejszych nazwisk w kraju na miejscu 356^[2].

Rody szlacheckie

Nazwisko to nosiło w Rzeczypospolitej kilka rodów szlacheckich. W herbarzach wymieniani są Bagińscy herbu Korczak, Korwin, Lubicz, Ślepowron^[3]. Jeden ród pieczętował się herbem własnym odmianą herbu Radwan. Gniazdem rodu była wieś Bagienice w powiecie szreńskim, województwie płockim (podział z I RP). Najstarszym odnotowanym przedstawicielem tego rodu (1552 r.) był Jan Bagiński przydomek Żołądek – właściciel wsi Bagienice^[4].

Etymologia nazwiska

Bagiński – pierwsza wzmianka w 1552, nazwisko powstało poprzez dodanie formantu ski do nazw miejscowych Bagno, Bagienice, Bagieńsko, Bagienko (częste).

Statystyki

W Polsce żyją 11173 osoby o nazwisku „Bagiński” lub jego żeńskiej formie „Bagińska”. 1/4 osób posiadających te nazwisko skupia się na rdzennym obszarze występowania, czyli Mazowszu, a prawie 1/3 na Śląsku. Duża liczba osób noszących nazwisko „Bagiński” mieszka również na Pomorzu (12,5%) oraz Podlasiu. Największa liczba przedstawicieli mieszka w dawnych województwach: wrocławskim - 1302 osoby i łomżyńskim - 1116 osób.

Nr	Kraina historyczna	Liczba osób o nazwisku „Bagiński”	Procent wszystkich „Bagińskich”
1	Śląsk	3197	31,5%
2	Mazowsze	2437	24,5%
3	Pomorze	1243	12,5%
4	Podlasie i Suwalszczyzna	1173	11,5%
5	Wielkopolska	708	7%
6	Małopolska	488	5%
7	Kujawy	453	4,5%
8	Warmia i Mazury	383	3,5%

Nazwy miejscowości

Obecnie w Polsce istnieje 13 miejscowości, których nazwę możemy utożsamiać z nazwiskiem Bagiński. Największa z nich to Bagienice Małe – wieś w województwie warmińsko-mazurskim licząca ok. 260 mieszkańców, a najmniejsza to Stare Bagińskie – zaledwie 20 mieszkańców. W przeszłości istniała wieś Bagienice w okolicach Płocka, która była kolebką rodu Bagińskich. Większość wyżej wymienionych miejscowości mieści się na Mazowszu (w województwach mazowieckim i podlaskim).

Bagienice – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie przasnyskim, w gminie Chorzele.
Bagienice – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie grajewskim, w gminie Wąsosz.
Bagienice – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Przytuły.
Bagienice – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo.
Bagienice Duże – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Kuczbork-Osada.
Bagienice Małe – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Kuczbork-Osada.
Bagienice Małe – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mrągowo.
Bagienice Nowe – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Kuczbork-Osada.
Bagienice Szlacheckie – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie makowskim, w gminie Krasnosielc.
Bagieńsko – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gmina Miłomłyn.
Bagińskie – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Grabowo.
Nowe Bagińskie – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie bielskim, w gminie Wyszki.
Stare Bagińskie – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie bielskim, w gminie Wyszki.

Nazwy ulic

ulica Bagińskiego w Toruniu
ulica Bagińskiego w Mławie
ulica Bagińskiego w Łapach
ulica Bagińska w Ostrowi Mazowieckiej

Znani Bagińscy

Mężczyźni

Adam Bagiński – lekkoatleta, reprezentant Polski w dziesięcioboju na ME 82
Adam Bagiński – hokeista GKS Tychy
Adolf Bagiński – polski aktor kabaretowy i filmowy, znany jako Adolf Dymsza
Bogusław Bagiński – geolog, petrolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego
Kazimierz Bagiński – działacz ruchu ludowego, współorganizator PSL „Wyzwolenie”, zastępca prezesa RJN, jeden z oskarżonych w moskiewskim „procesie szesnastu” w 1945 roku
Krzysztof Bagiński – starosta białogardzki
Henryk Bagiński – historyk wojskowości, inżynier, pułkownik WP, instruktor harcerski, harcmistrz
Jan Bagiński – biskup pomocniczy opolski
Jan Bagiński (prałat) – proboszcz katedry świdnickiej
Michał Bagiński ps. Vamos – dziennikarz, wydawca portalu Wirtualna Polska, dwukrotny członek misji OBWE
Michał Bagiński – gitarzysta rockowy, członek zespołów Kangaros i Big Day
Mieczysław Bagiński – wojewoda łomżyński (1994–1997)
Ryszard Bagiński – rektor Politechniki Szczecińskiej w latach 1947 – 1952
Stanisław Bagiński ps. „Żuraw” – oficer taborów Brygady Świętokrzyskiej
Stanisław Bagiński – artysta malarz
Stefan Bagiński – fotoreporter Referatu Fotograficznego BIP
Tomasz Bagiński – polski artysta-malarz, animator i grafik komputerowy
Walery Bagiński – oficer Wojska Polskiego posądzony o zorganizowanie zamachu na Cytadelę Warszawską
Zbigniew Bagiński – polski kompozytor 2 połowy XX w.
Bronisław Bagiński – (1921–1990) dyrektor Zakładów Urządzeń Okrętowych „BOMET” w Barlinku. Zasłużony dla miasta Barlinek. Działacz społeczny. Twórca wielu przedsięwzięć kulturalnych. Patron stadionu sportowego w Barlinku.

Kobiety

Danuta Bagińska – pseud. artystyczny Dana Andreev, autorka plakatów, grafik, rzeźbiarka
Lidia Iwona Bagińska – adwokat, radca prawny, w 2006 r. została wybrana na sędziego Trybunału Konstytucyjnego
Zofia Bagińska – siostra Teresa, zakonnica, żołnierz AK

Obcokrajowcy o nazwisku Baginski / Baginsky

Max Baginski – niemiecki szewc; ideolog i działacz anarchistyczny, socjaldemokrata, wydawca gazety Chicago Worker
Adolf Baginsky – międzynarodowej sławy niemiecki lekarz, pediatra.

Bohaterowie fikcyjni

Aleks Bagiński – główny bohater filmu Fuks
Tadeusz Bagiński – bohater filmu Fuks, ojciec Aleksa

Przypisy

↑ 5419 o nazwisku „Bagiński”, 5754 o nazwisku „Bagińska”, ponadto 4 osoby o nazwisku dwuczłonowym „Bagiński-...”. Dane na rok 2002. Źródło: Kazimierz Rymut, Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku, GenPol.com, Kraków 2003-2005 + Warszawa 2005, ISBN 83-60340-00-5, s. 39-40.
↑ W roku 2000. Źródło: Jarosław Maciej Zawadzki, 1000 najpopularniejszych nazwisk w Polsce, Świat Książki, Warszawa 2002, ISBN 83-7311-265-0, s. 296.
↑ Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007, s. 383. ISBN 978-83-60597-10-1.
↑ Wiktor Wittyg: Nieznana szlachta polska i jej herby. Kraków: 1912, s. 351.

Bibliografia

Boniecki Adam, Herbarz polski, t. 1-16, Gebethner & Wolff, Warszawa 1905 (1899-1913). Reprint.
Konarski Szymon, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich - indeks nazwisk, DiG 1995
Andrzej Brzezina Winiarski, Herby Szlachty Rzeczypospolitej, wydawnictwo De Facto, Warszawa 2006
Kazimierz Rymut. Nazwiska Polaków. Słownik historyczno - etymologiczny, Wydawnictwo Naukowe DWN, Kraków 2001

[1] 5419 o nazwisku „Bagiński”, 5754 o nazwisku „Bagińska”, ponadto 4 osoby o nazwisku dwuczłonowym „Bagiński-...”. Dane na rok 2002. Źródło: Kazimierz Rymut, Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku, GenPol.com, Kraków 2003-2005 + Warszawa 2005, ISBN 83-60340-00-5, s. 39-40.

[2] W roku 2000. Źródło: Jarosław Maciej Zawadzki, 1000 najpopularniejszych nazwisk w Polsce, Świat Książki, Warszawa 2002, ISBN 83-7311-265-0, s. 296.

[3] Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007, s. 383. ISBN 978-83-60597-10-1.

[4] Wiktor Wittyg: Nieznana szlachta polska i jej herby. Kraków: 1912, s. 351.

[1]

[2]

[3]

[4]