Barbara Rzeszotarska
Data i miejsce urodzenia |
17 stycznia 1936 |
---|---|
Data śmierci |
19 listopada 2024 |
profesor nauk chemicznych | |
Specjalność: chemia organiczna, peptydy | |
Alma Mater | |
Doktorat | |
Habilitacja | |
Profesura | |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
Barbara Halina Rzeszotarska (ur. 17 stycznia 1936 w Sokołowie Podlaskim, zm. 19 listopada 2024[1]) – polska chemik organik, specjalizująca się w peptydach; nauczycielka akademicka związana z Politechniką Gdańską i Wyższą Szkołą Pedagogiczną w Opolu (Uniwersytetem Opolskim).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w 1936 roku w Sokołowie Podlaskim w rodzinie inteligenckiej. Po II wojnie światowej ukończyła Technikum Chemiczne w Lublinie[2]. Następnie podjęła studia na Politechnice Gdańskiej, które ukończyła w 1959 roku magisterium, napisanym pod kierunkiem prof. Leona Kamieńskiego. Bezpośrednio po ukończeniu studiów została zatrudniona jako asystentka na swojej macierzystej uczelni. W 1964 roku Rada Wydziału Chemii Politechniki Gdańskiej nadała jej stopień naukowy doktora nauk chemicznych, który otrzymała na podstawie obrony pracy doktorskiej pod kierunkiem prof. Emila Tasznera z zakresu racemizacji peptydów. Wraz z nowym tytułem objęła stanowisko adiunkta[3].
Od 1965 roku pracuje na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu (od 1994 roku Uniwersytet Opolski). Należała do grupy pionierów tworzących podstawy opolskiej chemii[2]. W 1970 roku uzyskała na Uniwersytecie Warszawskim stopień naukowy doktora habilitowanego nauk chemicznych. Jej rozprawa habilitacyjna dotyczyła wybranych zagadnień chemii peptydów[3].
Dwa lata później objęła dyrekcję Instytutu Chemii WSP, którą sprawowała do 1988 roku. W czasie jej rządów zakończyła się budowa Collegium Chemicium w 1978 roku, którego budowę rozpoczęto pod koniec lat 60. XX wieku. Poza tym w 1975 i 1986 roku Instytut był organizatorem wspólnie z kędzierzyńskim oddziałem SIiTPChem Ogólnopolskiego Zjazdu Polskiego Towarzystwa Chemicznego. W 1983 roku utworzono nową specjalizację – agrobiochemię. W związku z poszerzeniem oferty kształcenia, a co za tym idzie zakresu prac badawczych o problemy z pogranicza chemii i biologii, w 1984 roku w związku z rozwojem placówki przekazano na jej potrzeby dydaktyczno-naukowe stary, trzykondygnacyjny budynek przy ulicy Wandy. Ukoronowaniem jej rządów było uzyskanie przez opolską uczelnię pedagogiczną w 1988 roku praw do doktoryzowania w dziedzinie nauk chemicznych[4].
Wraz z rozwojem kierowanej przez siebie placówki uzyskiwała kolejne awanse zawodowe. W 1978 roku została profesorem nadzwyczajnym, a w 1988 roku profesorem zwyczajnym[3]. W 1990 roku kandydowała na funkcje rektora Wyższej Szkoły Pedagogicznej, przegrywając minimalnie z prof. Jerzym Pośpiechem[5].
Dorobek naukowy i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół problematyki związanej z chemią peptydów, chemią leków, konformacją małych modeli peptydowych a,b-dehydroaminokwasy, 2D FTIR, obliczeniach ab initio, acylowaniu aminotriazoli, leksytropsyny. W swoim dorobku naukowym ma ponad 100 publikacji, w tym artykułów, monografii, patentów, dydaktycznych rozpraw, skryptów. Jest członkiem Komitetu Nauk Chemicznych Polskiej Akademii Nauk. Kierowała zespołami, które rozwiązywały problemy ważne dla gospodarki krajowej i zagranicznej (Anglia)[6]. Wypromowała 5 doktorów[7].
Za swoją działalność naukowo-dydaktyczną i organizacyjną została odznaczona licznymi nagrodami oraz odznaczeniami uczelnianymi, regionalnymi i państwowymi. Do najcenniejszych z nich należą: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1980) i Medal Komisji Edukacji Narodowej (1979)[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zmarła prof. Barbara Rzeszotarska związana z opolską chemią - Uniwersytet Opolski [online], www.uni.opole.pl [dostęp 2024-11-21] .
- ↑ a b S.Nicieja, Alma Mater Opoliensis: ludzie, fakty, wydarzenia, wyd. UO, Opole 2004, s. 123.
- ↑ a b c d Biografia profesor na stronie WCh UO [on-line] [dostęp 2012-05-29].
- ↑ Historia Wydziału Chemii UO na oficjalnej stronie WCh UO [on-line] [dostęp 2012-03-03].
- ↑ S.Nicieja, Alma Mater Opoliensis: ludzie, fakty, wydarzenia, wyd. UO, Opole 2004, s. 174.
- ↑ S.Nicieja, Alma Mater Opoliensis: ludzie, fakty, wydarzenia, wyd. UO, Opole 2004, s. 124.
- ↑ Prof. Barbara Janina Rzeszotarska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-02-07] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Sylwetka prof. Rzeszotarskiej na stronie Wydziału Chemii UO
- Prof. zw. dr hab. in Barbara Janina Rzeszotarska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-02-07] .
- Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny (redaktor naukowy Janusz Kapuścik), tom III: M-R (redaktor tomu Marek Halawa), Ośrodek Przetwarzania Informacji, Warszawa 2000, s. 743 (z fotografią)
- Absolwenci Politechniki Gdańskiej
- Polscy chemicy
- Ludzie urodzeni w Sokołowie Podlaskim
- Wykładowcy Uniwersytetu Opolskiego
- Wykładowcy Politechniki Gdańskiej
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Urodzeni w 1936
- Zmarli w 2024