Bitwa o Vukovar
| wojna w Chorwacji | |||
 Wieża ciśnień w Vukovarze w roku 2010. Ciężko uszkodzona w bitwie została zachowana jako symbol konfliktu. | |||
| Czas |
25 sierpnia – 18 listopada 1991 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Wynik |
zwycięstwo Serbów | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Jugosławii  | |||
| 45°22′27″N 18°57′45″E/45,374167 18,962500 | |||
Bitwa o Vukovar – 87-dniowe oblężenie Vukovaru we wschodniej Chorwacji przez Jugosłowiańską Armię Ludową (JNA), przy udziale różnych serbskich sił paramilitarnych, od sierpnia do listopada 1991 r.
Przed wojną o niepodległość Chorwacji to barokowe miasto było zamożną mieszaniną wspólnoty Chorwatów, Serbów i innych grup etnicznych. W 1990 r. rozpoczął się proces rozpadu Jugosławii pod wpływem nacjonalistycznej polityki prowadzonej przez prezydenta Serbii Slobodana Miloševicia i prezydenta Chorwacji Franjo Tuđmana. Doprowadziło to do wybuchu zbrojnego powstania Serbów chorwackich, wspieranych przez rząd Jugosławii i grupy paramilitarne. W Chorwacji milicja serbska przejęła kontrolę nad ludnością z obszarów Chorwacji, a JNA zaczęła agitować na rzecz buntu. Konflikt wybuchł na terenie wschodniej Slawonii w maju 1991 r. W sierpniu JNA rozpoczęła na szeroką skalę atak na terytorium Chorwacji, obejmując wschodnią Slawonię, w tym Vukovar.
Vukovaru broniło około 1800 lekko uzbrojonych żołnierzy chorwackiej Gwardii Narodowej (ZNG) i ochotników cywilnych przeciwko 36 000 żołnierzy JNA i paramilitarnych sił serbskich wyposażonych w ciężkie uzbrojenie i wspieranych przez artylerię. Podczas bitwy w kierunku miasta wystrzelono około 12 000 pocisków i rakiet dziennie[4].
W czasie tej potężnej i przedłużającej się walki Vukovar został pierwszym całkowicie zniszczonym dużym miastem w Europie od czasu zakończenia II wojny światowej[5][6]. Po zdobyciu Vukovar przez siły serbskie 18 listopada 1991 r., setki żołnierzy i cywilów zostało zamordowanych przez siły serbskie; co najmniej 31 000 cywilów wywieziono z miasta i jego okolic[7]. Vukovar padł ofiarą czystek etnicznych, a także stał się częścią samozwańczej Republiki Serbskiej Krajiny. Kilku serbskich wojskowych i urzędników politycznych, w tym Slobodana Miloševicia, oskarżono o zbrodnie wojenne popełnione w czasie bitwy i po niej.
Bitwa wyczerpała JNA i okazała się punktem zwrotnym w chorwackim konflikcie. Zawieszenie broni zostało ogłoszone kilka tygodni później. Vukovar pozostał w rękach serbskich do roku 1998, kiedy to został pokojowo wcielony do Chorwacji.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Central Intelligence Agency Office of Russian and European Analysis 2000 ↓, s. 100.
- ↑ Central Intelligence Agency Office of Russian and European Analysis 2000 ↓, s. 205.
- ↑ Kardov 2007 ↓, s. 64.
- ↑ Horton 2003 ↓, s. 132.
- ↑ Notholt 2008 ↓, s. 7.28.
- ↑ Borger 2011 ↓.
- ↑ Turković, Hovens i Gregurek 2004 ↓, s. 222.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Central Intelligence Agency Office of Russian and European Analysis, Balkan Battlegrounds: A Military History of the Yugoslav Conflict, 1990–1995: Volume 1, Washington, D.C.: Central Intelligence Agency, 2000, ISBN 978-0-16-066472-4.
- Remember Vukovar. W: Kruno Kardov: Democratic Transition in Croatia: Value Transformation, Education, and Media. College Station, Texas: Texas A&M University Press, 2007. ISBN 978-1-58544-587-5.
- Richard C. Horton: Second Opinion: Doctors, Diseases and Decisions in Modern Medicine. London: Granta Books, 2003. ISBN 978-1-86207-587-0.
- Stuart Notholt: Fields of Fire : An atlas of ethnic conflict. London: Troubador Publishing Ltd, 2008. ISBN 978-1-906510-47-3.
- Julian Borger: The hunt for the former Yugoslavia's war criminals: mission accomplished. 2011-08-03. [dostęp 2011-10-22].
- Strengthening Psychological Health in War Victims and Refugees. W: Silvana Turković, Johannes E Hovens, Rudolf Gregurek: Broken Spirits: The Treatment of Traumatized Asylum Seekers, Refugees, and War and Torture Victims. New York City: Routledge, 2004. ISBN 978-0-415-94397-0.
