Przejdź do zawartości

Budynek przy ul. Kościuszki 110 w Braniewie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Budynek przy ul. Kościuszki 110
Zabytek: nr rej. 403/94 z 21.11.1994 oraz 1625/99 z 26.03.1999[1]
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Miejscowość

Braniewo

Adres

ul. Kościuszki 110

Ukończenie budowy

1901

Pierwszy właściciel

kupiec Schulz

Położenie na mapie Braniewa
Mapa konturowa Braniewa, po prawej znajduje się punkt z opisem „Budynek przy ul. Kościuszki 110”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Budynek przy ul. Kościuszki 110”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Budynek przy ul. Kościuszki 110”
Położenie na mapie powiatu braniewskiego
Mapa konturowa powiatu braniewskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Budynek przy ul. Kościuszki 110”
Ziemia54°22′50,5″N 19°50′18,1″E/54,380694 19,838361

Budynek przy ul. Kościuszki 110 – zabytkowy budynek zbudowany w 1901 roku, znajduje się w podwórzu przy ul. Kościuszki 110 (przed wojną Bahnhofstraße 44/46) w Braniewie.

Herb rodu patrycjuszy braniewskich – Hanmannów
Drugi, znajdujący się obok, zabytkowy spichlerz

Wcześniej na jego miejscu znajdował się, wzniesiony około 1730 roku, spichlerz „Pod Rumakiem” z herbem znanego braniewskiego rodu Hanmannów. Herb przedstawiał rumaka i stąd powstała nazwa pierwszego spichlerza. Ów spichlerz wzniósł Clemens Hanmann (1706–1789)[2][3]. W 1730 roku miał on zaledwie 24 lata, lecz pochodził z bardzo majętnego braniewskiego rodu w XVIII wieku, w którego posiadaniu znajdowały się m.in. majątki Rudłowo i Różaniec na Zalewem Wiślanym. Clemens Hanmann z sukcesem pomnażał rodzinny majątek oraz zyskiwał kolejne zaszczyty. W 1748 król Polski August III Sas nadał mu tytuł patrycjuszowski, później Clemens Hanmann sprawował też liczne urzędy w radzie Starego Miasta, dochodząc do godności burmistrza Braniewa[a][3].

Pod koniec XIX w. ówczesny właściciel spichlerza, kupiec Schulz, kazał zburzyć zniszczony już budynek. Zachował z niego jedynie kamienny herb rodu Hanmannów i kazał go wmurować w nowo wznoszony na jego miejsce magazyn[4].

21 listopada 1994 budynek został wpisany do rejestru zabytków pod numerem rejestru 403/94, 26 marca 1999 został ponadto ujęty w rejestrze zabytków w ramach zespołu zabudowy mieszkalno-gospodarczej przy ul. Kościuszki pod numerem 1625/99[5].

Obok budynku znajduje się drugi zabytkowy spichlerz wzniesiony w konstrukcji ryglowej (szachulcowej)[5].

  1. 18 lipca 1848 król August III Sas potwierdził dokument króla Władysława IV z 1637 roku o nadaniu kilkunastu rajcom miejskim tytułu patrycjuszowskiego. Na prośbę biskupa warmińskiego wyniósł do godności patrycjuszy ponadto Carolusa Kissinga, braci Henricusa i Michaela Schornów, braci Mathiasa i Clemensa Hanmannów, ich bratanka Antoniusa Hanmanna oraz Francisusa Oestreicha, ojca Johanna Oestreicha (Danuta Bogdan, Jerzy Przeracki: Urzędnicy Starego i Nowego Miasta Braniewa do 1772 roku. Olsztyn 2018, s. 435)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2018-11-18].
  2. Franz Buchholz Beiträge zur Geschichte der ermländischen Familie von Hanmann, ZGAE, Band 26, Braniewo 1938, s. 408
  3. a b Danuta Bogdan, Jerzy Przeracki: Urzędnicy Starego i Nowego Miasta Braniewa do 1772 roku. Olsztyn 2018, s. 435
  4. Piotr Gursztyn Braniewo. Spichlerz pod Rumakiem. Jedyna pamiątka po burmistrzu, IKAT. Gazeta Braniewska, 7 października 2005 r., s. 14
  5. a b Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie.