Cecylia Neville
| |
| |
| księżna Yorku | |
| Okres |
od 1429 |
|---|---|
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Ojciec |
Ralph Neville |
| Matka |
Joan Beaufort |
| Mąż | |
| Dzieci |
Anna, Henryk, Edward IV York, Edmund, Elżbieta, Małgorzata York, Wilhelm, Jan, Jerzy Plantagenet, książę Clarence, Tomasz, Ryszard III, Urszula |
Cecylia Neville, ang. Cecily Neville, Duchess of York (ur. 3 maja 1415, zm. 31 maja 1495[1]) – angielska arystokratka, księżna Yorku w latach 1429–1460 jako żona księcia Ryszarda Plantageneta[2], matka królów Anglii Edwarda IV oraz Ryszarda III.
Biografia
[edytuj | edytuj kod]Była najmłodszym z 14 dzieci Ralpha Neville (ang. Ralph Neville, 1st Earl of Westmorland) z jego drugą żoną, Joan Beaufort (wcześniej, z pierwszą żoną, Margaret Stafford, miał jeszcze 8 dzieci)[3].
W wieku 14 lat w 1429 r. wyszła za mąż za księcia Yorku, Ryszarda Plantageneta[3]. Jej mąż był pretendentem do tronu Anglii z rodu Yorków, bocznej linii dynastii Plantagenetów i w 1455 r. mając na celu strącenie z tronu króla Henryka VI zapoczątkował Wojnę Dwóch Róż. Jej mąż i jeden z synów – Edmund – zginęli pod koniec 1460 r. w bitwie pod Wakefield w wyniku porażki z wojskami królowej Małgorzaty Andegaweńskiej[4]. W 1461 r. król Henryk VI został obalony a królem został najstarszy syn Cecylii Edward IV. Yorkiści traktowali matkę króla z szacunkiem równym królowej[4].
Relacje Cecylii z Edwardem IV uległy pogorszeniu w drugiej połowie 1464 r. wobec ogłoszenia przez niego swego ślubu ze starszą od niego wdową po stronniku Lancasterów Elżbietą Woodville[4]. Ślub ten stanowił mezalians i zrujnował plany bratanka Cecylii, Ryszarda Neville, który planował ożenić Edwarda z Boną Sabaudzką[4]. W przypływie złości Cecylia stwierdziła, że jej zmarły mąż nie jest biologicznym ojcem Edwarda IV, więc w związku z tym to nie on a Jerzy książę Clarence powinien być królem Anglii[4]. Koronacja Elżbiety Woodville na królową Anglii miała miejsce w maju 1465 r. a Cecylia nie wzięła w niej udziału[4].
Edward IV zmarł w 1483 r. a następcą został jego syn Edward V. Cecylia brała udział w spotkaniu na zamku Baynarda wraz ze swym jedynym żyjącym synem Ryszardem III oraz wielmożami w celu omówienia testamentu zmarłego Edwarda IV. Wtedy wspólnie została podjęta decyzja o pozbawieniu wpływów królowej-wdowy i jej brata Antoniego Woodville oraz o przejęciu opieki nad Edwardem V[4]. Ostatecznie Ryszard III sam sięgnął po koronę, jednak zginął w 1485 r. w bitwie pod Bosworth a tron objął Henryk VII Tudor, który ożenił się z wnuczką Cecylii Elżbietą York. Od momentu śmierci najmłodszego syna Cecylia nie opuszczała swej siedziby tj. zamku w Berkhampstead. Nie została również zaproszona na chrzciny swojego prawnuka Artura Tudora[4].
Cecylia zmarła 31 maja 1495 r. przeżywając swego męża, 10 z 12 swoich dzieci, wszystkie swoje synowe i wszystkich swoich zięciów.
Cecylia ze związku z Ryszardem urodziła 8 synów i 4 córki:
- Annę (ur. 10 sierpnia 1439 – zm. 14 stycznia 1476), żonę Henry'ego Hollanda, 3. księcia Exeter a po jego śmierci Thomasa St. Legera,
- Henryka (ur. i zm. 1441),
- Edwarda IV (ur. 28 kwietnia 1442 – zm. 9 kwietnia 1483) króla Anglii,
- Edmunda (ur. 17 maja 1443 – zm. 30 grudnia 1460), hrabiego Rutland, zginął wraz z ojcem w bitwie pod Wakefield,
- Elżbietę (ur. 22 kwietnia 1444 – zm. ok. 1503), żonę Johna de la Pole, 2. księcia Suffolk
- Małgorzatę (ur. 3 maja 1446 – zm. 23 listopada 1503), żonę Karola I Śmiałego, księcia Burgundii
- Wilhelma (ur. 7 lipca 1447, zmarł niedługo później)
- Jana (ur. 7 listopada 1448, zmarł niedługo później)
- Jerzego (21 października 1449 – 18 lutego 1478) księcia Clarence, straconego za zdradę z polecenia Edwarda IV,
- Tomasza (ur. 1451, zmarł niedługo później)
- Ryszarda III (ur. 2 października 1452 – zm. 22 sierpnia 1485) króla Anglii,
- Urszulę (ur. ok. 1454, zmarła niedługo później).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Cecylia Neville. Genealogia dynastyczna. [dostęp 2017-04-24].
- ↑ Ryszard III – potwór Szekspira. wyborcza.pl. [dostęp 2017-04-24].
- ↑ a b A Study in Medieval Fertility: Richard of York and Cecily Neville. his story, her story. [dostęp 2017-04-24].
- ↑ a b c d e f g h Philippa Gregory David Baldwin Michael Jones, Kobiety wojny dwóch róż. Księżna, królowa i królowa matka., 2011, s. 174-175, ISBN 978-83-245-8088-0.