Przejdź do zawartości

Chasmanthe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Chasmanthe
Ilustracja
Chasmanthe floribunda
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

kosaćcowate

Rodzaj

Chasmanthe

Nazwa systematyczna
Chasmanthe N.E. Brown
Trans. Roy. Soc. South Africa 20: 272. Feb 1932[3]
Typ nomenklatoryczny

C. aethiopica (Linnaeus) N. E. Brown[3]

Chasmantherodzaj roślin należący do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Obejmuje trzy gatunki[4][5]. Rośliny te pochodzą z Afryki Południowej, gdzie rosną w Prowincji Przylądkowej Zachodniej i Wschodniej. Do Europy zostały sprowadzone już w XVII wieku i z powodzeniem od tego czasu uprawiane są jako rośliny ozdobne[5]. W Australii Chasmanthe floribunda stał się gatunkiem inwazyjnym[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Geofity z bulwocebulami osiągającymi do 7 cm średnicy i odnawiającymi się corocznie zimą. Rośliny osiągają od 0,25 m do nieco ponad 0,5 m wysokości. Pęd kwiatostanowy jest okrągły na przekroju i prosto wzniesiony[5].
Liście
Dwurzędowe, równowąskie, płaskie (mieczowate), zaostrzone. Liście łodygowe podobne, ale mniejsze[5].
Kwiaty
Zebrane w kłosokształtne, słabo rozgałęzione kwiatostany. Kwiaty wsparte są dwoma przysadkami, podobnymi wielkością, zielonymi i tylko na końcach nieco błoniastymi i tu czerwonawymi. Okwiat grzbiecisty – zrośnięte, nierównej wielkości listki tworzą długą i wygiętą rurkę. Pręciki są trzy i podobnie jak słupek są wygięte. Zalążnia jest dolna, trójkomorowa, z 5–8 zalążkami w każdej z komór. Szyjka słupka pojedyncza, ale rozgałęzia się na końcu na trzy cienkie ramiona[5].
Owoce
Trójkomorowe, kulistawe lub podługowate torebki[5] zawierają pomarańczowe nasiona (u innych przedstawicieli rodziny są one brązowe)[6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj z plemienia Croceae, z podrodziny Crocoideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)[7].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-03-03] (ang.).
  3. a b Chasmanthe. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
  4. a b Chasmanthe. The Plant List. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
  5. a b c d e f Miriam P. de Vos. Revision of the South African genus Chasmanthe (Iridaceae). „South African Journal of Botany”. 51, 4, s. 253-261, 1985. DOI: 10.1016/S0254-6299(16)31654-4. 
  6. a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 189, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. Genus: Chasmanthe N. E. Br.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-03-03].