Chybice
50°55′21″N 21°05′58″E/50,922500 21,099444| wieś | |
 Kościół pw. św. Małgorzaty w Chybicach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
324[2] |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
27-225[3] |
| Tablice rejestracyjne |
TST |
| SIMC |
0260095[4] |
Położenie na mapie gminy Pawłów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu starachowickiego  | |
| 50°55′21″N 21°05′58″E/50,922500 21,099444[1]
| |
Chybice – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie starachowickim, w gminie Pawłów[5][4].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chybice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 756.
Chybice są siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Małgorzaty[6].
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0260103 | Fajka | część wsi |
| 0260110 | Warszawska | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze wzmianki o Chybicach[7] pochodzą z 1362 roku, dotyczą fundacji kościoła parafialnego pw. św. Małgorzaty zbudowanego z inicjatywy kanoników krakowskich poświęconego następnie przez biskupa Bodzantę Jankowskiego, herbu Róża w tymże roku. Z historii kościoła wiadomo że był dwukrotnie odnawiany w 1617 r. i w 1841 r.
W wieku XIX Chybice opisano jako wieś i dobra nad rzeką Pokrzywianką w powiecie iłżeckim, gminie i parafii Chybice.
We wsi był wówczas browar piwny, gorzelnia i urząd gminny. Według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, w roku 1827 wieś posiadała 21 domów i 168 mieszkańców. W roku 1860 spis pokazał 36 domów, 258 mieszkańców, 526 mórg ziemi dworskiej i 377 włościańskiej. Do najbliższej stacji pocztowej w Brodach było 7 wiorst
Parafia Chybice w dekanacie iłżeckim liczyła 1864 dusz.
- Gmina i dobra Chybice
W czasach Królestwa Polskiego istniała gmina Chybice. Gminę zamieszkiwało 3946 osób. Obszar gminy wynosił 4658 mórg, w tym ziemi dworskiej było 1878 mórg. W skład gminy wchodziły wówczas miejscowości: Bostów, Bukówka, Chybice, Godów, Kałków, Kobylaki, Nieczulice, Pokrzywnica, Trzonków, Warszówek, Wawrzeńczyce, Wieloborowice, Wymysłów i Zapniów.
Dobra Chybice (dworskie) obejmowały folwarki: Chybice, Trzeszków, Bostów, Cząstków, Nieczulice, Dąbrowa, Jabłonna, Styków i Sosnówka, a także wsie: Chybice, Dąbrowa, Styków, Trzeszków, Nieczulice, Jabłonna, Swirta, Bostów, Sosnówka i Cząstków.
W gminie były piece do wypalania wapna, pokłady rudy, trzy młyny wodne i tartak.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do rejestru zabytków nieruchomych zostały wpisane obiekty[8]:
- kościół pw. św. Małgorzaty z 1362 r., gotycki; sklepienie palmowe, oparte o jedną kolumnę; ołtarz główny z XVII w., późnorenesansowy[9] wraz z cmentarzem kościelnym oraz murowanym ogrodzeniem z bramami i schodami z przełomu XIX i XX w. (nr rej.: A.808/1-3 z 10.11.1947, z 23.06.1967 i z 2.05.2011),
- park dworski z XVIII w., przebudowany w XIX–XX w. (nr rej.: A.809 z 4.12.1957 i z 29.12.1997).
Ludzie
[edytuj | edytuj kod]- Marian Kubasiewicz (ur. w Chybicach, zm. 1997 w Szczecinie) – polski naukowiec, pedagog, rektor Akademii Rolniczej w Szczecinie[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16995
- ↑ Wieś Chybice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-16], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 158 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Chybice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 666.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 60 [dostęp 2018-02-10].
- ↑ Lechosław Herz: Góry Świętokrzyskie (mapa turystyczna). Warszawa - Wrocław: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1982.
- ↑ Władysław Szklarz i Zbigniew Żyromski. Buczaczanie typowani do wpisania do «Złotej Księgi Kresowian. „Głos Buczaczan”. 3 (58), Wrocław, 2006, s. 16.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Chybice, wś, powiat iłżecki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 666.
- Chybice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 334.
