Przejdź do zawartości

Cyanocorax

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cyanocorax[1]
Boie, 1826[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – modrowronka pluszogłowa (C. chrysops)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Rodzina

krukowate

Rodzaj

Cyanocorax

Typ nomenklatoryczny

Corvus pileatus Temminck, 1821 (= Pica chrysops Vieillot, 1818)

Gatunki

19 gatunków – zobacz opis w tekście

Cyanocoraxrodzaj ptaków z rodziny krukowatych (Corvidae).

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce[16].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała 27–77 cm; masa ciała 66–272 g[17].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1826 roku niemiecki zoolog Friedrich Boie na łamach czasopisma Isis von Oken[2]. Gatunekim typowym była modrowronka pluszogłowa (Cyanocorax chrysops)[2].

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]
  • Cyanocorax: gr. κυανος kuanos „ciemnoniebieski”; κοραξ korax, κορακος korakos „kruk, wrona”, od κρωζω krōzō „krakać”[18].
  • Cyanurus: gr. κυανος kuanos „ciemnoniebieski”; ουρα oura „ogon”[19]. Typ nomenklatoryczny: Pica formosa Swainson, 1827.
  • Psilorhinus: gr. ψιλος psilos „nagi, goły”; ῥις rhis, ῥινος rhinos „nozdrza”[20]. Typ nomenklatoryczny: Psilorhinus mexicanus Rüppell, 1837 (= Pica morio Wagler, 1829).
  • Calocitta (Callocitta): gr. καλος kalos „piękny”; κιττα kitta „sroka”[21]. Typ nomenklatoryczny: Pica bullockii Wagler, 1827 (= Pica formosa Swainson, 1827).
  • Uroleuca: gr. ουρα oura „ogon”; λευκος leukos „biały”[22]. Typ nomenklatoryczny: Corvus pileatus Temminck, 1821 (= Pica chrysops Vieillot, 1818) (Bonaparte); Corvus cyanoleucus zu Wied-Neuwied, 1821 (= Corvus cristatellus Temminck, 1823) (Cabanis).
  • Xanthoura: gr. ξανθος xanthos „żółty, złoty”; ουρα oura „ogon”[23]. Typ nomenklatoryczny: Corvus peruvianus J.F. Gmelin, 1786 (= Corvus yncas Boddaert, 1783).
  • Xanthocitta: gr. ξανθος xanthos „żółty, złoty”; κιττα kitta „sójka”[24].
  • Cissilopha: gr. κισσα kissa „sójka”; λοφος lophos „grzebień, czub”[25]. Typ nomenklatoryczny: Pica san-blasiana Lafresnaye, 1842.
  • Coronideus (Coronoideus, Coronoides): gr. κορωνιδευς korōnideus „mała wrona”, od zdrobnienia κορωνη korōnē „wrona”, od κρωζω krōzō „krakać”[26]. Typ nomenklatoryczny: Cyanocorax hyacinthinus Cabanis, 1848 (= Cyanocorax violaceus Du Bus, 1847).
  • Cyanocorvus: łac. cyanos „lapis lazuli”, od gr. κυανος kuanos „ciemnoniebieski”; corvus kruk[27].
  • Argurocitta: gr. αργος argos „biały”; ουρα oura „ogon”; κιττα kitta „sójka”[28].

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki[29]:

  1. Alternatywna nazwa dla Xanthoura Bonaparte, 1850.
  2. Nie Uroleuca Bonaparte, 1850.
  3. Prawdopodobnie niepoprawna późniejsza pisownia Cyanocorax Boie, 1826, jednak Fitzinger w 1876 roku zdefiniował go jako podrodzaj w obrębie Cyanocorax[9].
  4. Wariant pisowni Cyanurus Swainson, 1832..
  5. Nowa nazwa dla Uroleuca Cabanis, 1851..
  6. a b Niepoprawna późniejsza pisownia Coronideus Cabanis, 1851.
  7. Niepoprawna późniejsza pisownia Calocitta G.R. Gray, 1841

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Cyanocorax, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c F. Boie. Generalübersicht der ornithologischen Ordnungen, Familien und Gattungen. „Isis von Oken”. Jahrgang 1826, s. 975, 1826. (niem.). 
  3. W. Swainson: The Birds. W: J. Richardson (red.): Fauna boreali-americana, or, The zoology of the northern parts of British America: containing descriptions of the objects of natural history collected on the late northern land expeditions, under command of Captain Sir John Franklin, R.N.. Cz. 2. Londyn: John Murray, 1831, s. 495. (ang.).
  4. E. Rüppell. Ueber eine neue Gattung von Vögeln, die mit Corvus nahe verwandt sind, in den mexicanischen Provinzen lebend. „Museum Senckenbergianum”. 2 (2), s. 188, 1837. (niem.). 
  5. G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma and an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2. London: R. and J.E. Taylor, 1841, s. 50. (ang.).
  6. Bonaparte 1850 ↓, s. 379.
  7. a b c Bonaparte 1850 ↓, s. 380.
  8. a b J. Cabanis: Museum Heineanum: Verzeichniss der ornithologischen Sammlung des Oberamtmann Ferdinand Heine, auf Gut St. Burchard vor Halberstadt. T. 2: Singvögel. Halberstadt: In Commission bei R. Frantz, 1850–1851, s. 225. (niem.).
  9. A.P. Peterson: Richmond Index images -- Genus group names. Zoonomen: Zoological Nomenclature Resource. [dostęp 2023-05-17]. (ang.).
  10. G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 148. (ang.).
  11. S.F. Baird: Birds. W: United States. War Department: Reports of explorations and surveys, to ascertain the most practicable and economical route for a railroad from the Mississippi River to the Pacific Ocean. Made under the direction of the secretary of war, in 1853-1857. T. 9. Washington: A.O.P. Nicholson, Printer, 1857, s. 776. (ang.).
  12. F. Heine. Ueber die Gattung Cyanocorax Boie. „Journal für Ornithologie”. 8 (44), s. 117, 1860. (niem.). 
  13. P.L. Sclater: Catalogue of a collection of American birds. London: N. Trubner and Co., 1862, s. 145. (ang.).
  14. Ch.G.A. Giebel: Thesaurus ornithologiae: Repertorium der gesammten ornithologischen Literatur und Nomenclator sämmtlicher Gattungen und Arten der Vögel, nebst Synonymen und geographischer Verbreitung. Cz. 1. Leipzig: Brockhaus, 1872, s. 779. (niem.).
  15. L.S. Forster. Bibliographies of American Naturalists: IV. The published writings of George Newbold Lawrence, 1844-1891. „Bulletin of the United States National Museum”. 40, s. 61, 1892. (ang.). 
  16. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Crows, mudnesters, birds-of-paradise. IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-05-17]. (ang.).
  17. D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Crows, Jays, and Magpies (Corvidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.corvid1.01. [dostęp 2023-05-17]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  18. The Key to Scientific Names, Cyanocorax [dostęp 2023-05-17].
  19. The Key to Scientific Names, Cyanurus [dostęp 2023-05-17].
  20. The Key to Scientific Names, Psilorhinus [dostęp 2023-05-17].
  21. The Key to Scientific Names, Calocitta [dostęp 2023-05-17].
  22. The Key to Scientific Names, Uroleuca [dostęp 2023-05-17].
  23. The Key to Scientific Names, Xanthoura [dostęp 2023-05-17].
  24. The Key to Scientific Names, Xanthocitta [dostęp 2023-05-17].
  25. The Key to Scientific Names, Cissilopha [dostęp 2023-05-17].
  26. The Key to Scientific Names, Coronideus [dostęp 2023-05-17].
  27. The Key to Scientific Names, Cyanocorvus [dostęp 2023-05-17].
  28. The Key to Scientific Names, Argurocitta [dostęp 2023-05-17].
  29. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 – krukowate – Crows and Jays (wersja: 2022-09-03). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-05-17].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Ch.-L. Bonaparte: Conspectus generum avium. T. 1. Lugduni Batavorum: Apud E.J. Brill, 1850, s. 1–543. (łac.).
  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).