Czesław Bielecki
Data i miejsce urodzenia |
3 maja 1948 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
architekt, publicysta, polityk |
Alma Mater | |
Stanowisko |
poseł na Sejm III kadencji (1997–2001) |
Odznaczenia | |
Czesław Bielecki (ur. 3 maja 1948 w Warszawie) – polski architekt, publicysta i polityk, doktor nauk technicznych, działacz opozycji antykomunistycznej w PRL, w latach 1997–2001 poseł na Sejm III kadencji i przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych. Kawaler Orderu Orła Białego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Młodość i wykształcenie
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Warszawie w zasymilowanej rodzinie inteligencji żydowskiej[1][2].
Absolwent VII Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego w Warszawie[3]. W 1973 ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1997 uzyskał stopień doktora nauk technicznych w zakresie architektury i urbanistyki na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej na podstawie rozprawy pt. Gra w miasto.
Jako architekt pracował i odbywał staże zawodowe we Francji, Izraelu i RFN. W 1984 założył i zaczął prowadzić firmę architektoniczną „Dom i Miasto”.
Działalność w okresie PRL
[edytuj | edytuj kod]Działał w opozycji demokratycznej. W 1968 brał udział w wydarzeniach marcowych, został aresztowany za próby koordynowania protestu studentów Politechniki i Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1970–1979 był członkiem konspiracyjnej grupy „Polska Walcząca”. a w latach 1979–1980 Polskiego Porozumienia Niepodległościowego.
W 1979 rozpoczął współpracę z paryską „Kulturą”, publikując tekst Wolność w obozie. Regularnie pisywał w tym czasopiśmie do końca lat 90. Materiały opozycji antykomunistycznej przekazywał do Francji poprzez zorganizowaną przez siebie sieć kurierów[4]. Publikował liczne artykuły w prasie podziemnej, w okresie opozycyjnym posługiwał się pseudonimem Maciej Poleski.
Od 1980 należał do NSZZ „Solidarność”. Zasiadał w Komisji Kultury MKZ Regionu Mazowsze. Po wprowadzeniu stanu wojennego ukrywał się. Zaangażował się w działalność wydawnictw podziemnych: był współautorem Małego Konspiratora, publikował m.in. w „Tygodniku KOS” i „Tygodniku Solidarność”. W latach 1982–1989 był założycielem i szefem Wydawnictwa CDN. Dwukrotnie aresztowany: w maju 1983, a następnie w kwietniu 1985, oskarżony o próbę obalenia ustroju. Za drugim razem został zwolniony po około jedenastu miesiącach. W trakcie osadzenia, domagając się przyznania mu statusu więźnia politycznego, prowadził głodówkę, podczas której był przymusowo karmiony[5]. We Francji powstał wówczas komitet działający w jego obronie. W 1989 Czesław Bielecki uczestniczył w Konferencji Praw Człowieka w Leningradzie, organizowanej przez radzieckich opozycjonistów.
Działalność w III RP
[edytuj | edytuj kod]W latach 1990–1995 jako doradca prezydenta Lecha Wałęsy zasiadał w Radzie ds. Stosunków Polsko-Żydowskich oraz kierował Zespołem ds. Reformy Administracji Publicznej. W 1992 był doradcą w rządzie Jana Olszewskiego. W 1995 założył Komitet Stu, przekształcony następnie w partię Ruch Stu. W latach 1997–2001 sprawował mandat posła na Sejm III kadencji, wybranego w okręgu warszawskim z listy Akcji Wyborczej Solidarność. Przewodniczył Komisji Spraw Zagranicznych.
W 2001 wraz z pozostałymi działaczami Ruchu Stu przystąpił do PPChD. W tym samym roku bez powodzenia ubiegał się o reelekcję[6]. Później należał do SKL-RNP, następnie wycofał się z bieżącej polityki i powrócił do pracy zawodowej w ramach swojej pracowni architektoniczno-budowlanej.
W wyborach samorządowych w 2010 był bezpartyjnym kandydatem z ramienia Prawa i Sprawiedliwości na prezydenta Warszawy, zajmując 2. miejsce z wynikiem 23,16%[7]. W październiku 2015 został członkiem Narodowej Rady Rozwoju powołanej przez prezydenta Andrzeja Dudę[8].
Należał do Stowarzyszenia Wolnego Słowa. Został również członkiem Stowarzyszenia Architektów Polskich, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, PEN Clubu. Jest inicjatorem utworzenia w Warszawie SocLandu (Muzeum Pamięci Komunizmu). Autor felietonów z cyklu Na własny rachunek – najpierw publikowanych we „Wprost”. później w tygodniku „Uważam Rze”.
Zaprojektował m.in. gmach Telewizji Polskiej przy ul. Jana P. Woronicza 17[9]. Budynek otrzymał w 2008 antynagrodę architektoniczną Makabryła[10]. Zaprojektował również pomnik Radegast[11] oraz pomnik Polaków Ratujących Żydów w Łodzi[12].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Ma trzech synów. Jego żona Maria Twardowska zmarła w 2004. Jest związany ze scenarzystką Iloną Łepkowską[13].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]W 2006 został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[14].
W 2019, w uznaniu znamienitych zasług w krzewieniu ideałów wolności, demokracji i poszanowania praw człowieka w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, za działalność publiczną i państwową, prezydent Andrzej Duda nadał Czesławowi Bieleckiemu Order Orła Białego[15][16].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Mały konspirator (1983, wraz z Janem Krzysztofem Kelusem i Urszulą Sikorską)
- Mały jawniak (1988)
- Gra w miasto (1996)
- Plan akcji (1997)
- Głowa (2003)
- Więcej niż architektura. Pochwała eklektyzmu (2005)
- Wizja Polski (2007)
- Scenarzysta (2009)
- Wolność zrób to sam (2010)
- Polityka miejska (2011, wraz z Krzysztofem Banaszewskim)
- Godzina pytań czyli Szansa na dialog społeczny (2011)
- Sztuka budowania: współczesny paradygmat (2013)
- Jest alternatywa (2014)
- Głowa. Instrukcja użytkowania (2016)
- Archikod (2021)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Piotr Gursztyn: Erudyta w szturmie na stolicę. rp.pl, 24 września 2010. [dostęp 2010-09-26].
- ↑ Krzyczeć z ofiarą. 60. rocznica likwidacji łódzkiego getta. polish-jewish-heritage.org. [dostęp 2010-09-23].
- ↑ Absolwenci. liceum7.edu.pl. [dostęp 2018-01-16].
- ↑ Czesław Bielecki. polskieradio.pl, 10 września 2010. [dostęp 2011-05-13].
- ↑ Bartosz Janiszewski, Piotr Śmiłowicz: Jak pięść do nosa. Rzecz o Czesławie Bieleckim. newsweek.pl, 28 września 2010. [dostęp 2011-05-13].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2020-05-14].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2020-05-14].
- ↑ Prezydent powołał Narodową Radę Rozwoju. prezydent.pl, 16 października 2015. [dostęp 2015-10-16].
- ↑ Siedziba TVP w Warszawie. muratorplus.pl, 22 sierpnia 2017. [dostęp 2019-06-07].
- ↑ MAKABRYŁA 2008 – Siedziba TVP w Warszawie. bryla.pl. [dostęp 2017-05-13].
- ↑ Stacja Radegast – pomnik zagłady łódzkiego getta. dim.com.pl. [dostęp 2022-10-09].
- ↑ Pomnik Polaków odznaczonych Medalem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata w Łodzi. dim.com.pl. [dostęp 2022-10-09].
- ↑ Kandydat PiS na prezydenta Warszawy żyje w konkubinacie. gazeta.pl, 8 października 2010. [dostęp 2010-10-11].
- ↑ M.P. z 2007 r. nr 18, poz. 208
- ↑ M.P. z 2019 r. poz. 555
- ↑ Najwyższe odznaczenia dla trzech wybitnych Polaków. prezydent.pl, 3 maja 2019. [dostęp 2019-05-03].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Strona sejmowa posła III kadencji. [dostęp 2020-05-14].
- Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2020-05-14].
- Dr Czesław Bielecki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-05-14] .
- Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. III kadencja. Przewodnik (2), Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1999.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Czesław Bielecki – strona prywatna. [dostęp 2020-05-14].
- Absolwenci VII LO im. Juliusza Słowackiego w Warszawie
- Absolwenci Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej
- Absolwenci Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej
- Polscy architekci
- Członkowie Narodowej Rady Rozwoju
- Członkowie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1989)
- Posłowie na Sejm III Rzeczypospolitej Polskiej
- Uczestnicy protestów głodowych w Polsce Ludowej
- Uczestnicy wydarzeń Marca 1968
- Więźniowie polityczni w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1957–1989
- Wydawcy podziemni w PRL (1976–1989)
- Politycy Akcji Wyborczej Solidarność
- Politycy Porozumienia Polskich Chrześcijańskich Demokratów
- Politycy Prawa i Sprawiedliwości
- Politycy Ruchu Stu
- Politycy Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego
- Ludzie związani z paryską „Kulturą”
- Członkowie Stowarzyszenia Pisarzy Polskich
- Członkowie Stowarzyszenia Wolnego Słowa
- Działacze PPN
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Orderem Orła Białego (III Rzeczpospolita)
- Polscy Żydzi
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Urodzeni w 1948