Donat Makijonek
8 zwycięstw | |
major pilot | |
Data i miejsce urodzenia |
16 maja 1891 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
96 pułku piechoty, |
Stanowiska |
dowódca |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
lotnictwo |
Odznaczenia | |
Donat Makijonek (ur. 16 maja 1891[1], zm. 18 czerwca 1941 w Oświęcimiu[2]) – major pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, as myśliwski Imperium Rosyjskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Donat Makijonek służył w Armii Imperium Rosyjskiego, początkowo w 97 Liwiandzkim pułku piechoty. Po przeszkoleniu w szkole mechaników otrzymał przydział w kwietniu 1912 r. do 3 Korpuśniego Awia Otriadu. W czerwcu 1912 r. rozpoczął naukę w Sewastopolskiej Szkole Lotniczej, którą ukończył 7 marca 1914 r. i powrócił do 3 Korpuśnego Aviaotriadu[3][4]. Następnie ukończył kurs pilota myśliwskiego w Odessie i otrzymał przydział do 7 eskadry myśliwskiej (7 IO (istrebitielnyj aviaotriad - 7-й истребительный авиаотряд). Pierwsze zwycięstwo powietrzne odniósł 7 maja 1917 roku. 17 kwietnia 1917 roku razem z Jurijem Gilszerem i Wasylem Janczenką zestrzelił dwa austriackie samoloty Hansa-Brandenburg C.I. Po odniesieniu 8 potwierdzonych oraz jednego prawdopodobnego zwycięstwa w sierpniu 1917 roku został ciężko ranny. Do służby czynnej w armii rosyjskiej już nie powrócił. Dostał się do 1 Polskiego Oddziału Awiacyjno-Bojowego, po jego rozwiązaniu 11 maja 1918 r. trafił do niewoli niemieckiej. Uciekł z niewoli, jednak 28 czerwca 1918 w Niżnym Nowogrodzie został aresztowany przez bolszewików i osadzony w więzieniu Butyrki[4][3]. Uciekł z więziennego szpitala w październiku[3].
W listopadzie dotarł do Polski i rozpoczął służbę w nowo powstałym lotnictwie polskim[3]. Przeszedł kurs pilotażu, podczas którego w dn. 21 listopada 1918 r. miał wypadek na samolocie LVG C.V. 20 stycznia 1919 r. skierowano go najbardziej zasłużonej w okresie walki o granice Rzeczypospolitej eskadry lotniczej – 3 eskadry wywiadowczej[3]. Najpierw pod dowództwem Juliana Słoniewskiego, a od czerwca 1919 roku jako jej dowódca[3]. 6 lutego 1919 Naczelny Wódz mianował go z dniem 1 grudnia 1918 pilotem[5]. 5 września 1919 r. otrzymał zakaz latania bojowego z powodów zdrowotnych. Z krótką przerwą w 1920 roku piastował stanowisko dowódcy do września 1921 roku. 9 września 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu kapitana, w Korpusie Wojsk Lotniczych, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[6].
Od 1923 r. pełnił funkcję zastępcy dowódcy, a następnie dowódcy I dywizjonu lotniczego. 1 grudnia 1924 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych[7]. W styczniu 1925 został przydzielony z 1 pułku lotniczego do Szkoły Pilotów w Bydgoszczy na stanowisko komendanta parku[8][3]. W marcu tego roku został przesunięty na stanowisko dowódcy 3 eskadry, a w następnym roku ponownie na stanowisko komendanta parku[9]. W październiku 1926 został przeniesiony do kadry oficerów lotnictwa z pozostawieniem na dotychczasowym stanowisku w szkole[10]. Następnie pełnił służbę w Centralnej Szkole Podoficerów Pilotów Lotnictwa w Bydgoszczy[11][3]. Z dniem 31 grudnia 1928 został przeniesiony w stan spoczynku[12]. W 1934 roku, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Bydgoszcz Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VIII. Był wówczas „w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII”[13].
W 1940 r. został aresztowany przez Niemców i osadzony w więzieniu na Zamku Lubelskim. Od 24 maja 1941 był więziony w obozie koncentracyjnym Auschwitz, gdzie otrzymał numer obozowy 16301[14][9]. Zginął podczas pobytu w obozie.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 8079 – 27 lipca 1922[15]
- Krzyż Walecznych – trzykrotnie[16] (po raz drugi w 1921[17])
- Polowa Odznaka Pilota nr 14 60 – 11 listopada 1928 roku „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918-1920”[18]
- Medal międzysojuszniczy „Médaille Interalliée” – 12 grudnia 1921[19]
- Krzyż Świętego Jerzego (Imperium Rosyjskie)
- Order Świętego Jerzego IV klasy (Imperium Rosyjskie)
- Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie)
- Order Świętej Anny III i IV klasy (Imperium Rosyjskie)
- Order Świętego Stanisława II i III klasy (Imperium Rosyjskie)
Jesienią 1919 roku pierwszych sześciu lotników polskich otrzymało prawo do dożywotniego noszenia Odznaki Pilota i Obserwatora za wybitne zasługi dla polskiego lotnictwa; byli to:
- Gustaw Macewicz, Stefan Bastyr, Donat Makijonek, Stefan Stec, Jerzy Borejsza, Franciszek Peter.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 347, 1015.
- ↑ Уголок неба ¦ Макиенок Донат Адамович [online], airwar.ru [dostęp 2024-04-23] .
- ↑ a b c d e f g h Kolekcja VM ↓, s. 4.
- ↑ a b Makijonek Donat. shinden.org. [dostęp 2019-03-01].
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 16 z 13 lutego 1919 roku, poz. 551.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 22 września 1920 roku, s. 897.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 737.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 22 stycznia 1925 roku, s. 31.
- ↑ a b Makijonek Donat mjr pil.. bequickorbedead.com. [dostęp 2019-03-01].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 11 października 1926 roku, s. 336.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 540, 547.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 383.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 347,1015.
- ↑ Informacja o więźniach ↓, tu jako urodzony 15 maja 1891 w m. Oświeje.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 27 października 1922 roku, s. 807.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 540.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 29 października 1921 roku, s. 1466.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 436.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 14 kwietnia 1922 roku, s. 269.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Makijonek Donat. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.18-1140 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-11].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Marian Romeyko: Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika Poległych Lotników, 1933. (pol.).
- Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4. (pol.).
- The Aerodrome: Donat Makeenok (Makijonek) (lista zwycięstw). [dostęp 2009-09-07]. (ang.).
- Informacja o więźniach. Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. [dostęp 2020-04-06].
- Asy myśliwskie Imperium Rosyjskiego
- Majorowie lotnictwa II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (trzykrotnie)
- Odznaczeni Polową Odznaką Pilota
- Polacy odznaczeni Krzyżem Świętego Jerzego (Imperium Rosyjskie)
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Jerzego (Imperium Rosyjskie)
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Stanisława (Imperium Rosyjskie)
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Włodzimierza
- Polacy odznaczeni Orderem Świętej Anny
- Polscy piloci myśliwscy
- Polacy – wojskowi Imperium Rosyjskiego
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Więźniowie zamku lubelskiego (okupacja niemiecka)
- Więźniowie KL Auschwitz
- Urodzeni w 1890
- Zmarli w 1941
- Piloci 3 Eskadry Wywiadowczej