Ernst Kretschmer
Ernst Kretschmer (ur. 8 października 1888 w Wüstenrot, zm. 8 lutego 1964 w Tybindze) – niemiecki lekarz psychiatra, profesor Uniwersytetu w Marburgu oraz Uniwersytetu Eberharda i Karola w Tybindze, twórca teorii konstytucjonalnej (1921).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Ernsta Kretschmera, pastora w Wüstenrot, i Luise Bengel[1]. Uczył się w Cannstatt Hochschule, następnie od 1906 do 1912 studiował teologię, medycynę i filozofię na Uniwersytecie Eberharda i Karola w Tybindze, Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium oraz Uniwersytecie w Hamburgu. Od 1913 roku asystent Roberta Gauppa w Tybindze, w 1918 roku habilitował się na podstawie rozprawy Der sensitive Beziehungswahn. Od 1926 roku profesor nadzwyczajny na Uniwersytecie w Marburgu. Od 1946 do 1959 roku dyrektor kliniki psychiatrycznej Uniwersytetu w Tybindze[1].
W 1927 roku był członkiem założycielem Powszechnego Towarzystwa Psychoterapii (AÄGP). W 1929 roku był nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny[2].
W 1933 roku został członkiem wspierającym SS (förderndes Mitglied der SS)[3]. W tym samym roku podpisał list profesorów niemieckich uniwersytetów i szkół wyższych popierający Adolfa Hitlera. Był sędzią tzw. sądów zdrowia dziedzicznego (Erbgesundheitsgericht) w Marburgu i Kassel. Opowiadał się za sterylizacją ludzi „ułomnych umysłowo”. W 1940 roku zwiedził centrum eutanazji w Bernburgu (Tötungsanstalt Bernburg), a w 1941 roku wziął udział w posiedzeniu rady doradczej akcji T4[3].
W 1956 roku otrzymał, razem z Ludwigiem Binswangerem, Złoty Medal Kraepelina, przyznawany przez Deutsche Forschungsanstalt für Psychiatrie za wybitne osiągnięcia w psychiatrii[4].
Żonaty z Luise Pregizer. Mieli trzech synów, Wolfgang Kretschmer (ur. 1918) również został psychiatrą[1].
Dorobek naukowy
[edytuj | edytuj kod]W 1921 roku opublikował monografię Körperbau und Charakter (Budowa ciała i charakter) w której przedstawił teorię, według której typ budowy ciała wiąże się z osobowością i predyspozycją do zaburzeń psychicznych. W Polsce zainspirowany był nią m.in. Stanisław Ignacy Witkiewicz, który teorie Kretschmera opisywał w pracy Niemyte dusze (1936).
W 1940 roku opisał zespół apalliczny[5].
Wybrane prace
[edytuj | edytuj kod]- Wahnbildung und manisch-depressiver Symptomenkomplexe. Berlin, 1914
- Der sensitive Beziehungswahn. Berlin: Springer, 1918
- Körperbau und Charakter. Untersuchungen zum Konstitutionsproblem und zur Lehre von den Temperamenten. Berlin: Springer, 1921
- Physique and character 1925
- Medizinische Psychologie. Leipzig: Thieme, 1922
- Hysterie, Reflex und Instinkt. Leipzig: Thieme, 1923
- Ernst Kretschmer, Ferdinand Adalbert Kehrer: Die Veranlagung zu seelischen Störungen. Berlin: Springer, 1924.
- Störungen des Gefühlslebens, Temperamente. Handbuch der Geisteskrankheiten. Band 1. Berlin: Springer, 1928
- Geniale Menschen. Berlin: Springer, 1929
- Das apallische Syndrom[6]. 1940
- Psychotherapeuthische Studien. Stuttgart: Thieme, 1949.
- Robert Gaupp zum Gedächtnis. Deutsche medizinische Wochenschrift 78, s. 1713, 1953.
- Gestufte Aktivhypnose – Zweigleisige Standardmethode. W: Frankl VE, V.v. Gebsattel, J.H. Schultz (Hrsg.): Handbuch der Neurosenlehre und Psychotherapie. Band IV, München-Berlin: Urban & Schwarzenberg, 1959 ss. 130-141.
- Gestalten und Gedanken. Erlebnisse. Stuttgart: Thieme, 1963.
Jak dotąd jedynie dwie prace Kretschmera ukazały się w polskim przekładzie: Ludzie genialni (Warszawa 1934, 1938: przeł. Paweł Hulka-Laskowski) oraz Psychologia lekarska (Warszawa 1958, przeł. Tadeusz Klimowicz).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Eduard Seidler: „Kretschmer, Ernst” W: Neue Deutsche Biographie 13 (1982), s. 15
- ↑ The Nomination Database for the Nobel Prize in Physiology or Medicine, 1901-1953. [dostęp 2012-11-07].
- ↑ a b Ernst Klee: Das Personenlexikon zum Dritten Reich. Wer war was vor und nach 1945. Frankfurt am Main: Fischer Taschenbuch Verlag, 2005, s. 339
- ↑ F. Pedrosa Gil, MM Weber, W Burgmair. Ernst Kretschmer (1888-1964). „Am J Psychiatry”. 159 (7), s. 1111, 2002. PMID: 12091187.
- ↑ B Kotchoubey. Apallic syndrome is not apallic: is vegetative state vegetative?. „Neuropsychol Rehabil”. 15 (3-4). s. 333-56. DOI: 10.1080/09602010443000416. PMID: 16350976.
- ↑ Ernst Kretschmer , Das apallische Syndrom, „Zeitschrift für die gesamte Neurologie und Psychiatrie”, 169 (1), 1940, s. 576–579, DOI: 10.1007/BF02871384, ISSN 0303-4194 (niem.).
- ISNI: 0000000080819964
- VIAF: 2554483
- LCCN: n50043954
- GND: 118715909
- NDL: 00446333
- LIBRIS: gdsw24503g2jzk0
- BnF: 12387984n
- SUDOC: 03295414X
- SBN: CUBV086533
- NLA: 35282717
- NKC: nlk20010100650
- BNE: XX1334127
- NTA: 070625549
- BIBSYS: 90112789
- Open Library: OL127411A
- PLWABN: 9810664155405606
- NUKAT: n2003031519
- J9U: 987007275474305171
- PTBNP: 43599
- CANTIC: a12006427
- LNB: 000057336
- ΕΒΕ: 159159
- BLBNB: 000500617
- KRNLK: KAC2018O2387
- LIH: LNB:P+o;=Bf